พระเวสสันดรชาดก
มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี การวิจารณ์วรรณคดี เรื่อง มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี เสนอ อาจารย์ มลิวัลย์ สินธุบุญ
คณะผู้จัดทำ 1.นางสาวจันทร์จิรา มูลกันทา เลขที่ 6 1.นางสาวจันทร์จิรา มูลกันทา เลขที่ 6 2.นางสาวฐิตินันท์ นูนเมือง เลขที่ 17 3.นางสาวดวงใจ สีอ่อน เลขที่ 18 4.นางสาวพิมพ์พร ปินใจ เลขที่ 29 5.นางสาวรัศมี ปะละตึง เลขที่ 30 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/1
หลักการวิจารณ์วรรณคดีเบื้องต้น 1. วิเคราะห์ แยกองค์ประกอบต่างๆของวรรณคดีมาพิจารณาอย่างละเอียด 2.วินิจสาร การตีความสำคัญ และข้อคิดของเรื่อง 3.วิจารณ์ อธิบายเนื้อหาองค์ประกอบของวรรณคดีและกลวิธีการแต่งที่ใช้วิเคราะห์ และวิจารณ์แล้ว 4.วิพากษ์ การแสดงความรู้สึกอย่างมีเหตุผลว่าชอบหรือไม่ชอบวรรณคดีเรื่องนี้เพราะอะไร วรรณคดีเรื่องนี้มีดีหรือไม่อย่างไร
การวิจารณ์ เรื่องมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี วรรณคดีเรื่องมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี เป็นการกล่าวถึงความเสียสละของพระเวสสันดรและสะท้อนให้เห็นถึงความรักที่ยิ่งใหญ่ของแม่ที่มีต่อลูกการประพันธ์ถ่ายทอดด้วยลีลาภาษาที่งดงามโดยให้เพลงทยอยโอดประกอบและ 90 พระคาถาในการแต่งเหตุที่เลือกวรรณคดีเรื่องนี้เพราะว่าเป็นส่วนหนึ่งของเรื่องราวความเป็นมาของพระพุทธศาสนาและเนื้อหาสนุกสนาน
มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี การวิจารณ์เรื่อง มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี ผู้แต่ง เจ้าพระยาพระคลัง(หน) ลักษณะคำประพันธ์ เป็นร่ายยาว มีคาถาบาลีนำมีจำนวนคำในวรรคมากคือตั้งแต่ 5 คำขึ้นไป มีสัมผัสคล้องจองกันทุกวรรค ถอดความเป็นภาษาไทยสลับกับพระคาถาเป็นตอนๆ จุดประสงค์ในการแต่ง เพื่อที่จะนำหลักธรรมในพระพุทธศาสนามาสอนประชาชน
เรื่องย่อ พระนาง มัทรีเสด็จออกจากอาศรม เพื่อไปหาผลไม้อันเป็นกิจวัตรทุกวันด้วยพระทัยที่หมาดหมั่นเมื่อพระนาง มัทรีกลับจากการหาผลไม้ระหว่างทางมีเทวดาเนรมิตรแปลงกายเป็นราชสีห์และเสือโคร่งขวางทางไว้และเมื่อกลับมาถึงไม่เห็นสองกุมารก็แปลกพระทัยจึงทูลถามพระเวสสันดร และออกตามหาสองกุมมารทั้งคืนแต่ไม่พบ เมื่อนางกลับมาถึงพระเวสสันดรจึงบอกความจริงว่าได้ยกลูกให้กับชูชกไปแล้วนางเสียใจอย่างมาก แต่พระนางมัทรีจึงทรงอนุโมทนาต่อบุตรทานครั้งนี้ อานิสงค์ของทานครั้งนี้ เมื่อเกิดในโลกหน้าจะเป็นผู้มั่งคั่งสมบูรณ์ไปด้วยทรัพย์สมบัติ มีอายุยืน รูปโฉมงามและมีแต่ความสุข
ข้อคิดที่ได้ ลูกคือแก้วตาดวงใจของผู้เป็นแม่ ลูกดีเป็นที่ชื่นใจของพ่อแม่รักของใครไม่เท่ารักของพ่อแม่ เพราะฉะนั้นควรเป็นลูกที่ดี กตัญญูต่อพ่อแม่ ตัวละคร พระเวสสันดร -เป็นผู้ปฎิบัติธรรม บำเพ็ญเพียรทางพระพุทธศาสนา และเป็นกษัตริย์ นิสัย -เป็นผู้มีความเสียสละที่ยิ่งใหญ่ ปฏิบัติธรรม พระนางมัทรี -เป็นมเหสีของพระเวสสันดร และเป็นพระมารดาของ กันหา ชาลี นิสัย -รักลูกรักสามี คอยดูแลพระเวสสันดรและลูก
การวิเคราะห์คุณค่า คุณค่าทางด้านภาษา มีการแปลคำคาถาบาลีเป็นภาษาไทยใช้ถ้อยคำที่เข้าใจง่ายทำให้ผู้อ่านจินตนาการไปกับเรื่องราวได้สนุกสนาน การสัมผัสคล้องจองมีความไพเราะ คุณค่าทางด้านเนื้อหา มีการสอดแทรกเนื้อหาที่มีความสนุกสนานและแฝงไปด้วยข้อคิดและหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา คุณค่าทางด้านสังคม ให้ความรู้ในเรื่องศาสนาและสอนหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาและยังสะท้อนให้เห็นภาพความรักของพ่อแม่ที่มีต่อลูกอันยิ่งใหญ่