กระบวนทัศน์ใหม่สู่เส้นทาง บัณฑิตอุดมคติไทยยุคไอที โครงการสัมมนาเครือข่ายสถาบันอุดมศึกษาเพื่อพัฒนาบัณฑิตอุดมคติไทย วันชัย จงศรีสวัสดิ์ บริษัท ชินนี่ดอทคอม จำกัด 7 สิงหาคม 2546 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

หัวข้อการบรรยาย สมมุติฐานในการนำเสนอ สถานการณ์ในปัจจุบัน อะไรที่บริษัทส่วนใหญ่กำลังเผชิญอยู่? พวกเขากำลังรับมืออย่างไร? บัณฑิตใหม่ในสายตาของบัณฑิตเก่า? บัณฑิตสมัยใหม่ควรจะมีคุณสมบัติอย่างไร? แนวทางและข้อเสนอแนะในการพัฒนา

สมมุติฐานที่มา จากประสบการณ์การทำงาน โดยใช้ประสบการณ์ในช่วงปี 1999-ปัจจุบัน การแลกเปลี่ยนข้อมูลกับหัวหน้างานในบริษัท การแลกเปลี่ยนข้อมูลกับบริษัทอื่น ๆ ประมาณ 3 บริษัท

อะไรที่บริษัทส่วนใหญ่กำลังเผชิญอยู่? Challenge of Change Changes are all around you.

อะไรที่พวกเขาต้องการ? กำไร Customer and quality awareness Fast execution, good results and low resources More leadership than management Flat organization for easy communication Teamwork New management concept Others …..

แต่ความเป็นจริง…. Profit, Profit and Profit…. การแข่งขันสูงขึ้นมาก ไม่สามารถตั้งราคาสูงขณะที่ต้นทุนก็ขึ้นตลอด Customer and quality awareness ลูกค้ามีความต้องการที่ซับซ้อนมากขึ้น ต้องการของที่ดีกว่าและจ่ายน้อยกว่า Fast execution, good results and low resources เกิดแรงกดดันมหาศาลต่อพนักงานทุกระดับ

แต่ความเป็นจริง…. More leadership than management การเป็นผู้จัดการที่ดียังสร้างได้ยาก แต่ต้องการผู้นำที่ดีในทุกระดับ Flat organization for easy communication แต่ผมอยากได้ตำแหน่ง....... Teamwork การจัดองค์กรส่วนใหญ่เป็นแบบ functional จึงทำให้เกิดปรากฏการณ์แบบ silo effect ทำในสิ่งที่รักและเชื่อ แต่ไม่สามารถสื่อสารให้คนอื่นได้ New Management concept ตามกันแทบไม่ทัน CRM,BSC…..

Fact Finding นักศึกษาจากสถาบันการศึกษาต่าง ๆ มีความแตกต่างกันสูงมาก มีสัดส่วนของผู้จบในระดับปริญญาโทมากขึ้น โดยเฉพาะจากต่างประเทศ Strength หากมีความสนใจและความชอบเป็นพื้นฐาน จะเป็นแรงกระตุ้นให้สามารถเรียนรู้ค้นคว้าเพิ่มเติมได้ พร้อมที่จะทำงานหนักและทุ่มเท Weakness พื้นฐานภาษาอังกฤษไม่ดี และไม่ค้นคว้าจากหนังสือนอกตำราเรียน ไม่นิยมเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ (แม้ว่าจะมีข้อมูลเป็นภาษาไทย) รู้แต่ทฤษฎีแต่ไม่สามารถนำมาปฏิบัติใช้กับการทำงานจริงได้ ชอบรับฟังคำสั่ง แต่ไม่ชอบคิดที่จะทำให้มีประสิทธิภาพในการทำงาน ขาดความสามารถที่ดีในการสื่อสาร โดยเฉพาะด้านการพูดและเขียน มีรสนิยมสูง ทำให้อยากได้เงินเดือนมาก ๆ ตำแหน่งงานสูง ๆ มีความเป็นตนเองสูงมาก ชอบอิสระในการทำงาน ขาดความอดทน

Fact Finding ระบบการเรียนการสอนของเมืองไทยยังไม่มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน และหลักสูตรการเรียนการสอนครอบคลุมแต่ไม่เจาะลึกลงไปแต่ละส่วน การเรียนการสอนยังไม่ตรงกับความต้องการของตลาด บางหัวข้อไม่ทันยุคสมัย การสอนยังเป็นระบบทางเดียว นักศึกษาไม่สามารถโต้ตอบได้ การศึกษาในยุค IT มีค่าใช้จ่ายพอสมควร ซึ่งทำให้เด็กที่มีฐานะปานกลางถึงยากจนไม่สามารถศึกษาได้

เอกชนไม่ได้ต้องการ Superman

พนักงานแบบใดที่บริษัทต้องการ ?

คุณลักษณะของบัณฑิตที่ควรมี รู้วิชาการ รู้ปฎิบัติ รู้จักชีวิต

บัณฑิตใหม่ควรมีอะไรบ้าง? Conceptual Strength Think incisively and systematically Accountability Really know what is right or wrong Creativity Move beyond existing constructs Expressiveness Translate abstract thinking into clear word and picture Collaboration Balance the passion to the solidarity of team Sense of ownership Sacrifice short term gain to protect the organization Passion and courage The quality of leader, not manager

ข้อเสนอแนะในการปรับปรุง เพิ่มเติมแนวคิด วิธีการและทักษะในการสื่อสารทั้งการพูด การฟังและการเขียน ฝึกฝนให้มีการร่วมกันทำงานเป็นทีม ภายใต้การจัดการที่เหมาะสม กระตุ้นสร้างให้เกิดนิสัยของการค้นคว้าความรู้เพิ่มเติม พัฒนาการใช้ภาษาอังกฤษในชีวิตประจำวันให้มากยิ่งขึ้น นำเสนอแนวทางการประกอบอาชีพให้นักศึกษาได้เลือกตั้งแต่ต้น ส่งเสริมและกระตุ้นให้นักศึกษามีโอกาสแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นในระหว่างการเรียนการสอน เพื่อทดสอบความเข้าใจในหลักทฤษฎี เน้นให้มีการฝึกปฏิบัติมากยิ่งขึ้นภายหลังการเรียนทางทฤษฎี จัดประกวดกิจกรรมเกี่ยวกับการเรียนการสอน เพื่อให้นักศึกษาเกิดความเข้าใจอย่างแท้จริง

ข้อเสนอแนะในการปรับปรุง ให้การสนับสนุนเด็กที่มีความสนใจและมีพื้นฐานเหมาะสม สร้างให้เกิดความอดทน มีจริยธรรมและคุณธรรม ให้มีการบรรยายหรือเปิดสอนหลักสูตรเฉพาะด้าน เพื่อให้เกิดความชำนาญ สร้างความต่อเนื่องของหลักสูตรและอาจารย์ในแต่ละปี ร่วมมือกับทางภาคเอกชนอย่างเป็นรูปธรรม ในการพัฒนาอาจารย์และนักศึกษา ส่งเสริมให้อาจารย์และนักศึกษาสามารถเข้าถึงสื่อความรู้ใหม่ ๆได้อย่างเท่าเทียม อาจารย์ที่สอนควรมีความรู้ความสามารถและต้องปรับปรุงบทเรียนให้สอดคล้องกับยุคสมัย ปรับปรุงระบบการเรียนการสอนให้เกิดบรรยากาศของการเรียนรู้

ถาม-ตอบ วันชัย จงศรีสวัสดิ์ wanchai@shinee.com www.shinee.com