การเขียนผังงาน (Flow Chart) บทที่ 2 การเขียนผังงาน (Flow Chart)

แผนการสอนรายสัปดาห์ที่ 2 สามารถเขียนลำดับขั้นตอนการทำงานได้ เขียนผังงาน Flow Chart และการเขียน Pseudo code ได้อย่างถูกต้องตามแบบแผน

Flow Chart คือ ขั้นตอนที่นำผลที่ได้จากการกำหนดและการ วิเคราะห์ปัญหามาเขียนเป็นแผนภาพหรือสัญลักษณ์ Pseudo code คือ การอธิบายการทำงานของโปรแกรมโดยใช้การผสมผสานระหว่างประโยคภาษาอังกฤษ กับภาษาคอมพิวเตอร์ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการเขียนคำสั่งคอมพิวเตอร์ หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าการเขียนคำสั่งลำลอง

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(1/13) การเขียนผังงานเป็นการนำเอาภาพสัญลักษณ์ต่าง ๆ มาเรียงต่อกัน เพื่อแสดงลำดับขั้นตอนการทำงาน โดยมีเส้นลูกศรเชื่อมระหว่างภาพต่างๆ สัญลักษณ์ในการเขียนผังงานที่นิยมใช้กันนั้น เป็นสัญลักษณ์ของหน่วยงานที่ชื่อว่า American National Standard Institute (ANSI) และ International Standard Organization (ISO) เป็นผู้กำหนดและรวบรวมให้เป็นสัญลักษณ์มาตรฐานในการเขียนผังงาน

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(2/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย (Terminal) การเริ่มต้นหรือสิ้นสุดการเขียนผังงาน เริ่มต้นผังงาน 2. จบผังงาน Input/output รับข้อมูลแสดงข้อมูลโดยไม่ระบุสื่อ รับค่าใส่ในตัวแปรชื่อ name แสดงค่าจากตัวแปร area START STOP read name display area

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(3/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Punch card การรับหรือแสดงข้อมูลโดยใช้บัตรเจาะรู อ่านค่า A ที่บัตรเจาะรู 1 ใบ เจาะค่า B,C บนบัตร 1 ใบ Card Desk ชุดของบัตรเจาะรู เจาะค่า B1 , B2 , Bn บนบัตร n ใบ read A punch B , C punch bi b=1 ,…n

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(4/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Punched tape การรับหรือแสดงข้อมูลโดยใช้เทปกระดาษ อ่านค่า ID , name บนเทปกระดาษ Magnatic tape การรับหรือแสดงข้อมูลโดยใช้เทปแม่เหล็กเป็นสื่อ read ID , name

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(5/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Magnatic disk การรับหรือแสดงข้อมูลโดยใช้จานแม่เหล็กเป็นสื่อ Magnatic drum การรับหรือแสดงข้อมูลโดยใช้ดรัมแม่เหล็กเป็นสื่อ

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(6/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Document การแสดงผลลัพธ์ทางเครื่องพิมพ์ พิมพ์ค่า A ทาง เครื่องพิมพ์ Display การแสดงผลลัพธ์ทางจอภาพ แสดงค่า A, B บนจอภาพ write A display A , B

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(7/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Process การประมวลผล คำนวณ A + B และเก็บไว้ใน C กำหนดค่า sum เท่ากับ 0 Compare หรือ Decision การเปรียบเทียบหรือตัดสินใจ เปรียบเทียบถ้า i มีค่า น้อยกว่าหรือเท่ากับ 10 - เป็นจริง พิมพ์ค่า i เสร็จแล้วไปทำคำสั่งอื่น ๆ - เป็นเท็จ ไปทำคำสั่งอื่น ๆ C = A + B Sum = 0 i <= 10 true false แสดง i

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(8/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Preparation การกำหนดค่าต่างๆ ไว้ล่วงหน้า กำหนดให้ i มีค่าเท่ากับ 1 และเพิ่มค่าทีละ 1 จนมีค่าเป็น 100 จึงออก จากการทำงานซ้ำ โดยแต่ละรอบ บวกค่า sum ด้วยค่า i Flow line แสดงทิศทางและลำดับของการทำงาน for i =1 to 100 sum = sum + i i

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(9/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย In-Page connector จุดต่อเนื่องในหน้าเดียวกัน หลังจากพิมพ์ค่า A แล้วให้ทำตามที่จุด ต่อเนื่อง A ซึ่งอยู่ใน หน้าเดียวกัน Off-Page Connector จุดต่อเนื่องที่อยู่คนละหน้า หลังจากกำหนดค่า A เท่ากับ 3 ให้ทำตาม จุดต่อเนื่องชื่อ 1 ซึ่งไม่ได้อยู่ในหน้า เดียวกัน write A A A = 3 1

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(10/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Comment หมายเหตุ Manual Input รับค่าทางการกดแป้นพิมพ์ รับค่า A ทาง แป้นพิมพ์ read A A = Age read A

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(11/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Predefine Process การทำงานที่กำหนดไว้แล้ว เช่น โปรแกรมย่อย เรียกโปรแกรม ย่อยชื่อ findGrade ให้ทำงาน Offline Processing การควบคุมการทำงานด้วยมนุษย์ บางครั้งเรียกการทำงานแบบออฟไลน์ findGrade

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(12/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Auxiliary Operation การทำงานแบบออฟไลน์ของอุปกรณ์ที่ไม่ได้ถูกควบคุมจากหน่วยประมวลผลกลางโดยตรง Sorting การจัดเรียงลำดับข้อมูล

สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(13/13) ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คำอธิบาย Communication Link การส่งข้อมูลทางสายสื่อสาร

หลักการจัดภาพผังงาน ทิศทางของผังงานจะเริ่มจากส่วนบนของหน้ากระดาษ ลงมายังส่วนล่าง และจากซ้ายมือไปของหน้ากระดาษ และควรเขียนเครื่องหมายลูกศรกำกับทิศทางไว้ด้วย สัญลักษณ์หรือภาพที่ใช้ในการเขียนผังงานมีขนาดต่าง ๆ กันได้ แต่จะต้องมีรูปมาตรฐานตามความหมายที่กำหนด

หลักการจัดภาพผังงาน 3. การเขียนทิศทางของผังงานควรเป็นไปอย่างมีระเบียบ และหลีกเลี่ยงการขีดโยงไปโยงมาในทิศทางตัดกัน ถ้าจำเป็น ต้องโยงถึงกัน ควรใช้เครื่องหมายจุดต่อเนื่องแทนและถ้าเป็นไปได้ควรเขียน ผังงานให้จบในหน้าเดียวกัน 4. คำอธิบายในภาพ เขียนเพียงสั้น ๆ และเข้าใจง่าย 5. ผังงานที่ดีควรจะมีความเป็นระเบียบเรียบร้อยและสะอาด นอกจากนี้แล้ว จะมีชื่อของผังงาน ผู้เขียน วันที่เขียน และเลขหน้าลำดับ

รูปแบบการเขียนผังงาน แบบตามลำดับ (Sequence) แบบการเลือก/ตัดสินใจ/เงื่อนไข (Selection/Decision/Condition) แบบวนซ้ำ (Iteration / Loop)

รูปแบบตามลำดับ(1/3) แสดงลำดับการทำงานจากบนลงล่างตามลูกศร คำนวณ อ่านข้อมูล คำนวณข้อมูล พิมพ์ผลลัพธ์ งานที่ 1 งานที่ 2 งานที่ 3

รูปแบบตามลำดับ(3/3) เริ่มต้น START STOP C = A + B print C A , B เริ่มต้น รับข้อมูลมาเก็บไว้ในตัวแปร A, B ทางแป้นพิมพ์ เอาค่า A บวกกับ B แล้วเก็บไว้ใน C พิมพ์ค่า C จบการทำงาน

ทำแบบฝึกหัด