แผนงานส่งเสริม พนักงานสัมพันธ์ บทที่ 5. ดร.จันทร์เพ็ญ มีนคร

การเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารและพนักงานยุคใหม่ ในยุคปัจจุบันที่การแข่งขันทางเศรษฐกิจเป็นไปอย่างเข้มข้น ทุกองค์กรมุ่งพัฒนาตนเองอยู่เสมอ เพื่อปรับตัวรับการเปลี่ยนแปลง เพื่อความอยู่รอดขององค์กรและเพื่อการเติบโตในอนาคต ผู้บริหารและบุคลากรขององค์การเป็นปัจจัยสำคัญยิ่งกับการอยู่รอดหรือประสบความสำเร็จ การสร้างสถานประกอบการให้มีความสุข, ความผูกพันธ์ในองค์การ, คุณภาพชีวิตในการทำงาน, ความรับผิดชอบต่อสังคม

ธุรกิจอุตสาหกรรม ธุรกิจอุตสาหกรรมที่ไม่มีสหภาพแรงงาน เช่น ธุรกิจอุตสาหกรรมที่ไม่มีสหภาพแรงงาน เช่น ปัญหาของบริษัทที่เป็นประเด็นด้านแรงงานสัมพันธ์ การเจริญเติบโตของบริษัทรวดเร็ว ในช่วง พ.ศ. 2535-2539 มีการรับพนักงานมากขึ้นเพื่อมุ่งการผลิตให้มากขึ้น ปัญหาแรงงานครั้งสำคัญ ใน พ.ศ. 2539 และ 2546 พนักงานนัดหยุดงานเพื่อขอต่อรองให้จ่ายเงินโบนัส

ปัญหาการสื่อสารไปยังพนักงานในแต่ละสายงาน ช่วงวิกฤติเศรษฐกิจ พ.ศ. 2540-2552 บริษัทประสบปัญหาเกี่ยวกับการผลิตและส่งออก ปัญหาการขาดทุนลูกค้ายกเลิกการสั่งซื้อสินค้า บริษัทซึ่งต้องมีการคัดเลือกพนักงานบางส่วนออกจากงานโดยการสมัครใจและจ่ายตอบแทนโดยถูกต้องตามฏฏหมาย ตั้งแต่ พ.ศ. 2553 หลังวิฤกติเศรษฐกิจบริษัทได้รับพนักงานใหม่เพิ่มขึ้น และได้ปรับเพิ่มค่าจ้างขั้นต่ำ

ปัจจัยเอื้ออำนวยทางด้านการพัฒนาแรงงานสัมพันธ์ 1.แนวคิดของผู้บริหารที่เข้ามารับช่วงต่อหลังจากเกิดวิกฤติการณ์ประท้วงนัดหยุดงาน ทำให้บริษัทต้องพัฒนานโยบายใหม่ๆ เช่น เพิ่มโอกาสให้พนักงานแสดงความคิดเห็น มีการพบปะพูดคุย จัดสรรงบประมาณ การฝึกอบรม 2. แนวคิดที่บริษัทไม่ประสงค์จัดตั้ง “ สหภาพแรงงาน” โดยมุ่งเน้นการเอาใจใส่ดูแลความคิด ความต้องการของพนักงาน การมีส่วนร่วมและการสื่อสารกับพนักงาน

3. หัวหน้างานและพนักงานได้รับการพัฒนาความรู้ ความสามารถเข้าใจในบทบาทหน้าที่ในการบริหารจัดการหรือต้องใช้ “ จิตวิทยาการบริหารคน” 4. บริษัทมีรายได้จากการประกอบการค่อนข้างสูงมีความสามารถในการจัดสรรเงินงบประมาณ เช่น เข้าเยี่ยมบ้านพักพนักงาน 5. การแข่งขันทางธุรกิจส่งผลให้บริษัทต้องพัฒนาผลิตภัณฑ์และเทคโนโลยีตลอดเวลา 6. มีเจ้าหน้าที่ฝ่ายทรัพยากรบุคคลที่เรียกว่า “มืออาชีพ” เพื่อให้คำปรึกษาแนะนำแก่หัวหน้างานที่รับผิดชอบ

รูปแบบการส่งเสริมแรงงานสัมพันธ์ มีการสื่อสารโดยหัวหน้างานตามสายบังคับบัญชาโดยมีการประชุมภายในหน่วยงานทุกๆสัปดาห์ มีการเลือกตั้งพนักงานเป็นคณะกรรมการการสวัสดิการ มีการพัฒนาการสื่อสารไปยังพนักงานทุกระดับ การรับฟังความคิดเห็นข้อเสนอแนะของพนักงาน พัฒนาโครงการกิจกรรมโดยจัดให้มีกิจกรรมอย่างต่อเนื่องในทุกๆเดือน

5. เน้นการจัดกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบริษัทกับพนักงาน 6 5.เน้นการจัดกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบริษัทกับพนักงาน 6.ส่งเสริมให้หัวหน้างานและพนักงานได้มีกิจกรรมในการทำงานร่วมกันตามแนวคิด Happy Workplace ความสุข 8 ประการ ของสำนักงานกองทุนสนับสนุนสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) 7. การวางแผนป้องกันปัญหาการประท้วงนัดหยุดงานของพนักงาน 8. การพัฒนาทักษะหัวหน้างานให้มีความรู้ความสามารถในการทำงาน 9. การจัดองค์การของฝ่ายทรัพยากรบุคคลเป็น หน่วยปฏิบัติการอุตสาหกรรมสัมพันธ์

ปัญหาของบริษัทที่เป็นประเด็นด้านแรงงานสัมพันธ์ ธุรกิจขยายตัวอย่างรวดเร็ว เช่น การขยายหน่วยงาน การนำเทคโนโลยีมาใช้ในการผลิต การวางแผนกำลังคน ปัญหาความไม่วางใจของพนักงงานต่อผู้บริหารกลุ่มใหม่ การดำเนินงานธุรกิจของบริษัทในช่วงตั้งแต่ พ.ศ. 2530 พนักงานได้รวมตัวกันก่อตั้ง “ สหภาพแรงงาน” เพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้าง ปรับปรุงความเป็นอยู่ของพนักงาน การดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการประมงจึงสามารถจ้างแรงงานต่างชาติได้

ช่วงวิกฤติเศรษฐกิจ พ. ศ ช่วงวิกฤติเศรษฐกิจ พ.ศ.2540 และ 2552 บริษัทประสบปัญหาอย่างมากเช่น ปัญหาอัตราค่าแลกเปลี่ยนเงินตรา ความสามารถของหัวหน้างานในการทำหน้าที่เป็นผู้นำหน่วยงานมีข้อจำกัดในการสื่อสาร การสอนงาน การบังคับบัญชา บริษัทขยายกำลังการผลิต มีการย้ายพนักงานไปสู่หน่วยงานต่างๆ บริษัทขาดระบบการสื่อสารแบบสองทาง ผู้บริหารระดับสูงห่างเหินกับพนักงาน

รูปแบบการส่งเสริมแรงงานสัมพันธ์ หลังจากวิกฤตการณ์ด้านแรงงานในช่วงตั้งแต่ พ.ศ. 2539 – 2541 พนักงานได้นัดหยุดงานประท้วงบริษัท การเจรจาที่ยืดเยื้อ ทางบริษัทได้จัดตั้งคณะกรรมการบริหารทรัพยากรบุคคลมีหน้าที่ศึกษา วิเคราะห์เกี่ยวกับนโยบาย กฏระเบียบข้อบังคับ การพัฒนาสายอาชีพ ปรับเปลี่ยนทิศทางการบริหารแรงงานสัมพันธ์โดยบริษัทยอมให้สหภาพแรงงานเข้ามามีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ การจัดตั้งคณะกรรมการสวัสดิการหลังจากกฏหมายคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ใช้บังคับ

การพัฒนาความรู้ ทักษะในการทำงานของหัวหน้างานให้มีความรู้ในการบริหารการจัดหน่วยงานและการสื่อสาร การสอนงาน การดูแลและเอาใจใส่ลูกน้องมากขึ้น จัดให้มีโครงการพัฒนาระบบการสื่อสารรูปแบบสองทาง เช่น ผู้บริหารจัดประชุมพนักงานเพื่อแถลงผลการดำเนินงานในรอบ ไตรมาส พนักงานสื่อสารกับผู้บริหารระดับสูงได้โดยตรง ปรับเปลี่ยนกลยุทธ์การจัดกิจกรรมพนักงานให้เป็นแบบต่อเนื่องเน้นกิจกรรมเรื่องการเรียนรู้ จัดตั้งสหกรณ์ออมทรัพย์ให้พนักงานกู้เงินได้เป็นการช่วยเหลืออำนวยความสะดวกแก่พนักงาน

ธุรกิจการขายและการบริการ ปัญหาแรงงานสัมพันธ์ที่เคยเกิดขึ้น บริษัทมีสำนักงานขายหลายสาขา จึงเกิดปัญหาการสื่อสารและการประสานงาน บริษัทมีพนักงานหลายกลุ่ม ระบบการทำงานที่มีการประสานงานและสนับสนุนการทำงานของพนักงานแต่ละหน่วยงาน ปัญหาการขัดแย้งในการทำงาน ความคิดของผู้บริหารมักมีความคิดว่าพนักงานไม่ค่อยปฏิบัติตามระเบียบวินัย ไม่ขยัน ไม่ตั้งใจทำงาน ทุจริต ยักยอก

พนักงานไม่เคยแสดงความคิดเห็นต่อบริษัทที่จะให้บริษัทปรับปรุงค่าจ้างและสวัสดิการต่อบริษัท การประเมินผล การขึ้นเงินเดือนแก่พนักงาน มีคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบการใช้วิธีการแต่งตั้งของฝ่ายบริหารโดยไม่ได้มีการเลือกตั้งจากพนักงานแต่อย่างใด สิ่งที่พนักงานไม่พอใจมากในช่วงวิกฤติเศรษฐกิจ พ.ศ. 2552 ซึ่งอุตสาหกรรมรถยนต์ได้รับผลกระทบจากปัญหาวิกฤติเศรษฐกิจโลก เป็นผลบริษัทมียอดขายลดลง พนักงานจะต้องช่วยกันในเรื่องค่าใช้จ่ายต่างๆของบริษัท

การเปลี่ยนแปลงเพื่อพัฒนาระบบแรงงานสัมพันธ์ การฝึกอบรมพนักงานทั้งหมดในช่วงต้นปี 2553 ในลักษณะของการจัดกิจกรรมทัศนศึกษา การทำงานเป็นทีม จัดให้การประชุมเชิงปฏิบัติการ จัดให้มีแผนการฝึกอบรมในระดับหัวหน้างานในระยะยาวโดยมีจุดเน้นความสามารถในการเป็นผู้นำในการบริหารจัดการหน่วยงาน จัดให้มีการเลือกตั้งคณะกรรมการสวัสดิการเป็นครั้งแรก พ.ศ. 2553 ให้มีโครงการตู้รับความคิดเห็นของพนักงาน โดยมีเงื่อนไข หากพนักงานให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ในการทำงาน

ให้มีการจัดประชุมพนักงานในตอนเช้า 10 นาทีให้หัวหน้างานทุกหน่วยงานดำเนินการหลังจากผ่านการฝึกอบรมมาแล้ว โครงการผู้บริหารเยี่ยมพนักงานในแต่ละสาขาเป็นประจำทุกเดือน ปรับปรุงระเบียบข้อบังคับในการทำงานเพื่อเป็นมาตรฐานมีแนวการปฏิบัติที่มีความชัดเจน การปรับปรุงค่าตอบแทนขั้นเริ่มต้น เกณฑ์การจ่ายเบี้ยขยัน ค่าเบี้ยงเลี้ยง การจัดกิจกรรมพนักงาน เน้นการจัดกิจกรรมต่อเนื่อง โครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างหน่วยงาน

กิจกรรมการส่งเสริมแรงงานสัมพันธ์ การจัดทำข้อมูลเพื่อสื่อสารไปยังพนักงานโดยผ่านระบบเว็บบอร์ดคอมพิวเตอร์ การจัดกิจกรรมพนักงานให้พนักงานทั้งบริษัทหลายๆรูปแบบ เช่น กิจกรรมวันกีฬา การเลือกตั้งคณะกรรมการสวัสดิการเพื่อเป็นตัวแทนของฝ่ายพนักงานในการร่วมปรึกษาหารือเพื่อการปรับปรุงสวัสดิการ