การฝึกตีระนาดเอก กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ วิชาดนตรีไทย (ศ40102) ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ขั้นตอนแรก ก่อนที่ ครูจะสอนนักเรียนเรื่องการฝึกตีระนาดเอก ครูขอให้นักเรียนนั่งสมาธิ ประมาณ 5 นาที ก่อน ที่จะเริ่มเรียนเพื่อเป็นการฝึกจิตใจ ให้มีสมาธิ
เมื่อนั่งสมาธิ เสร็จแล้ว ครูก็สาธิตการจับไม้ตีระนาดเอกให้นักเรียนดู แล้วก็ตีระนาดให้นักเรียนฟัง 1 เพลง เมื่อบรรเลงจบแล้ว ก็อธิบายว่า ในการฝึกตีระนาดเอกนั้น จะต้องเริ่มจาก การจับไม้ตี แล้วตีลงบน ผืนระนาด ให้ได้ระยะ คู่ 8 ระยะคู่แปดก็คือ มือซ้ายและมือขวา ห่างกัน 8 ลูก เวลาตี มือจะต้องมีระยะห่างคู่8 เท่ากันเสมอ ฝึกตีบ่อย จนเกิดความชำนาญ แต่ถ้านักเรียน ฝึกตีแล้วมือทั้งสอง มีระยะไม่ได้คู่แปด ก็ให้นักเรียน นำเชือกฟาง มาผูกติดกับไม้ทั้งสองอัน แล้วผูกเชือกกับไม้ทั้งสองให้มีระยะห่างคู่ 8 เท่ากัน เวลาตีก็ให้นักเรียน จับไม้ตีระนาดแล้ว ดึงให้เชือกฟางตึง แล้วตีลงผืนระนาด ก็จะทำให้มือทั้งสองข้าง เมื่อตีลงบนผืนระนาดจะมีระยะห่างเท่ากัน เสมอ ฝึกตีบ่อยๆ จนเกิดความชำนาญแล้ว จึงเอาเชือกฟางออก ก็จะทำให้ตีระนาดเอกได้
การที่จะตีระนาดเอกได้ดีและไพเราะนั้น นักเรียนจะต้อง ฝึกการ กรอ ระนาดด้วย และครูก็ให้นักเรียนฝึกตีกรอระนาด กับผืนระนาดเอกก่อน ผลที่ได้นักเรียนส่วนมากจะ กรอ ไม่ได้ ครูจึงให้นักเรียนไปฝึก การกรอที่ บ้าน กับพื้นไม้ เวลาว่าง บ่อยๆ ครั้งละประมาณ 3 นาทีติดต่อกัน เมื่อนักเรียนกับมาเรียนในชั่วโมง ครูก็สังเกตการณ์กรอระนาดของนักเรียนเป็นรายบุคคล แล้วถามนักเรียนว่านักเรียนได้ไปฝึกตามที่ครูบอกมาหรือ เปล่า นักเรียนก็ตอบว่า ฝึกการกรอ ตามที่ครูบอกทุกอย่าง แล้วครูก็บอกกับนักเรียนว่า ครูสังเกตว่ามีเพื่อนนักเรียนบางคน กรอระนาดได้ดีมาก กว่าคนอื่น ครูก็เลยถามนักเรียนคนนั้นว่า ได้ฝึกตามที่ครูบอกหรือเปล่า นักเรียนตอบว่าได้ฝึกตามที่ครูบอก แต่ผมฝึกตีกรอระนาด กับ ล้อยางรถยนต์ เพราะที่บ้านของผม พ่อเปิดร้านซ่อมรถยนต์
การที่จะตีระนาดเอกได้ดีและไพเราะนั้น นักเรียนจะต้อง ฝึกการ กรอ ระนาดด้วย และครูก็ให้นักเรียนฝึกตีกรอระนาด กับผืนระนาดเอกก่อน ผลที่ได้นักเรียนส่วนมากจะ กรอ ไม่ได้ ครูจึงให้นักเรียนไปฝึก การกรอที่ บ้าน กับพื้นไม้ เวลาว่าง บ่อยๆ ครั้งละประมาณ 3 นาทีติดต่อกัน เมื่อนักเรียนกับมาเรียนในชั่วโมง ครูก็สังเกตการณ์กรอระนาดของนักเรียนเป็นรายบุคคล แล้วถามนักเรียนว่านักเรียนได้ไปฝึกตามที่ครูบอกมาหรือ เปล่า นักเรียนก็ตอบว่า ฝึกการกรอ ตามที่ครูบอกทุกอย่าง แล้วครูก็บอกกับนักเรียนว่า ครูสังเกตว่ามีเพื่อนนักเรียนบางคน กรอระนาดได้ดีมาก กว่าคนอื่น ครูก็เลยถามนักเรียนคนนั้นว่า ได้ฝึกตามที่ครูบอกหรือเปล่า นักเรียนตอบว่าได้ฝึกตามที่ครูบอก แต่ผมฝึกตีกรอระนาด กับ ล้อยางรถยนต์ เพราะที่บ้านของผม พ่อเปิดร้านซ่อมรถยนต์
ผมเห็นว่า ผมตีกับไม้แล้ว ตีกรอไม่ค่อยได้ แต่พอตีกรอกับยางรถยนต์แล้ว ตีกรอได้ดีกว่าและง่ายกว่า ผมจะฝึกตีกรอกับยางรถยนต์ ผลที่ได้ก็อย่างที่ครูเห็นครับ ครูให้นักเรียนช่วยกันคิดว่าทำไมการฝึกตีกรอระนาดกับยางรถยนต์จึงดีกว่า การฝึกตีกับพื้นไม้ ผลสรุปก็ได้ออกมาว่า ยางรถยนต์มีการยืดหยุ่นดีกว่าพื้นไม้ หรือจะให้เข้าใจง่ายๆก็คือ ยางรถยนต์เมื่อใช้ไม้ตี จะเด้งกลับมาได้ดีกว่าพื้นไม้จึงทำให้ข้อมือมีความอ่อน และก็สามารถ กรอ ได้ดี จากนั้นเป็นต้นมานักเรียนที่จะตีระนาดเอกให้ได้ดี จึงต้องฝึก ตีคู่ 8 และฝึกการ กรอ กับล้อยางรถยนต์ ให้บ่อยๆ จนเกิดความชำนาญ ก็จะสามารถ ตีระนาดเอก ได้ทุกคนที่ฝึก ตามขั้นตอนที่เล่ามานี้
âçàÃÕÂนจุฬาภรณราชวิทยาลัย ʾ·.ź.1 ͹ØÊóì ÊÕÁÐÊÔ·¸Ô¡ØÅ âçàÃÕÂนจุฬาภรณราชวิทยาลัย ʾ·.ź.1 081-4277-327 pigmoo_2518@hotmail.com