เอกสารในการนำเข้าและส่งออก บทที่ 2 เอกสารในการนำเข้าและส่งออก

1. Invoice ใบกำกับสินค้า เป็นเอกสารที่จัดเตรียมหรือออกโดยผู้ส่งออกหรือผู้ขายสินค้า เพื่อมอบให้กับผู้นำเข้าหรือผู้ซื้อ เพื่อใช้ในการแสดงแก้กรมศุลกากรของประเทศผู้ซื้อในการคำนวณภาษี และใช้ในการบันทึกบัญชีนั่นเอง อย่างไรก็ตามถึงแม้ว่ากรมศุลกากรจะถือเอาราคาซื้อขายจริงใน Invoice ในการคำนวณภาษี แต่หากราคาที่สำแดงไม่เป็นที่ยอมรับของกรมศุลกากร ก็ต้องยึดถือเอาราคาซื้อขายตามข้อตกลง GATT ที่ประเทศไทยได้เข้าร่วมสนธิสัญญาดังกล่าวในการตีราคาสินค้าดังกล่าวด้วย

โดยใบกำกับสินค้าต้องมีระสำคัญดังนี้ - ต้องมีชื่อผู้ซื้อผู้ขาย - ต้องมีการระบุรายละเอียดสินค้าที่ซื้อขายกัน เช่น ราคาต่อหน่วย ราคารวม สกุลเงิน ปริมาณ ประเภท ชนิด ภาษีมูลค่าเพิ่ม (ถ้ามี) ตลอดจนเครื่องหมายบนหีบห่อ วิธีการบรรจุหีบห่อ - ต้องมีการระบุสถานที่ออก Invoice วันที่ออก เลขที่ Invoice - ต้องระบุวิธีการขนส่ง ชื่อพาหนะที่ส่ง - ต้องลงลายมือชื่อผู้ออก และประทับตราบริษัทฯ (ถ้ามี)

2. Packing List ใบกำกับการบรรจุหีบห่อ คือเอกสารที่ออกหรือจัดเตรียมโดย ผู้ส่งออกหรือผู้ขาย เพื่อมอบให้แก่ผู้ซื้อหรือผู้นำเข้า เพื่อให้เจ้าหน้าที่ศุลกากรสามารถซุ่มตรวจสินค้าได้สะดวกมากขึ้น และทำให้ผู้นำเข้าสามารถทราบรายละเอียดของสินค้าในการส่งออกทั้งหมด เพื่อสามารถนำข้อมูลไปวางแผนการขนถ่ายสินค้าให้มีประสิทธิภาพสูงสุด

- รายละเอียดเกี่ยวกับน้ำหนักของสินค้า ทั้งน้ำหนักรวม น้ำหนักสุทธิ มีลักษณะคล้ายๆกับ Invoice แต่มีข้อมูลเพิ่มเติมมากกว่า ได้แก่ - - รายละเอียดเกี่ยวกับลักษณะของหีบห่อ จำนวนของหีบห่อ เครื่องหมายของหีบห่อ - รายละเอียดเกี่ยวกับการบรรจุว่าแต่ละหีบห่อมีการบรรจุสินค้า จำนวนเท่าไหร่ อะไรบ้าง - รายละเอียดเกี่ยวกับน้ำหนักของสินค้า ทั้งน้ำหนักรวม น้ำหนักสุทธิ - รายละเอียดเกี่ยวกับปริมาตรของสินค้าของแต่ละหีบห่อ

3. BILL OF LADING (B/L) ใบตราส่งสินค้าทางทะเล ใบตราส่งสินค้าทางทะเล คือเอกสารที่ออกโดยบริษัทเรือ หรือตัวแทนเรือ Freight Forwarder ที่รับจ้างขนส่งสินค้าทางทะเลระหว่างประเทศ แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ - Ocean Bill of Lading เป็นใบตราส่งสินค้าทางทะเลเพียงอย่างเดียว ซึ่งส่งไปเฉพาะประเทศที่มีชายแดนติดทะเล - Through Bill of Lading เป็นตราส่งสินค้าทางทะเล และทางบก ซึ่งมีการขนส่งสินค้าตั้งแต่ 2 วิธีขึ้นไปในคราวเดียวกัน มักใช้กับผู้ขายที่ไม่มีชายแดนติดทะเล

ใบตราส่งสินค้าทางทะเล เป็นเอกสารที่มีลักษณะความสำคัญอยู่ 3 ประการ 1 ใบตราส่งสินค้าทางทะเล เป็นเอกสารที่มีลักษณะความสำคัญอยู่ 3 ประการ 1. เป็น Receipt เปรียบเสมือนใบเสร็จรับสินค้าที่ออกโดยบริษัทหรือตัวแทนเรือ เพื่อมอบให้แก่ผู้ส่งออกเพื่อแสดงว่า บริษัทเรือหรือตัวแทนเรือได้รับมอบสินค้าจากผู้ส่งออกถูกต้องตามจำนวนและปริมาตรที่ได้สำแดงไว้ในใบตราส่งแล้ว 2. เป็น Contract เปรียบเสมือนสัญญาที่ทำขึ้น โดยบริษัทเรือหรือตัวแทนเรือสัญญาว่า จะทำการขนส่งสินค้าทางเมืองต้นทางไปยังเมืองปลายทาง ตามเส้นทางและวันเวลาที่กำหนดไว้ หากไม่ปฏิบัติตามถือว่าเป็นการผิดสัญญาและต้องรับผิดชอบต่อความเสียหาย แต่ความรับผิดชอบก็จะมีการกำหนดไว้ไม่เกิน 10000 บาท ต่อการส่งออกหนึ่งครั้ง แต่ผู้ส่งออกสามารถเรียกร้องความเสียหายต่างหากโดยการฟ้องร้องต่อศาลได้หากเกิดจากความประมาทเลินเล่อของผู้จ้างขนส่ง ด้วยเหตุนี้เองผู้นำเข้าและผู้ส่งออก จึงควรมีการประกันภัยสินค้าทางทะเลเพื่มเติมไว้ต่างหากอีกฉบับหนึ่งด้วย

3. เป็น Document of Title เปรียบเสมือนเอกสารในการแสดงกรรมสิทธิ์ในสินค้า บริษัทเรือหรือตัวแทนจะส่งมอบสินค้าให้แก่ผู้อื่นไม่ได้ หากไม่มีเอกสาร Bill of Lading ซึ่งเป็นเอกสิทธิ์มาแสดง แต่เอกสารสิทธิ์ดังกล่าวนั้นสามารถโอนสิทธิ์ให้กับผู้อื่นได้

4. Airway Bill (AWB) ใบตราส่งสินค้าทางอากาศ เป็นเอกสารที่ออกโดยบริษัทสายการบินหรือตัวแทนสายการบิน ที่รับจ้างขนส่งสินค้าทางอากาศระหว่างประเทศมีลักษณะคล้ายกับ B/L แต่ต่างกันตรงที่ว่า AWB นั้นไม่ใช่เอกสารในการแสดงกรรมสิทธิ์และไม่สามารถโอนให้กับผู้อื่นโดยการเซ็นสลักหลังได้ จะต้องเป็นการระบุชื่อผู้รับสินค้าไว้แน่นอน ผู้อื่นจะมารับแทนไม่ได้ การส่งสินค้าทางอากาศจึงมีความเสี่ยงในตัวเองเพราะผู้ซื้อปลายทางสามารถจะเคลียร์สินค้าออกจากท่าอากาศยานปลายทางได้โดยไม่ต้องยื่นต้นฉบับ

5. Air/Marine Insurance Policy กรมธรรม์ประกันภัยสินค้า เป็นเอกสารทีออกโดยบริษัทประกันภัย Insurance Company หรือตัวแทนประกัน Underwriter ที่รับประกันภัยสินค้าทางอากาศและทางทะเล เพื่อคุ้มครองความเสียหายประเภทต่างๆตามที่ผู้เอาประกันได้ทำไว้ หรือตกลงกันไว้

6. Certificate of Origin ใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า เป็นเอกสารที่ออกโดยหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง เพื่อรับรองว่าสินค้าที่ส่งออกนั้นมีแหล่งกำเนิดในประเทศไทย ใบรับรองแหล่งกำเนิดของสินค้ามีอยู่หลายรูปแบบขึ้นอยู่กับสนธิสัญญาทางภาษี ขึ้นอยู่กับกฎระเบียบของประเทศผู้ซื้อ ขึ้นอยู่กับสินค้าตามข้อตกลงอื่นๆ ที่ไทยได้ทำสนธิสัญญาไว้กับประเทศคู่ค้า ใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า

7. Certificate of Inspection ใบรับรองการตรวจสอบสินค้า เป็นเอกสารที่ออกโดยหน่วยงานเอกชน หรือบริษัทรับจ้างตรวจสอบสินค้ากลาง หรือออกโดยผู้ส่งออกเองก็ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับผู้ซื้อระบุให้ใครเป็นผู้ตรวจสอบ หรืออาจจะกำหนดให้ผู้ตรวจสอบเป็นบุคคลธรรม ทำหน้าที่ตรวจสอบก็ได้ การตรวจสอบนี้เพื่อเป็นวิธีป้องกันเบื้องต้นไม่ให้ผู้ส่งออกสินค้าส่งผิด สเป็ค หรือผิดข้อตกลงที่ทำขึ้น

8. Certificate of Analysis ใบรับรองการวิเคราะห์ส่วนผสมของสินค้า เอกสารนี้ออกโดยบริษัทรับจ้างวิเคราะห์ส่วนผสมของอาหาร หรือหน่วยงานราชการ เพื่อรับรองการวิเคราะห์ส่วนผสมของสินค้า จะใช้กับสินค้าประเภทอาหารกระป๋อง หรือสินค้าประเภทสารเคมี เพื่อรับรองว่าสินค้าดังกล่าวมีส่วนผสมอะไรบ้าง และมีปริมาณกี่หน่วย ซึ่งการวิเคราะห์จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับสินค้า และขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ซื้อ ตลอดจนระเบียบข้อบังคับของประเทศคู่ค้าซึ่งแตกต่างกันออกไป

9. Certificate Of Fumigation ใบรับรองการฉีดยารมควัน เป็นเอกสารที่ออกโดยบริษัทเอกชนที่รับจ้างฉีดยาเพื่อฆ่าแมลง และรมควันเพื่อไล่ความชื้น มักจะใช้ในกรณีที่สินค้าที่ส่งออกเป็นสินค้าประเภทเกษตรกรรม เนื่องจากบางประเทศมีกฎระเบียบข้อบังคับที่เข้มงวดเกี่ยวกีบสินค้าทางการเกษตร จึงบังคับให้ผู้ส่งออกต้องทำการฉีดยาฆ่าแมลง และรมควันเพื่อไล่ความชื้นเพื่อเป็นการป้องกันมิให้แมลงต่างๆเข้าไปแพร่พันธุ์ในประเทศนั้นๆ เช่น สินค้าประเภทเฟอร์นิเจอร์ ข้าวโพดสำหรับเลี้ยงสัตว์ เครื่องเรือนที่ทำจากไม้ เป็นต้น

10. Analysis And Health Certificate ใบรับรองความปลอดภัย เป็นเอกสารที่ออกโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อรองรับว่าสินค้าดังกล่าวมีความสะอาด ไม่เป็นอันตราบต่อการบริโภค หรือปราศจากเชื้อโรค เชื้อราต่างๆ เอกสารนี้มักจะใช้กับสินค้าส่งออกประเภทอาหารสำเร็จรูป อาหารแช่แข็ง ไก่แช่แข็ง กุ้งแช่แข็ง อาหารกระป๋อง เป็นต้น

11. Sanitary Certificate ใบรับรองความปลอดภัยอาหารทะเลสด เป็นเอกสารที่ออกโดยกรมประมง เพื่อรับรองว่าสินค้าอาหารทะเลแช่แข็งมีความสะอาด และปลอดภัยต่อการบริโภค จะให้กับสินค้าประเภทแช่แข็ง เช่น กุ้งแช่แข็ง ปลาหมึกแช่แข็ง เป็นต้น

12. Phytosanitary Certificate ใบรับรองการปลอดโรค เป็นเอกสารที่ออกโดยกรมวิชาการเกษตร เพื่อรับรองว่าผลิตภัณฑ์จากพืชที่ส่งออกจากประเทศไทยนั้นปลอดจากโรคพืช และศัตรูพืช ซึ่งจะใช้กับสินค้าเกษตรกรรม เช่น ข้าวโพดเลียงสัตว์ เฟอร์นิเจอร์ สินค้าอบแห้งบางชนิดที่แมลงชอบไต่ตอม เป็นต้น

13. Certificate Of Weight And Measurement ใบรับรองน้ำหนัก และปริมาตร เป็นเอกสารที่ออกโดยผู้ส่งออกเอง หรือบริษัทรับจ้างตรวจสอบสินค้าที่กำหนดโดยผู้ซื้อก็ได้ เพื่อรับรองว่าสินค้าที่ส่งออกมีน้ำหนักและปริมาตรตามที่กำหนดไว้ โดยเอกสารฉบับนี้จะใช้กับสินค้าเกษตรกรรม ที่ซื้อขายด้วยน้ำหนัก และปริมาตร เช่น ข้าว มันสำปะหลัง น้ำตาลทราย ไม้แปรรูป เป็นต้น