การจัดการเรียนรู้โดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ เป็นแนวการสอนที่มุ่งจัดกิจกรรมให้สอดคล้องกับความสามารถและความสนใจของผู้เรียน โดยนักเรียนมีส่วนร่วมและลงมือปฏิบัติจริงทุกขั้นตอนจนเกิดการเรียนรู้ ซึ่งมีหลักการ กระบวนการ และวิธีการหลากหลาย ดังนั้นการจัดการเรียนรู้โดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ ผู้สอนควรมีความเชื่อพื้นฐานว่า ทุกคนมีความแตกต่างกัน
หลักการจัดการเรียนรู้โดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ 1. กระบวนการเรียนรู้จะเกิดขึ้นได้ดี ถ้าผู้เรียนมีโอกาส คิด ทำ สร้างสรรค์ โดยที่ครูช่วยจัดบรรยากาศการเรียนรู้ จัดสื่อ และสรุปสาระการเรียนรู้ร่วมกัน 2. คำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล
3. สาระการเรียนรู้มีความสมดุลเหมาะสมกับวัย 4. แหล่งเรียนรู้มีหลากหลายและเพียงพอ 5. ปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้สอนกับผู้เรียนและระหว่างผู้เรียน กับผู้เรียน มีลักษณะเป็นกัลยาณมิตร
6. ผู้เรียนมีศรัทธาต่อผู้สอน มีใจรักที่จะเรียนรู้ 6. ผู้เรียนมีศรัทธาต่อผู้สอน มีใจรักที่จะเรียนรู้ 7. สาระและกระบวนการเรียนรู้เชื่อมโยงกับเหตุการณ์ และสิ่งแวดล้อมรอบตัวของผู้เรียน 8. กระบวนการเรียนรู้มีการเชื่อมโยงกับเครือข่ายอื่น ๆ เช่น ชุมชน ครอบครัว องค์กรต่าง ๆ
กระบวนการจัดการเรียนรู้แบบยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ 1. สร้าง/กระตุ้นความสนใจ หรือ เตรียมความพร้อมในการเรียน 2. จัดกิจกรรมซึ่งอาจใช้ทฤษฎีหรือกระบวนการต่าง ๆ เช่น กระบวนการเผชิญสถานการณ์กับกระบวนการคิด กระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์ ทักษะกระบวนการเรียนรู้เชิงปฏิบัติ ฯลฯ 3. วิเคราะห์ อภิปรายผลจากกิจกรรม 4. สรุปและประเมินผลการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์
บทบาทของครูในการจัดการเรียนรู้แบบยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ 1. บทบาทในฐานะผู้จัดการและผู้อำนวยความสะดวก 2. บทบาทในฐานะผู้จัดการเรียนรู้ 2.1 การเตรียมการสอน 2.2 การสอน 2.3 การเตรียมการจัดการเรียนรู้ 2.4 การจัดการเรียนรู้ให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรม 2.5 การประเมินผล
ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้แบบยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ 1. จัดกิจกรรมง่าย ๆ ที่ใกล้ตัวผู้เรียน 2. ใช้วิธีตั้งคำถามให้ผู้เรียนช่วยกันตอบ 3. รู้วิธีการเรียนรู้ของผู้เรียน 4. วิเคราะห์ผู้เรียน
เทคนิคการจัดการเรียนรู้แบบยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ ตัวอย่าง รูปแบบ CIPPA MODEL ของดร.ทิศนา แขมมณี มีองค์ประกอบ 5 ประการ ได้แก่ C=Construct หมายถึงการสร้างความรู้ I=Interaction หมายถึงการปฏิสัมพันธ์กับบุคคล
P=Physical Participation หมายถึง การมีส่วนร่วมทางกาย P=Process Learning หมายถึง การเรียนรู้กระบวนการต่าง ๆ ที่เป็นทักษะที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต A=Application หมายถึงการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในสถานการณ์ต่าง ๆ
ตัวบ่งชี้การจัดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ แบบยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ 1. มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่มีความหลากหลาย 2. มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ให้ผู้เรียนฝึกค้นคว้า สังเกต และสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง
3. มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่กระตุ้นให้ผู้เรียน รู้จักศึกษาหาความรู้และแสวงหาคำตอบด้วยตนเอง 4. มีการนำภูมิปัญญาท้องถิ่น เทคโนโลยีและสื่อที่ เหมาะสมมาประยุกต์ใช้กับการเรียนการสอน 5. มีการจัดกิจกรรมเพื่อฝึกและส่งเสริมคุณธรรมและ จริยธรรมของผู้เรียน
6. มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ให้ผู้เรียนได้รับ การพัฒนาสุนทรียภาพอย่างครบถ้วนทั้งด้านดนตรี ศิลปะ และกีฬา 7. ส่งเสริมความเป็นประชาธิปไตยในการทำงานร่วมกับผู้อื่น 8. มีการประเมินพัฒนาการของผู้เรียนด้วยวิธีการที่ หลากหลายและต่อเนื่อง 9. ผู้เรียนมีความรักโรงเรียนและมีความกระตือรือร้นในการ ไปโรงเรียน