นารีปราโมทย์

ความหมาย นารีปราโมทย์   คือ บทที่แสดงความรักใคร่ หรือพูดจาโอ้โลมให้อีกฝ่ายหนึ่งเกิดความชื่นชอบ เรื่องที่กล่าวถึงความรักให้หัวข้อของการเปรียบเทียบนี้คงจะพอแยกเป็น ๓ ประเด็น คือ สำนวนฝากรัก สำนวนเปรียบเทียบในเชิงปริมาณ และ อิทธิพลของความรักและการฝากฝังนางผู้เป็นที่รัก

ตัวอย่าง พระอภัยมณี (พระอภัยมณีโอ้โลมนางละเวง) ถึงม้วยดินสิ้นฟ้ามหาสมุทร ไม่สิ้นสุดความรักสมัครสมาน แม้นเกิดในใต้ฟ้าสุธาธาร ขอพบพานพิศวาสไม่คลาดคลา แม้นเนื้อเย็นเป็นห้วงมหรรณพ พี่ขอพบศรีสวัสดิ์เป็นมัจฉา แม้นเป็นบัวตัวพี่เป็นภุมรา เชยผกาโกสุมปทุมทอง เจ้าเป็นถ้ำอำไพขอให้พี่ เป็นราชสีห์สมสู่เป็นคู่สอง จะติดตามทรามสงวนนวลละออง เป็นคู่ตรองพิศวาสทุกชาติไป (พระสุนทรโวหาร (ภู่) )

บทเห่สังวาส พี่ชมพี่เชยแล้ว พลางถาม เจ้ามิอื้ออำความ ไป่พร้อง                พี่ชมพี่เชยแล้ว          พลางถาม       เจ้ามิอื้ออำความ               ไป่พร้อง           เจ้าเอื้อนมิเออขาม              เขินพี่   อยู่ฤา          ผินพักตรมาอย่าข้อง           ขัดแค้นเคืองเลย (เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์)

(ในทำนองเพลงคลื่นกระทบฝั่ง) วิวาหพระสมุทร  (ในทำนองเพลงคลื่นกระทบฝั่ง)                    อันโดรเมดาสุดาสวรรค์            ยิ่งกว่าชีวันเสน่หา          ขอเชิญชาวสวรรค์ชั้นฟ้า                   เปิดวิมานมองมาให้ชื่นใจ          ถึงกลางวันสุริยันแจ่มประจักษ์             ไม่เห็นหน้านงลักษณ์ยิ่งมืดใหญ่          ถึงราตรีมีจันทร์อันอำไพ                   ไม่เห็นโฉมประโลมใจก็มืดมน          อ้าดวงสุรีย์ศรีของพี่เอ๋ย                     ขอเชิญเผยหน้าต่างนางอีก          ขอเชิญจันทร์ส่องสว่างกลางสกล            เยี่ยมมาให้พี่ยลเยือกอุรา   (พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว)

อิเหนากำลังสั่งลาจากนางจินตะหรา ซึ่งเมื่ออ่านดูแล้วบางทีอาจจะไม่ถึงกับเป็นการโอ้โลมปฏิโลมเท่าใดนัก เพียงจะจัดไว้ ณ ที่นี้ เนื่องเพราะเป็นบทที่แสดงถึงความรัก กล่าวคือ           เมื่อนั้น                 พระสุริย์วงศ์เทวัญอสัญหยา    โลมนางพลางกล่าววาจา        จงผินมาพาทีกับพี่ชาย    ซึ่งสัญญาว่าไว้กับนวลน้อง      จะคงครองไมตรีไม่หนีหน่าย    มิได้แกล้งกลอกกลับอภิปราย      อย่าสงกาว่าจะวายคลายรัก            จากบทข้างต้น ก็คือบทที่อิเหนาได้บอกกล่าวกับจินตะหรา ว่าตนไปก็คงไปเพียงไม่นาน ขอจินตะหราอย่าร้องไห้โศกเศร้าเลย

โอบอุ้มนงลักษณ์ใส่ตักไว้ ลูบไล้ประทุมทองผ่องศรี นาสาสูบรสสุมาลี โอบอุ้มนงลักษณ์ใส่ตักไว้   ลูบไล้ประทุมทองผ่องศรี   นาสาสูบรสสุมาลี   หอมกลิ่นเทวีฟุ้งขจร     (อิเหนา)

จะถือความสิ่งนี้นี่ไม่ได้ สาวสวรรค์ขวัญฟ้ายาใจ พี่ไร้คู่จะพึ่งแต่ไมตรี ตัวพี่มิได้ลวนลาม จะถือความสิ่งนี้นี่ไม่ได้ สาวสวรรค์ขวัญฟ้ายาใจ พี่ไร้คู่จะพึ่งแต่ไมตรี ( รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก : รัชกาลที่ ๖ )

ฝากสายขวัญสายใจสายลมหนาว ไปบอกข่าวความรักจักมาสู่ พร้อมกุหลาบดอกนี้สีชมพู ให้รับรู้ว่าเรา "รัก" เจ้าแล้ว สมบัติ ตั้งก่อเกียรติ. วันแห่งความรัก.

ที่มา http://forum.02dual.com http://www.cruroj.com http://www.thaigoodview.com http://forum.02dual.com http://www.cruroj.com http://www.damrong.ac.th