ณ ห้องประชุมกองวิจัยและพัฒนางานส่งเสริมการเกษตร โครงการส่งเสริมเกษตรกรรมทางเลือก งบประมาณปี 2562 กลุ่มจัดการฟาร์มและเกษตรกรรมยั่งยืน กองวิจัยและพัฒนางานส่งเสริมการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร วันที่ 22 ตุลาคม 2561 ณ ห้องประชุมกองวิจัยและพัฒนางานส่งเสริมการเกษตร

กรอบการนำเสนอ ที่มาของโครงการฯ วัตถุประสงค์ เป้าหมายการดำเนินงาน กิจกรรมและวิธีการดำเนินงาน กรอบงบประมาณ แผนปฏิบัติงาน แผนผังขั้นตอนการดำเนินงาน แบบขอสมัครเข้าร่วมโครงการฯ (อำเภอ) หนังสือมอบอำนาจ (อำเภอ) แบบรายงานผลความก้าวหน้าการดำเนินงานโครงการฯ (จังหวัด) แบบรายงานสรุปผลการดาเนินงานโครงการฯ (เขต จังหวัด และอำเภอ) แบบสรุปรายชื่อเกษตรกรผู้เข้าร่วมโครงการฯ (เขต จังหวัด และอำเภอ) รูปแบบการเขียนการถอดบทเรียนเกษตรกรต้นแบบโครงการฯ (เขต)

ที่มาของโครงการฯ ปัญหาผลผลิตข้าวเกินความต้องการของตลาด สภาพดินฟ้าอากาศ ภัยธรรมชาติ ราคาข้าวผันผวนไม่แน่นอน รายรับไม่แน่นอน ไม่พอกับภาระการกู้หนี้ยืมสินของเกษตรกร โครงการส่งเสริมเกษตรกรรมทางเลือก จึงเป็นอีกโครงการหนึ่งที่สนับสนุนให้เกษตรกรที่ปลูกข้าว ปรับเปลี่ยนการผลิตข้าวเพื่อเข่าสู่ระบบเกษตรกรรมยั่งยืน หรือเกษตรกรรมทางเลือก บนพื้นฐานการผลิตและการบริโภคที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยยึดแนวทางของหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ลดการพึ่งพาปัจจัยภายนอก

นิยาม : เกษตรกรรมทางเลือก เกษตรกรรมทางเลือก หรือระบบเกษตรกรรมยั่งยืน ระบบการผลิตทางการเกษตร ที่เหมาะสมกับภูมินิเวศของแต่ละพื้นที่ เหมาะกับสภาพทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในไร่นาที่แตกต่างกันออกไป ลดความเสี่ยงจากการผลิต และลดการพึ่งพาปัจจัยภายนอกให้มากที่สุด

วัตถุประสงค์ เพื่อลดความเสี่ยงในการประกอบอาชีพ เพื่อส่งเสริมเกษตรกรรมทางเลือกให้แพร่หลายสู่เกษตรกร ให้มีอาหาร ไว้บริโภคอย่างเพียงพอ และมีความยั่งยืนในการประกอบอาชีพ เพื่อส่งเสริมการปรับเปลี่ยนพื้นที่ปลูกข้าวเป็นเกษตรกรรมทางเลือกอื่น

พื้นที่ปลูกข้าว ทั่วประเทศ เป้าหมายดำเนินการ พื้นที่เป้าหมาย พื้นที่ปลูกข้าว ทั่วประเทศ 1,540 ไร่ เกษตรกรเป้าหมาย 1,540 ราย 43 จังหวัด

กิจกรรมและวิธีการดำเนินงาน กิจกรรม 1. การบริหารโครงการฯ 1.1 จัดทำคู่มือการดำเนินงานโครงการฯ 1.2 ชี้แจงการดำเนินงานโครงการฯ 1.3 พัฒนาระบบโปรแกรมบันทึกข้อมูลโครงการฯ 1.4 ถอดบทเรียนเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จที่เข้าร่วมโครงการฯ 1.5 จัดทำวีดิทัศน์เกษตรกรต้นแบบ 1.6 ติดตามผลการดำเนินงานโครงการฯ 1.7 รายงานผลการดำเนินงานโครงการฯ 2. การรับสมัครเกษตรกร 2.1 การประชาสัมพันธ์โครงการฯ 2.2 การรับสมัครเกษตรกร 2.3 การบันทึกข้อมูล

กิจกรรมและวิธีการดำเนินงาน กิจกรรม 3. การฝึกอบรมเกษตรกร 3.1 อบรมเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการฯ เพื่อปรับแนวคิด เรื่อง เกษตรกรรมทางเลือก การจัดการฟาร์ม จัดทำแผนผังฟาร์ม การวางแผนการผลิต และปฏิทินการปลูกพืชรายบุคคล 3.2 อบรมและศึกษาดูงานให้เกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการฯ โดยเน้นการฝึกอบรมอาชีพระยะสั้นเช่น การเพาะเห็ด การปลูกผัก การเพาะชำกล้าไม้ และการปลูกไม้ดอกไม้ประดับ 4. การสนับสนุนปัจจัยการผลิต สนับสนุนปัจจัยการผลิตตามแผนการผลิตของเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการฯ จำนวน 1,540 ราย รายละ 1 ไร่

วิธีการดำเนินการ ส่วนกลาง จัดทำคู่มือ ชี้แจงแนวทาง จัดทำระบบโปรแกรม ร่วมถอดบทเรียน ติดตามผล รายงานผล

วิธีการดำเนินการ สสก.1-9 ถอดบทเรียน จัดทำวีดิทัศน์ ติดตามผล รายงานผล ส่งภายในวันที่ 31 ส.ค. 62 จัดทำวีดิทัศน์ รายงานผล ส่งภายในวันที่ 30 ก.ย. 62

จัดซื้อปัจจัยการผลิต เวที 2 เน้นอาชีพระยะสั้น วิธีการดำเนินการ เกษตรจังหวัด ฝึกอบรม เวที 1 เพื่อปรับแนวคิด จัดซื้อปัจจัยการผลิต ติดตามผล รายงานผล สนง. เวที 2 เน้นอาชีพระยะสั้น 1 เม.ย. – 30 มิ.ย. 62 ส่งภายในวันที่ 15 ก.ย. 62 ศึกษาดูงาน

วิธีการดำเนินการ สนง. เกษตรอำเภอ ประชาสัมพันธ์ รับสมัครเกษตรกร บันทึกข้อมูล ส่งมอบปัจจัยการผลิต ติดตามผล รายงานผล ส่งภายในวันที่ 31 ส.ค. 62 เกษตรอำเภอ สนง.

เงื่อนไขเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการ คุณสมบัติของเกษตรกร ขึ้นทะเบียนผู้ปลูกข้าวไว้กับกรมส่งเสริมการเกษตร (ใช้ข้อมูลที่ปรับปรุงเป็นปัจจุบัน) มีเอกสารสิทธิ์ถือครองเป็นของตนเอง มีที่อยู่อาศัยหรือมีที่ทำการเกษตรอยู่ในอำเภอที่ตั้งของ ศพก. สามารถปรับลดพื้นที่นาบางส่วนเข้าร่วมโครงการได้แปลงละ 1 ไร่ 1 ราย การรับสมัคร ประชาสัมพันธ์การรับสมัครให้เกษตรกรทราบโดยทั่วถึง (คุณสมบัติ วัน เวลา และสถานที่รับสมัคร) รับสมัครตามวัน เวลา และสถานที่ที่กำหนด ตรวจสอบคุณสมบัติตามที่กำหนด บันทึกข้อมูลใบสมัครลงในแบบฟอร์มที่กำหนด

ผลผลิต (Out put) ผลลัพธ์ (Out come) ตัวชี้วัด - มีเกษตรกรปรับเปลี่ยนการผลิตสู่การทำเกษตรกรรมทางเลือก 1,540 ราย - มีพื้นที่เกษตรกรรมทางเลือกเพิ่มขึ้น 1,540 ไร่ ผลลัพธ์ (Out come) - เกษตรกรสามารถลดรายจ่ายในครัวเรือนได้ร้อยละ 20 ตัวชี้วัด เชิงปริมาณ พื้นที่เกษตรกรรมทางเลือกเพิ่มขึ้น 1,540 ไร่ เชิงคุณภาพ 70% มีความรู้ มีแนวคิดปรับเปลี่ยน

กรอบงบประมาณ

ขั้นตอนการดำเนินงาน

แบบขอสมัครเข้าร่วมโครงการฯ

หนังสือมอบอำนาจ

แบบรายงานผลความก้าวหน้า

แบบรายงานสรุปผลการดำเนินงาน

แบบสรุปรายชื่อเกษตรกร

รูปแบบการเขียนการถอดบทเรียน