ระบบรัฐสภา (ฝ่ายนิติบัญญัติ) ระบบรัฐสภา (ฝ่ายนิติบัญญัติ)

อำนาจหน้าที่ บัญญัติกฎหมาย ควบคุมการทำงานของรัฐบาล (ความเข้มข้นขึ้นอยู่กับระบบรัฐบาล) เช่น อภิปราย ไม่ไว้วางใจ ถอดถอนฝ่ายบริหาร เป็นต้น อนุมัติงบประมาณรายจ่าย

รูปแบบสภาเดียว หรือสองสภา (สภาคู่) อังกฤษมีสองสภา สหรัฐฯ House of Lords, House of Commons สหรัฐฯ Senate, House of representative

สภาเดียว <Unicameral System> สภาผู้แทนราษฎร <House of Representative> สมาชิกของสภานี้มาจาก คนทั้งชาติ โดยวิธีการเลือกตั้ง สมาชิกที่ได้รับเลือกเข้ามาทั้งหมดจะมาทำหน้าที่ควบคุมฝ่ายบริหาร ตรากฎหมาย เช่น สวีเดน เดนมาร์ก อิสราเอล เป็นต้น

สองสภา <Bicameral System> รัฐสภาที่ประกอบไปด้วยสภาสองประเภท คือ สภาสูงหรือวุฒิสภาจะมีสมาชิก มาจากการแต่งตั้งบุคคลที่มีความรู้ความสามารถในหลายสาขา บางประเทศมาจากการเลือกตั้ง สภาล่างหรือสภาผู้แทนราษฎรก็จะมีสมาชิกซึ่งได้รับการเลือกตั้งมาจากประชาชน ประเทศต่าง ๆ อาจจะเรียกชื่อทั้งสองสภานี้ไปแตกต่างกัน

รัฐสภาอังกฤษ <Parliament> สภาแห่งสามัญชน, สภาผู้แทนราษฎร <House of Commons> จำนวน 650 คน มาจากการเลือกตั้งระบบเสียงข้างมาก ตามเขตเลือกตั้ง สภาขุนนาง, วุฒิสภา <House of Lords>

ขุนนางตลอดชีพ <Life Peers> นรม ขุนนางสืบตระกูล <Hereditary Peers> สืบทอดตำแหน่งทางสายโลหิต เดิมสภาขุนนางมี แต่สมาชิกประเภทนี้ สมัยหลังลดจำนวนลง Parliament Act 1999 กำหนดให้มี 92 คน ขุนนางฝ่ายศาสนา <Spiritual Peers> มาจากตัวแทนของศาสนา เช่น บิชอปและอาร์ชบิช อปต่าง ๆ (ต้องมาจากคริสตจักรแห่งอังกฤษเท่านั้น) ขุนนางกฎหมาย <Law Lords> เป็นสมาชิกที่มีความรู้ด้านกฎหมาย และทำหน้าที่เป็นตุลา การศาลสูงสุดของสหราชอาณาจักร จำนวนยี่สิบหกคน

รัฐสภาสหรัฐ (ฝ่ายนิติบัญญัติ) วุฒิสภา (Senate) มาจากการเลือกตั้ง มลรัฐละ 2 คน รวม 100 คน สภาผู้แทนราษฎร (House of Representatives) มาจากการเลือกตั้งระดับเขต 435 คน (เล็กกว่ามลรัฐ) ตามจำนวนสัดส่วน ประชากร ทำไมสองสภาสหรัฐฯ เป็นแบบนี้

รูปแบบสองสภา สภาที่มาจากการเลือกตั้งกับสภาที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง สภาที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชนจะมีอำนาจหน้าที่มากกว่าสภาที่ไม่ได้มา จากการเลือกตั้ง สภาที่มาจากการแต่งตั้ง มักมีหน้าที่เพียงกลั่นกรองกฎหมาย หรืออื่นๆ รูปแบบสองสภา ทั้งสองสภามาจากการเลือกตั้ง สภาที่ถูกเรียกว่าสภาผู้แทนราษฎรมักจะมีอำนาจมากกว่าสภาประเภทอื่น

แบบไหนดีกว่ากัน สภาเดียว รวดเร็ว ประหยัด สะท้อนเจตจำนงของประชาชน สองสภา มีคนคอยกลั่นกรอง รอบคอบ

วุฒิสภาของไทย รธน. 2540 เลือกตั้ง 200 คน รธน. 2550 เลือกตั้ง 76 คน สรรหา 74 คน

วุฒิสภาของไทยตาม รธน. 2560 (บทเฉพาะกาล) มาจากไหน อำนาจหน้าที่เป็นอย่างไร มีความสัมพันธ์กับประชาชนมากน้อยเพียงใด ผลประโยชน์ทับซ้อนได้หรือไม่

คำถาม วุฒิสภาในอังกฤษไม่ได้มาจากการเลือกตั้งแต่ก็เป็น ประชาธิปไตย วุฒิสภาของไทยแม้ไม่ได้มาจากการเลือกตั้งก็สามารถเป็นประชาธิปไตยได้เช่นกัน จะสามารถตอบคำถามแบบนี้ด้วยมาตรฐานเชิงกฎเกณฑ์ได้หรือไม่ หรือต้อง พิจารณาบริบทประกอบด้วย

ไพโรจน์ ชัยนาม, คำอธิบายกฎหมายรัฐธรรมนูญเปรียบเทียบ(โดยสังเขป) เล่ม 1 (กรุงเทพฯ, 2497) หน้า 186 - 225