การให้ยาฉีด อ.กรวรรณ สุวรรณสาร

แนวปฏิบัติการบริหารยาฉีด 1.อ่านคำสั่งการรักษาของแพทย์อย่างระมัดระวัง 2.ตรวจสอบคำสั่งการรักษาของแพทย์กับใบบันทึกการบริหารยา 3.อ่านเอกสารแนบ 4.ปฏิบัติตามหลักการบริหารยาอย่างเคร่งครัด 5.ผู้เตรียมยากับผู้ฉีดยาต้องเป็นคนเดียวกัน 6.การเตรียมอุปกรณ์เหมาะสมกับทางที่ให้ยา อายุผู้ป่วย ขนาดยา ความหนืดของยา 7.การวัดตำแหน่งฉีดถูกต้อง และตรวจสอบตำแหน่งปลายเข็มก่อนฉีดยา 8.การตรวจสอบสภาพผิวหนัง การเตรียมผิวหนัง และองศาของการปักเข็มให้ถูกต้อง 9.ปฏิบัติทุกขั้นตอนโดยยึดหลักการคงความปราศจากเชื้ออย่างเคร่งครัด 10. การอ่านชื่อยาต้องอ่านอย่างน้อย 3 ครั้ง

การคำนวณยา X = 1.5 ml. D = H X โดย D = ขนาดยาที่ต้องการ ต้องการยาGentamicinขนาด 60 mg. จะต้องเตรียมยากี่มิลลิลิตร 60 mg = 40 mg./ml. X X = 60 mg. 40 mg./ ml X = 1.5 ml.

การคำนวณยา = 1.5 ml. 40 เทียบบัญญัติไตรยางศ์ ยา 40 mg ต้องเตรียมยา จำนวน 1 ml. ยา 60 mg. ต้องเตรียมยา ? 1 × 60 40 = 1.5 ml.

อุปกรณ์ที่ใช้ในการฉีดยา -Syringe -needle

การเลือกขนาดหัวเข็ม ช่องทางฉีด ขนาดเข็ม (ผู้ใหญ่) (เด็ก) ขนาดกระบอกฉีด ชั้นผิวหนัง (intradermal; ID) 26 G 1 ml. tuberculin ใต้ผิวหนัง (subcutaneous; SQ) 25-27 G ยาว 3/8-5/8 นิ้ว กล้ามเนื้อ (intramuscular;IM) 21-25 G ยาว 1-1½ นิ้ว 25 G ยาว 1 นิ้ว ผู้ใหญ่ 2-5 ml. เด็ก 1 ml. หลอดเลือด (intravascular;IV) 27 G 10 ml.หรือ ตามขนาดยา

อุปกรณ์ที่ใช้ในการฉีดยา Vial ampule ขวดบรรจุยาตามคำสั่งการรักษา (ชนิดขวดยาหรือหลอดยา)

การหัก ampule

อุปกรณ์ที่ใช้ในการฉีดยา กระปุกบรรจุสำลีแอลกอฮอล์ 70% สำลีแห้ง/ ผ้าก๊อซ กระปุกบรรจุปากคีบ อับที่มีฝาปิดมิดชิด ถาด (tray) *การฉีดเข้า injection plug ต้องเตรียม 0.9% Normal saline

กรณีที่เตรียมอินสุลิน 2 ชนิด ในกระบอกฉีดยาเดียวกันให้ดูดชนิด shorter-acting regular insulin ก่อนจากนั้นจึงตามด้วยชนิด intermediate-acting regular insulin ยกเว้น Glargine (Lantus) insulin ไม่สามารถผสมรวมกับอินสุลินชนิดอื่น

ทางที่ฉีดยา

การฉีดยาเข้าชั้นผิวหนัง (Intradermal injection; ID)

การฉีดยาเข้าชั้นผิวหนัง (Intradermal injection; ID) ภาวะแทรกซ้อน 1.Local reaction 2.Vasovagal reaction 3.Systemic anaphylaxis

การฉีดยาเข้าชั้นใต้ผิวหนัง (Subcutaneous injections; SQ) ตำแหน่งที่ฉีด 5 2 1 4 3

การฉีดยาเข้าชั้นใต้ผิวหนัง (Subcutaneous injections; SQ) 1ml Tuberculin syringe

การฉีดยาเข้าชั้นใต้ผิวหนัง (Subcutaneous injections; SQ) ภาวะแทรกซ้อน Hypertrophy lipodystrophy ฉีด heparin ห้าม aspirate ห้ามนวด

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) Anterosuperior iliac spine iliac crest 1.Ventrogluteal (gluteus medius และ gluteus minimus) Ωวัยผู้ใหญ่ และผู้ป่วยเด็กที่มีอายุตั้งแต่ 7 เดือนขึ้นไป Ωให้ผู้ป่วยงอเข่าและสะโพกขณะฉีดยา

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) Iliac crest Gluteal fold 2. Gluteus maximus สำหรับอายุตั้งแต่ 3 ปีขึ้นไป การวัดตำแหน่ง วิธีที่ 1

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) upper one third Anterior superior iliac spine 2.Gluteus maximus Coccyx การวัดตำแหน่งวิธีที่ 2

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) posterior superior iliac spine Greater trochanter 2. Gluteus maximus การวัดตำแหน่งวิธีที่ 3

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) 3.

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) 4.rectus femoris

การฉีดยาเข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection; IM) 5.deltoid Acromion process

z-tract technique

ภาวะแทรกซ้อน 1. การบาดเจ็บต่ออวัยวะข้างเคียง ได้แก่ เส้นประสาท กล้ามเนื้อ ถ้าฉีดยาซ้ำๆ ที่ตำแหน่งเดิมอาจทำให้เกิด muscular fibrosis 2. เนื้อตาย จากการฉีดยาตื้นเกินไปเข้าในชั้นใต้ผิวหนัง หรือเกิดจากการฉีดยาจำนวนมากเข้าในกล้ามเนื้อที่มีขนาดเล็ก 3. ตุ่มฝี

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) ห้ามให้ยาทางหลอดเลือดดำร่วมกับเลือด ผลิตภัณฑ์ของเลือด สารอาหารที่ให้ทางหลอด เลือดดำ ก่อนฉีด ตรวจสอบตำแหน่งปลายเข็ม ตรวจสอบข้อต่อ

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) การผสมยาเข้าในขวด สารละลายทางหลอดเลือดดำ (Large-Volume Infusion)

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) intravenous bolus

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) การฉีดยาเข้า injection plug

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) การฉีดยาฉีดเข้า 3-way stopcock

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) การฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำโดยตรง

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) การผสมยาเข้าไปในขวดสารละลายขนาดเล็ก (piggyback)

การฉีดยาเข้าหลอดเลือด (Intravenous Administration; IV) ผสมยาในชุดควบคุมการหยด (volume-control administration set)

การพยาบาลหลังฉีดยา การออกฤทธิ์ อาการข้างเคียง บันทึกทางการพยาบาล

จบการนำเสนอบทที่ 11 นักศึกษาสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จากเอกสารประกอบการสอน และหนังสือตามที่ปรากฏรายชื่ออยู่ในบรรณานุกรมท้ายบทที่ 11