อบรมปฏิบัติการวินัยทางการเงิน เชิงเศรษฐศาสตร์ “รู้จักใช้ เข้าใจเงิน” อบรมปฏิบัติการวินัยทางการเงิน เชิงเศรษฐศาสตร์ “รู้จักใช้ เข้าใจเงิน” คณะทีมงานวิทยากรฐานที่ 1 (อ.สุวภัทร อ.จันทร์สว่าง อ.ศรีไพร และ อ.อัจฉรา) ที่มา : วรากรณ์ สามโกเศศ. (2549). รู้จักใช้ เข้าใจเงิน. กรุงเทพฯ : ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน).
แนวคิดเชิงเศรษฐศาสตร์/คำจำกัดความ เศรษฐศาสตร์เป็นการเรียนเกี่ยวกับการตัดสินใจเลือกวิธีการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างขาดแคลนให้เกิดประโยชน์สูงสุด ทรัพยากร ไม่ได้หมายถึงเฉพาะทรัพยากรธรรมชาติ แต่ หมายถึง สิ่งที่มี เราจะต้องใช้เพื่อตอบสนองจุดประสงค์ของเราให้ได้นานที่สุด การตัดสินใจจะเลือกใช้ทรัพยากรด้วยวิธีใดจึงต้องมีการเปรียบเทียบ/วิเคราะห์อย่างสมเหตุสมผล
แนวทางการจัดการเรียนการสอน 1. ฝึกให้ผู้เรียนวิเคราะห์ แยกแยะสินค้า/บริการ ตอบสนองประโยชน์ คาดหวังหรือไม่ 2. ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือก - โฆษณา/เลียนแบบผู้ใหญ่ - การลดราคา/ทำตามศิลปิน 3. การบันทึกรายรับ-รายจ่ายของตนเอง/ฝึกวิเคราะห์ 4. ฝึกการเขียนถึงเป้าหมายที่ต้องการ 5. สภาวะกระบวนการออมเงินเพื่อไปถึงเป้าหมายที่ต้องการ
หน้าที่ของเงิน 1. เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน (Medium of Exchange) 2. เป็นหน่วยนับ (Unit of Account) 3. รักษามูลค่า (Store of Vale) 4. การใช้สกุลเงินแตกต่างกันของแต่ละประเทศ แต่สามารถแลกเปลี่ยนกันได้ตามมูลค่าของเงินแต่ละสกุลเงิน ซึ่งมีมูลค่าไม่เท่ากัน
เงินกับความต้องการและความจำเป็น (Want vs Need) ความต้องการ (Want) เป็นกระบวนการตัดสินใจของผู้บริโภค ผู้บริโภคมีทรัพยากร (เงิน) จำกัด ไม่สามารถตอบสนองความต้องการได้ (สามารถรอเวลาได้) ความจำเป็น (Need) เป็นความจำเป็นเร่งด่วนหากไม่ได้หรือไม่บริโภคแล้วเกิดความเสียหาย เช่น อาหาร
การใช้เงิน/ความจำเป็น/ความต้องการ 1. หลักความจำเป็น 2. หลักการมีประโยชน์ 3. หลักความประหยัดสัมพันธ์กับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
สิทธิของผู้บริโภค 1. สิทธิในการเปลี่ยนสินค้าใหม่ (คุณภาพ/มาตรฐาน) ไม่เป็นที่กำหนด 2. สิทธิในการได้รับค่าชดเชย (กรณี เสียหาย/อยู่ระยะประกัน) 3. สิทธิในการรับรู้ข่าวสารที่ถูกต้องเกี่ยวกับตัวสินค้าควบคู่กับหน้าที่ของผู้บริโภค 4. สิทธิในการเลือกอย่างมีเหตุผล 5. สิทธิในการตรวจสอบการรับประกัน
หน่วยงานที่ทำหน้าที่รักษาสิทธิของผู้บริโภค 1. สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) 2. มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค
รู้จักใช้ เข้าใจเงิน เงินเป็นเครื่องมือเพื่อบรรลุเป้าหมายของชีวิต เงินเป็นเป้าหมายของคนจำนวนมาก เงินเหมือนแก้วสารพัดนึกบันดาลให้ได้รับสิ่งต่างๆสมปรารถนา เงินจึงเป็นสิ่งที่มาคุณค่า/ใช้จ่ายอย่างรอบคอบ ได้รับประโยชน์สูงสุด
จุดเน้นวินัยทางการเงินของบุคคลอย่างมีประสิทธิภาพ เน้นความสำคัญของการทำงาน/การรับและการให้ ความรู้เรื่องเงินเป็นสิ่งสำคัญ สามารถบริหารจัดการเงินของแต่ละบุคคลไปตามขั้นตอนที่เหมาะสม สามารถพัฒนาทักษะความรู้ด้านการวางแผนการเงิน การรู้จักใช้เงินอย่างมีคุณค่า การดำรงชีวิตอย่างมีแบบแผน มีทัศนคติที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเงิน (การออม/การลงทุน) ตามแนวพระราชดำริในเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง
ชีวิต ความสุข และเงิน ผู้คนจำนวนไม่น้อยพบว่า... ชีวิต ความสุข และเงิน ผู้คนส่วนมากมีความเข้าใจว่า ความสุขเกิดจากเงิน ยิ่งมีเงินมากก็มีความสุขมาก ผู้คนจำนวนไม่น้อยพบว่า... ความสุขมิได้เพิ่ม ตามจำนวนเงิน แต่...เงินทำให้ชีวิตอยู่รอด ไม่ใช่สิ่งสำคัญที่สุด
เงิน เงิน เงิน มีหน้าที่เป็นเพียงตัวกลางหรือสะพานไปสู่ความสุขเหล่านั้น เงิน...จึงไม่ใช่ตัวความสุข ดังนั้น เงินจึงไม่ใช่เป้าหมายของชีวิต
ทัศนคติเกี่ยวกับเงิน ศัตรู เงิน นาย มิตร ทาส
นาย ทาส มิตร ศัตรู หากเรายอมให้เงินเป็นนาย ชีวิตอับเฉา/ลืมจริยธรรม ทำทุกอย่างเพื่อเงิน หากเรายอมให้เงินเป็นทาส เราคือคนเยี่ยมยอด (มีวินัยทางการเงิน) หากเรายอมให้เงินเป็นมิตร เงินเราจะเพิ่มพูนจากการลงทุน การออม/การวางแผน หากเรายอมให้เงินเป็นศัตรู กู้ทุกอย่างที่ขวางหน้าจะมีดอกเบี้ยทิ่มแทงทั้งหลับ-ตื่น
เงิน ทอง น้อง พี่ หนี้ ทุกข์ ชีวิตต้องกู้ ดำรงอยู่ด้วยการเป็นหนี้ ดอกเบี้ยจากการกู้จะทิ่มแทงเราทั้งหลับและตื่น มีเงิน คือ น้อง มีทอง คือ พี่ มีหนี้ คือ ทุกข์
การรู้จักใช้ เข้าใจเงินที่ดี ถูกต้อง การใช้เงินแต่ละครั้งนั้นทำให้เกิดความพอใจไม่เท่ากัน การใช้จ่ายเงินอย่างสมเหตุสมผลคือการใช้เงินอย่างเกิดประโยชน์
ใช้เงินอย่างคุ้มค่าสมเหตุสมผล จะแน่ใจอย่างไรว่า ใช้เงินอย่างคุ้มค่าสมเหตุสมผล พิจารณาโดยการประเมินก่อนว่ามีประโยชน์มาก/น้อย พิจารณาราคาก่อนสามารถจ่ายได้/ไม่ได้ จึงตัดสินใจซื้อ/ไม่ซื้อ สิ่งสำคัญที่สุดในการเข้าใจและรู้จักใช้เงินอย่างคุ้มค่าคือ “รู้จักตนเองและมีสติ”
ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการเงินสัมพันธ์กับมาตรฐานและตัวชี้วัด ระดับชั้น ตัวชี้วัด หมายเหตุ ประถมศึกษาปีที่ ๑ ส.๓.๑/๑ ส.๓.๑/๓ ส.๓.๑/๒ ส.๓.๒/๑ ประถมศึกษาปีที่ ๒ ประถมศึกษาปีที่ ๓ ประถมศึกษาปีที่ ๔ ส.๓.๒/๒ ประถมศึกษาปีที่ ๕ ประถมศึกษาปีที่ ๖
สวัสดีค่ะ