จิตวิทยาการปรึกษาเบื้องต้น สัปดาห์ที่ 1 ชุดที่ 1 นิตยา เรืองแป้น ภาควิชาพื้นฐานการศึกษา คณะครุศาตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา

หัวข้อเนื้อหา สัปดาห์ที่ 1 ชุดที่ 1 1. ความหมายของการให้คำปรึกษา 2. องค์ประกอบของการให้คำปรึกษา 3. ขอบข่ายของการให้คำปรึกษา 4. หลักการของการให้คำปรึกษา 5. จุดมุ่งหมายของการให้คำปรึกษา

(1.) การให้คำปรึกษา (Counseling) คืออะไร?

การให้คำปรึกษาเป็นกระบวนการช่วยเหลือ (Helping Process) ให้บุคคลได้สำรวจตนเอง (Self-exploration) จนเกิดความเข้าใจตนเอง (Better understanding) และการลงมือปฏิบัติอย่างเหมาะสม (Appropriate Action) เพื่อการแก้ปัญหา การปรับตัว การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่พึงปรารถนา การบริหารจัดการชีวิตที่เหมาะสม จนนำไปสู่การพัฒนาตนเองให้เป็นผู้ที่มีความเจริญงอกงามส่วนบุคคล (Personal Growth)

กระบวนการที่มีปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคล อาศัยการสื่อสารแบบสองทาง ระหว่างบุคคลหนึ่งในฐานะผู้ให้การปรึกษา ซึ่งทำหน้าที่เอื้ออำนวยให้อีกฝ่ายหนึ่ง ซึ่งเป็นผู้รับการปรึกษาได้สำรวจและทำความเข้าใจ ถึงสิ่งที่เป็นปัญหาและแสวงหาหนทางแก้ไขปัญหาเหล่านั้นได้ด้วยตนเอง

ความหมายของการให้คำปรึกษา เป็นกระบวนการของความสัมพันธภาพระหว่าง ผู้ให้คำปรึกษา กับ ผู้รับคำปรึกษา เพื่อเข้าใจตนเอง ผู้อื่น และสิ่งแวดล้อม เพื่อปรับปรุงทักษะในการตัดสินใจ แก้ปัญหา เพื่อนำตนเอง ซึ่งได้รับการฝึกอบรมโดยเฉพาะ

การให้คำปรึกษา เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่มีจุดมุ่งหมายในการแก้ปัญหาต่าง ๆ

เมื่อเราเอื้ออำนวยให้มนุษย์ได้สำรวจตนเองแล้ว ก็จะทำให้เขามีความเข้าใจตนเองและรู้จักตนเอง จนสามารถวิเคราะห์ได้ว่าปัญหาที่เกิดขึ้นมาจากไหนอย่างไร และลงมือปฏิบัติในการแก้ปัญหาของตน การจัดการบริหารชีวิตอย่างเหมาะสม

(2.) องค์ประกอบเบื้องต้นของการให้คำปรึกษา

องค์ประกอบเบื้องต้นของการให้คำปรึกษา 1. องค์ประกอบที่เกี่ยวกับการจูงใจ (Motivational Factor) 2. ความสัมพันธ์ระหว่างผู้รับคำปรึกษา กับผู้ให้คำปรึกษา (The counselee-Counselor Relatinship)

3. ความรับผิดชอบในการตัดสินใจของผู้รับคำปรึกษา (The counselee,s Decision Making Responsibility) 4. การเคารพนับถือในสิทธิส่วนตัวที่ผู้ให้คำปรึกษามีต่อผู้รับคำปรึกษาในขณะสนทนา (The counselor,s respect for the privacy of communication)

(3.) ขอบข่ายของการให้คำปรึกษา 1. ด้านการศึกษา 2. ด้านการศึกษาต่อและอาชีพ 3. ด้านส่วนตัวและสังคม

(4.) หลักการการให้คำปรึกษา

ต้องอาศัยหลักการต่าง ๆ ที่สำคัญดังนี้ การให้คำปรึกษาถือว่าเป็นวิชาชีพแห่งการช่วยเหลือ (Professional Helping ) ต้องอาศัยหลักการต่าง ๆ ที่สำคัญดังนี้

1. ผู้ให้ความช่วยเหลือที่เรียกว่าผู้ให้คำปรึกษา (Counselor) เป็นผู้ที่ได้รับการฝึกอบรมเกี่ยวกับทักษะทางวิชาชีพในด้านการช่วยเหลือ (Professional Skills) มาเป็นอย่างดี เป็นผู้ที่ได้รับการฝึกฝนตนเอง เพื่อให้มีการพัฒนาตนเองอยู่เสมอ (Self - Developing Skills)

2. ผู้มาขอรับบริการหรือขอความช่วยเหลือ (Client) ซึ่งเป็นผู้ที่มีปัญหา มีความคับข้องใจและความไม่สบายใจต่างๆ ที่ยังไม่สามารถจัดการกับความรู้สึกดังกล่าวได้ จึงมีความต้องการที่จะแสวงหาความช่วยเหลือเพื่อแก้ไขปัญหาเหล่านั้น

3. ผู้ให้ความช่วยเหลือจะต้องสร้างสัมพันธภาพที่ดีให้เกิดขึ้น ซึ่งถือว่าเป็นเครื่องมือพื้นฐานและเป็นหัวใจสำคัญในการให้ความช่วยเหลือ

4. มีจรรยาบรรณเชิงวิชาชีพในการให้ความช่วยเหลือ

(5.) จุดมุ่งหมายของการให้คำปรึกษา

การให้คำปรึกษามีจุดมุ่งหมายอย่างไร?

จุดมุ่งหมายของการให้คำปรึกษามี 2 ระยะ จุดมุ่งหมายระยะสั้น (Short-term goals) จุดมุ่งหมายระยะยาว (Long-term Goals)

จุดมุ่งหมายระยะสั้น จะเกี่ยวข้องโดยตรงกับการช่วยให้ผู้มาขอรับคำปรึกษาได้มองเห็นปัญหา อุปสรรค จนสามารถวิเคราะห์ได้ว่าอะไรคือสาเหตุ และสามารถลงมือปฏิบัติเพื่อการแก้ปัญหา การจัดการกับความทุกข์ที่เกิดขั้น การปรับตัว การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่เหมาะสม และจะนำไปสู่จุดมุ่งหมายระยะยาว

จุดมุ่งหมายระยะยาว มีทักษะชีวิตในทุกๆ มิติ ตลอดจนการพัฒนาตนเอง (Personal Growth) นำไปสู่การดำเนินชีวิตที่สงบ เย็น เป็นประโยชน์และสร้างสรรค์

ซักถาม – อภิปราย