รายงานความก้าวหน้า การสนองพระราชดำริด้านงานวิจัย จัดทำโดย สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร (องค์การมหาชน) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เดือนมีนาคม 2558

2 1.ระบบปฏิบัติการเพื่อคาดการณ์ความสูงและทิศทางคลื่น (Simulating WAves Nearshore: SWAN) 2.การประยุกต์ใช้สำหรับการวางแผนการระบายน้ำลงสู่ ทะเล: ปฏิบัติการณ์ร่วม ป้องกัน-บรรเทาอุทกภัยจังหวัด ยะลา-ปัตตานี ความก้าวหน้าด้านงานวิจัย

พัฒนาแบบจำลอง Simulating WAves Nearshore (SWAN) เพื่อคำนวณความ สูงและทิศทางคลื่น บริเวณอ่าวไทย ให้สามารถคำนวณคลื่นบริเวณน้ำตื้นได้ ซึ่ง เหมาะสมกับลักษณะภูมิประเทศของอ่าวไทยที่มีความลึกเฉลี่ย 45 เมตร เชื่อมโยงข้อมูลลม reanalysis จากแบบจำลอง Navy Global Environmental Model (NAVGEM) เพื่อคำนวณคลื่นในช่วงก่อนการคาดการณ์ และนำข้อมูลลม คาดการณ์ที่ความละเอียดสูงจากแบบจำลอง Weather Research and Forecasting model (WRF) มาใช้ในการคาดการณ์ความสูงและทิศทางคลื่น ล่วงหน้า 7 วัน สนับสนุนการเตือนภัยพื้นที่ชายฝั่งและประยุกต์ใช้สำหรับการวางแผนการระบายน้ำลงสู่ ทะเลได้ ระบบปฏิบัติการเพื่อคาดการณ์ความสูงและทิศทางคลื่น

4 ETOPO1 (Bathymetry data) NAVGEM (Reanalysis wind data) WRF (Forecast wind data) แผนที่แสดงความเร็ว และทิศทางลม แผนที่แสดงความสูง และทิศทางคลื่น แผนภาพความสูงคลื่น แบบอนุกรมเวลา ผังแสดงทิศทาง และความสูงคลื่น ระบบปฏิบัติการเพื่อคาดการณ์ความสูงและทิศทางคลื่น ข้อมูลนำเข้า แบบจำลอง SWAN Bathymetry data + Wind data Results Initial condition Boundary condition MATLAB

5 สนับสนุนข้อมูลสำหรับการวางแผนการระบายน้ำ: ปฏิบัติการณ์ร่วม ป้องกัน-บรรเทาอุทกภัย จังหวัดยะลา-ปัตตานี

ปริมาณฝนบริเวณภาคใต้ตอนล่าง เดือนธันวาคม เกิดฝนตกหนักมากต่อเนื่องในหลายจังหวัดบริเวณภาคใต้ตอนล่าง ปริมาณฝนรายวันสุงสุดวัดได้ 358 มม. ที่ อ.จะแนะ จ.นราธิวาส ในวันที่ 17 ธ.ค. 57

7  เริ่มเปิด spillway เพื่อ เร่งระบายน้ำตั้งแต่วันที่ 26 ธ.ค.57 เวลา น.  ระบายสูงสุด 48 ล้าน ลบ.ม. วันที่ 29 ธ.ค.57  เริ่มเปิด spillway เพื่อ เร่งระบายน้ำตั้งแต่วันที่ 26 ธ.ค.57 เวลา น.  ระบายสูงสุด 48 ล้าน ลบ.ม. วันที่ 29 ธ.ค.57  ปริมาณน้ำไหลลงอ่าง เพิ่มสูงขึ้นตั้งแต่ช่วง กลางเดือน ธ.ค.  ไหลลงสูงสุด 103 ล้าน ลบ.ม. วันที่ 24 ธ.ค.57  ปริมาณน้ำไหลลงอ่าง เพิ่มสูงขึ้นตั้งแต่ช่วง กลางเดือน ธ.ค.  ไหลลงสูงสุด 103 ล้าน ลบ.ม. วันที่ 24 ธ.ค.57  น้ำกักเก็บเต็มอ่าง 100% วันที่ 26 ธ.ค. 57 สถานการณ์น้ำในอ่างเก็บน้ำ เขื่อนบางลาง

8 คลื่นทะเล จากอิทธิพลของมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือกำลังค่อนข้างแรง ส่งผลให้ ความสูงของคลื่นบริเวณอ่าวไทยเพิ่มขึ้นในหลายช่วง โดยเฉพาะบริเวณ อ่าวไทยตอนล่างที่ความสูงของคลื่นเพิ่มขึ้นค่อนข้างมากในช่วงวันที่ 17-18, และ ธ.ค. 57

9 การปฏิบัติการณ์ร่วม  สสนก. ได้เฝ้าติดตามและประเมินสถานการณ์ร่วมกันกับ กฟผ. ปภ. และ ชป. อย่างใกล้ชิด โดยได้วิเคราะห์แนวโน้มการระบายน้ำจากเขื่อนบางลาง ในช่วง เวลาที่เหมาะสมตั้งแต่ช่วงวันที่ 26 ธ.ค เป็นต้นไป เนื่องจากคาดการณ์ แล้วว่า ปริมาณฝนจะลดลง คลื่นในอ่าวไทยจะลดกำลังลงและแม้จะกลับมา รุนแรงในช่วง ธ.ค แต่ก็เป็นช่วงเวลาระดับน้ำทะเลลดต่ำลง  กฟผ.ได้หน่วงน้ำจากฝนตกหนัก ช่วงวันที่ ธ.ค ไว้ที่เขื่อนบาง ลางกว่า 517 ล้าน ลบ.ม. และระบายน้ำผ่านทางระบายน้ำล้นฉุกเฉิน วันละ 40 ล้าน ลบ.ม. ในวันที่ 26 ธันวาคม เวลา น.  กรมชลประทานเร่งระบายน้ำที่เขื่อนปัตตานีผ่านแม่น้ำปัตตานีและคลอง ชลประทานทั้ง 5 สาย รวมกว่า 700 ลบ.ม./วินาที ทำให้น้ำที่ระบายจากเขื่อน บางลาง ไหลผ่าน อ.เมืองยะลา ปริมาณ 650 ลบ.ม./วินาที ไม่ส่งผลให้ระดับน้ำ เพิ่มสูงขึ้นมากแต่อย่างใด  ชุมชนปะกาฮะรังและชุมชนท่าด่าน ร่วมบริหารจัดการน้ำด้วยการเร่งระบายน้ำ ด้านท้ายน้ำและน้ำที่ระบายมาจากเขื่อนปัตตานี ให้ออกสู่ทะเลโดยเร็ว ทำให้ ชุมชนได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมเพียงเล็กน้อย

26 ธ.ค ธ.ค ธ.ค. 57 การคาดการณ์ปริมาณฝนจากแบบจำลองสภาพอากาศ WRF (ความละเอียด 3x3 กม.) ช่วงวันที่ ธ.ค ธ.ค ธ.ค ธ.ค. 57

11 ที่มา: สสนก. ผลการคาดการณ์ความสูงและทิศทางคลื่นทะเล บริเวณอ่าวไทยและอันดามัน ช่วงวันที่ ธ.ค ธ.ค ธ.ค น น.7.00 น น. 27 ธ.ค ธ.ค น น.7.00 น น.

12 ปากน้ำปัตตานีสงขลา ที่มา: กรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ ผลการคาดการณ์ระดับน้ำทะเล

เขื่อนบางลางหน่วงน้ำกว่า 517 ล้าน ลบ.ม. เขื่อนปัตตานี ระบายน้ำ มากกว่า 700 ลบ.ม./วินาที ชุมชนปะกาฮะรังและ ชุมชนท่าด่าน ร่วมเร่ง ระบายน้ำด้านท้ายน้ำ ให้ออกสู่ทะเลโดยเร็ว การระบายน้ำของเขื่อนบางลาง ไม่กระทบ ต่อ อ.เมืองยะลา และ อ.เมืองปัตตานี