การบริหารรัฐกิจเปรียบเทียบ( comparative public administration )

ขอบข่ายการศึกษา การศึกษาระบบราชการในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ เน้นศึกษาโครงสร้างของสภาพแวดล้อมของระบบการบริหาร มากกว่าตัวระบบบริหาร เน้นศึกษาการบริการการพัฒนา ในปัจจุบันที่ตั้งอยู่บนการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบันและหาแนวทางการแก้ไขปัญหาในความเป็นจริง

นักคิด / นักวิชาการที่ศึกษา การบริหารรัฐกิจเปรียบเทียบ Ferrel Heady - การวิเคราะห์ระบบราชการภายใต้การปกครอง Fred W Riggs - รูปแบบ Prismatic-Sala การบริหารการพัฒนา (Development Administration )

การบริหารรัฐกิจเปรียบเทียบ - หลักการบริหารไม่เป็นสากลที่ใช้ได้ทุกประเทศ - วัฒนธรรมและลักษณะเฉพาะของแต่ละประเทศเป็น ปัจจัยสำคัญในการกำหนดการบริหารงานของแต่ละรัฐ - เกิด CAG : Comparative Administration Group - เกิดวิชา development administration

Ferrel Heady , 1966 - ให้ความสำคัญต่อ ข้าราชการระดับกลางและสูง - political regimes กำหนดลักษณะระบบราชการ - แบ่งระบบราชการในประเทศกำลังพัฒนา เป็น 6 ประเภท ตามระบบการเมือง ความคิด : การวิเคราะห์ระบบราชการภายใต้การปกครองของฝ่ายการเมือง ให้ Comparative P.A. มุ่งเปรียบเทียบระบบราชการ (public bureaucracy) ในแต่ละประเทศ

Ferrel Heady , 1966 1.ระบบเผด็จการแบบประเพณีนิยม - ไม่สนับสนุนการเปลี่ยนแปลง - ระบบราชการและทหารเป็นเครื่องมือของฝ่ายปกครอง - ระบบบริหารไม่มีประสิทธิภาพ - การทำงานอยู่ภายใต้กรอบวัฒนธรรมและค่านิยมโบราณ 2. ระบบข้าราชการเป็นผู้นำ - อำนาจการเมืองอยู่ในมือของฝ่าย ข้าราชการ - เป้าหมายการพัฒนาประเทศกำหนดโดย ข้าราชการ - พรรคการเมืองและการเลือกตั้งไม่พัฒนา - ประเทศไทย เป็น กรณีตัวอย่าง

Ferrel Heady , 1966 3. ระบบประชาธิปไตยแบบแข่งขัน -ระบบการเมืองที่เป็น ประชาธิปไตยพอสมควร - รัฐบาลบริหารประเทศให้ความสำคัญต่อเป้าหมายระยะสั้น+บริหารแบบประชานิยม - ระบบราชการเป็นเครื่องมือของ รัฐบาล 4. ระบบกึ่งแข่งขันที่ถูกครอบงำโดยพรรคการเมือง - ฝ่ายบริหารและผู้นำการเมืองเข้มแข็ง - ระบบราชการเป็นเครื่องมือบริหารประเทศ - ข้าราชการที่เชี่ยวชาญเฉพาะอย่างอาจมีบทบาททางการเมืองและมีส่วนกำหนดนโยบาย

Ferrel Heady , 1966 5. ระบบข้าราชการเป็นผู้ตามที่เข้มแข็ง - ผู้นำเป็นคนมีอุดมคติ รักชาติ พัฒนาประเทศ - ระบบราชการมีอำนาจมาก แต่ถูกควบคุมจากฝ่ายการเมืองอย่างใกล้ชิด - ข้าราชการมีความเป็นกลาง จงรักภักดีต่อชาติ 6. ระบบการปกครองเบ็ดเสร็จแบบคอมมิวนิสต์ - ระบบที่มีพรรคเดียวปกครองเทศ - ยึดอุดมการณ์มาร์กซิส หรือ เลนิน - ใช้การปกครองแบบเผด็จการบริหารประเทศ - ระบบราชการซับซ้อน - ข้าราชการจงรักภักดีต่อพรรคคอมมิวนิสต์

Ferrel Heady , 1966 - มีการแบ่งงานกันทำโดยดูความชำนาญเฉพาะด้าน - มีการตัดสินใจและดำเนินนโยบายโดยอาศัยหลักเหตุผล - มีการดำเนินกิจกรรมมีขอบเขตครอบคลุมสังคม - อำนาจของฝ่ายการเมืองและฝ่ายบริหารถูกกำหนดตามกฎหมายซึ่งได้รับการสนับสนุนจากประชาชน - ประชาชนทั่วไปต้องการเข้ามามีส่วนร่วมในระบบการเมือง - ระบบราชการมีขนาดใหญ่ ซับซ้อน มุ่งการตอบสนอง - ระบบราชการเน้นความชำนาญเฉพาะด้าน - กำหนดบทบาทและหน้าที่ชัดเจน - กลุ่มผลประโยชน์มีบทบาทควบคุมข้าราชการ

Fred W. Riggs , 1964 - Comparative P.A. ต้องศึกษาระบบราชการในประเทศกำลังพัฒนาโดยอาศัยทฤษฎีและแนวความคิดการพัฒนา - มองลักษณะภาพรวม :- ระบบสังคม เศรษฐกิจและการเมือง - ทฤษฎี Prismatic-Sala Model

ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Fred W. Riggs , 1964 ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Prismatic - เกิดในประเทศกำลังพัฒนา - รูปแบบการจัดองค์การแบบทันสมัยและเป็นทางการ แต่ การดำเนินการเป็นไปตามประเพณี วัฒนธรรม และค่านิยมของคน - ความเป็นทางการจอมปลอม (formalism) สังคมที่อยู่ระหว่างสังคมด้อยพัฒนากับสังคมที่พัฒนาแล้ว มีลักษณะเป็น สังคมส่งผ่าน

ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Fred W. Riggs , 1964 ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Prismatic - สังคมด้อยพัฒนา หมายถึง มีการกำหนดโครงสร้างที่ไม่ชัดเจนและการปฎิบัติหน้าที่หลากหลายและรวมศูนย์ ลักษณะเป็นสังคมเกษตรกรรมแบบดั่งเดิม ข้าราชการเปรียบเสมือนเจ้าพนักงาน มีอำนาจมาก แต่มีอิทธิพลน้อย  - สังคมที่พัฒนาแล้ว หมายถึง มีการกำหนดโครงสร้างและกระจายหน้าที่ชัดเจน มีลักษณะเป็นสังคมอุตสาหกรรม ข้าราชการเปรียบเสมือน ข้ารับใช้ประชาชนมีอำนาจน้อย แต่มีอิทธิพลมาก  - สังคม Prismatic หมายถึง สังคมที่มีลักษณะนำส่ง หรือสังคมส่งผ่าน ซึ่งสังเกตได้จากสังคมต่างๆ ในเอเชีย เช่น ปากีสถาน อินเดีย จีน

ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Fred W. Riggs , 1964 ทฤษฎี Prismatic-Sala Model สังคม Prismatic 1. เป็นการผสมผสานกันระหว่างการปกครองการบริหารภายใต้สังคมที่เจริญแล้ว และสังคมด้อยพัฒนา 2. มีความเป็น Formalism คือ ความแตกต่างกันมากระหว่างบรรทัดฐานหรือกฎเกณฑ์ที่ตั้งไว้เป็นทางการ กับความจริงใจในการปฏิบัติ 3. มีโครงสร้างเหมือนกับประเทศที่พัฒนาแล้ว แต่ในทางปฏิบัติจะเป็นแบบด้อยพัฒนาจึงทำให้มีการก้าวก่ายหน้าที่กัน 4. มีการแบ่งพวกแบ่งพ้อง 5. มีการเล่นพรรคเล่นพวก แบบวาศาคณาญาติ 6. มีการกำหนดราคาอย่างเป็นทางการ แต่ในความเป็นจริงใช้วิธียื่นหมูยื่นแมวกันใต้โต๊ะ นอกจากนี้ยังมีระบบการติดสินบนพนักงานของรัฐ 7. ประชาชนมีค่านิยม และบรรทัดฐานทางสังคมหลากหลายทำให้ขาดความเห็นร่วมกัน การขาดจิตสำนึกในการตรวจสอบ 8. คนที่ต้องแสดงบทบาทในการใช้อำนาจ แต่ไม่มีอำนาจควบคุมการเมืองการบริหารอย่างแท้จริง ในทางตรงกันข้ามคนที่ไม่มีบทบาทในการใช้อำนาจกับเป็นผู้มีอำนาจและดำเนินการทางการเมืองและการบริหารอย่างลับๆ 9. เป็นลักษณะของ SALA MODEL หมายถึง การกำหนดโครงสร้างของหน่วยงานหรือองค์การหนึ่งๆ มักจะมีหน้าที่หลายอย่างในหน่วยงานเดียวกัน เช่น หน่วยราชการทั่วๆไปมักแสดงบทบาทก้าวก่ายทางการเมือง และการบริหาร

ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Fred W. Riggs , 1964 ทฤษฎี Prismatic-Sala Model Sala 1. ระบบราชการเติบโตเกินกว่าระบบการเมือง 2. ระบบราชการไม่มีประสิทธิภาพ :- คอรัปชั่น การเล่นพรรคเล่นพวก ไม่ทำตามกฎหมาย 3. บริหารแบบสมัยใหม่และสมัยเก่า

การบริหารการพัฒนา (development administration ) - ระบบบริหารในลักษณะที่พยายามบรรลุเป้าหมายบางสิ่งบางอย่าง - เน้นเรื่องอุปสรรคและสาเหตุของปัญหาในการทำงานตามแผนพัฒนา - หาวิธีการบริหารแผนพัฒนาให้ได้ดี

ปัญหาระบบราชการในประเทศกำลังพัฒนา การบริหารการพัฒนา (development administration ) ปัญหาระบบราชการในประเทศกำลังพัฒนา - ลอกเลียนแบบมาจากประเทศตะวันตก - โครงการพัฒนาได้รับการต่อต้านจากประเพณีและวัฒนธรรมท้องถิ่น - ข้าราชการขาดความจงรักภักดีเพราะเงินเดือนและผลตอบแทนน้อย - ประเทศขาดบุคลากรที่มีความสามารถสูงในการบริหารตามแผนพัฒนา - ระบบราชการมีอำนาจและอิสระมาก ไม่มีสถาบันอื่นคอยตรวจสอบควบคุม

วิธีการพัฒนาตามหลักการบริหารการพัฒนา การบริหารการพัฒนา (development administration ) วิธีการพัฒนาตามหลักการบริหารการพัฒนา การปรับปรุงระบบ ข้าราชการ - การจัดตั้งสถาบันฝึกอบรมด้านการบริหาร - ใช้หลักพัฒนาชุมชน - ใช้ความรู้จากเทคนิคการบริหาร เช่น การพัฒนาองค์การ การวางแผน การจัดการด้านการคลังและงบประมาณ