Common Problem Feeding โดย น.ท.หญิงสุภาพร ศิริบรรจง น.ท.หญิงนันทวัน ไม้แก่น 29 ต.ค.51
Breastfeeding anatomy
Latch on L = Latch การอม เลีย A = Audible เสียงการกลืน T = Type of nipple ลักษณะหัวนม C = Comfort ความสบาย H = Hold การอุ้ม
ปัญหาของมารดา เต้านมคัดตึง หัวนมแตก ( Sore nipple) เต้านมอักเสบ ( Mastitis ) หัวนมผิดปกติ เช่น สั้น,บอด,แบน,บุ๋ม,ยาว เต้านมใหญ่ วิตกกังวล น้ำนมน้อย
ปัญหาของทารก Nipple confusion ปฏิเสธเต้านมมารดา ปากแหว่งเพดานโหว่ Tongue tie
หัวนมแตก ( Sore nipple) สาเหตุ - Poor position - Poor latch on - Tongue tie การช่วยเหลือ - สอน Position & Latch on ที่ถูกวิธี - ไม่ใช้สบู่และเคลือบหัวนมด้วยนมแม่ - เทคนิคการผละลูกออกจากเต้า Q&A : - ต้องงดเข้าเต้าหรือไม่ - ใช้ยาทาหัวนมแล้วก่อนให้นมต้องเช็ดยาออกก่อนหรือไม่
เต้านมอักเสบ ( Mastitis ) สาเหตุ มักเกิดจากเชื้อ Staphylococcus aurous อาการสัมพันธ์กับการมีหัวนมเจ็บ แตก มีการคั่งของน้ำนม Plugged dust ,การใส่เสื้อในที่คับ การช่วยเหลือ - ให้ยาปฏิชีวนะ - ให้ยาลดปวด , Electric pump - ใช้ปทุมแก้วเพื่อให้ลานนมนุ่ม
หัวนมผิดปกติ เช่น สั้น,บอด,แบน,บุ๋ม การช่วยเหลือ - ทำให้ลานนมหยืดหยุ่นให้มากที่สุด - สร้างความมั่นใจให้มารดา - ใช้ท่า Football - ใช้ Nipple puller เพื่อทำให้หัวนมยาวขึ้น - เทคนิคการจับหัวนมเข้าปากลูก - การให้กำลังใจลูกเพื่อฝึกการดูดนมโดยการบีบนมแม่ใส่ปากลูกโดยตรง Q&A : แก้ไขแล้วต้องสำเร็จทุกรายหรือไม่อย่างไร
หัวนมยาว สาเหตุ ลูกดูดได้ไม่ถึงลานนมทำให้ ไม่มีการกระตุ้นให้หลั่ง oxytocinและ Prolactin เป็นผลให้ลูกได้นมไม่พอ การช่วยเหลือ - ดูดให้ลึกถึงลานนม - ให้นมท่าแม่นอนหงายหรือนอนคว่ำคร่อมลูก
วิตกกังวล ให้ความรู้ สร้างความมั่นใจ พูดคุยเพื่อสร้างความคุ้นเคยเพื่อค้นหาสาเหตุของความวิตกกังวล
น้ำนมไม่พอ สาเหตุ การช่วยเหลือ - เข้าใจผิด , คิดไปเอง - มารดาที่ผอมมากผิดปกติ - การให้ลูกดูดนมผสม - แม่อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า - Poor position - ลูกไม้ได้ดูดนมทันทีหลังคลอด การช่วยเหลือ - ให้ความรู้ สร้างความมั่นใจ - เน้นโภชนาการในหญิงให้นมลูก - ให้ลูกดูดบ่อยๆ - พักผ่อนให้เพียงพอ,ผ่อนคลาย
Nipple,Cup confusion สาเหตุ - เคยดูดนมจากขวด ทำให้ไม่มีทักษะการใช้ลิ้นเพื่อดูดนม - ทารกป่วยที่เคยได้รับนมจาก OG feed,การCup ที่ผิด - Poor position - แม่ไม่มีประสบการณ์ การช่วยเหลือ - สร้างความมั่นใจให้แม่ - การนวดลิ้น - Lactation aid - Skin to skin contract - ให้ BF บ่อยๆอย่ารอให้หิวจนโกรธ
ปฏิเสธเต้านมมารดา สาเหตุ - มีน้ำมูกในจมูก - Poor position - น้ำนมแม่ไหลมากเกินไป การช่วยเหลือ - การดูดเสมหะโดยลูกยางแดง - สอนการอุ้มที่ถูกวิธี - เทคนิคการยับยั้งน้ำนมให้ไหลช้าลง และให้นมท่ามารดานอนหงาย
ปากแหว่งเพดานโหว่ แหว่งที่ปากหรือเหงือกอย่างเดียว การช่วยเหลือ - สนับสนุนให้เข้าเต้า - ช่วยให้ลูกดูดในท่าที่ถูกต้อง ทั้งปากแหว่งและเพดานโหว่ การช่วยเหลือ - สนับสนุนให้เข้าเต้า เท่าที่ทำได้ - อุ้มในท่าลูกตัวตรงเพื่อลดการสำลัก
Tongue tie การช่วยเหลือ - Latch on ที่ถูกต้อง - ปรึกษาแพทย์เพื่อทำผ่าตัด ตามข้อบ่งชี้ น้ำหนักไม่ขึ้นตามเกณฑ์ มารดาหัวนมแตก หรือเจ็บปวดมากขณะให้นม Q&A : คนละประเด็นกับการพูดไม่ชัด
Lactation clinic เปิดให้บริการเมื่อ เม.ย.50 จนถึงปัจจุบัน ผู้รับผิดชอบ 2 คน - น.ท.หญิง นันทวัน ไม้แก่น - พ.จ.อ.หญิง สุพัตรา สาหร่ายทอง ผ่านการอบรมเรื่องการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ รพ.ศิริราช สถานที่ตั้ง ห้องด้านข้างบริเวณแผนกทารกแรกเกิด
ภารกิจ ให้คำปรึกษาและแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเหมาะสม ให้มารดาและสมาชิกในครอบครัวมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง และมีทัศนะคติที่เกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ อำนวยความสะดวกให้แก่บุคลากรในรพ.ที่อยู่ในระยะให้นมลูก ส่งเสริมและสนับสนุนงานที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
สถิติผู้มารับบริการ
ปัญหาที่พบมากที่สุด 5 อันดับ ปี 2550 Nipple confusion หัวนมสั้น กลัวน้ำนมไม่พอ ปี 2551 - หัวนมสั้น - Cup confusion - หัวนมแตก - เต้านมคัด - อุ้มไม่ถูกวิธี
บทบาทของพยาบาลผู้ให้การช่วยเหลือ มีความรู้ที่ทันสมัย มีทักษะในการให้คำปรึกษาแนะนำ มีประสบการณ์ในการดูแลเด็กเล็กจนถึงวัยเรียนทั้งในเด็กปกติและเด็กป่วย มีวิสัยทัศน์ มีน้ำใจ อดทน อ่อนโยน ผ่อนปรนไม่ตำหนิ ตระหนักในคุณค่าและประโยชน์ของนมแม่อย่างแท้จริง มีความตั้งใจในการส่งเสริม สนับสนุน ปกป้องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
บทบาทของพยาบาลผู้ให้การช่วยเหลือ เข้าใจและยอมรับในการเป็นปัจเจกบุคคลที่ย่อมมีความแตกต่าง ไม่บังคับให้แม่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่แต่สร้างเสริมให้แม่เกิดความตระหนักและมีศรัทธาต่ออยากเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
ตอบข้อซักถาม