โรคไตในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง นพ.อัศวิน รุ่งพัฒนกิจชัย โรงพยาบาลเสนา จ.พระนครศรีอยุธยา

โรคไตในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง 1.เบาหวาน 2.ความดันโลหิตสูง

สาเหตุของโรคไตเรื้อรัง Thailand Renal Replacement Therapy Registry 2004 Report สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย

โรคไตจากเบาหวาน

ภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวาน 1.ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากระดับน้ำตาลในเลือดโดยตรง 2.ภาวะแทรกซ้อนจากเบาหวานทำลายอวัยวะต่างๆ - หัวใจและหลอดเลือด - ตา - ไต - สมองและระบบประสาทส่วนปลาย

ภาวะแทรกซ้อนทางไตในผู้ป่วยเบาหวาน 1.การติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ 2.กระเพาะปัสสาวะไม่ทำงานจากระบบประสาทบกพร่อง 3.โรคไตเรื้อรังจากเบาหวาน

โรคไตเรื้อรังจากเบาหวาน แบ่งเป็น 5 ระยะ 1.ไตทำงานมากขึ้น ยังไม่มีอาการผิดปกติ 2.มีการรั่วของโปรตีนปริมาณเล็กน้อยในปัสสาวะเป็นครั้งคราว 3.มีการรั่วของโปรตีนปริมาณเล็กน้อยในปัสสาวะตลอดเวลา 4.ไตเริ่มทำงานผิดปกติ พบการรั่วของโปรตีนปริมาณมากในปัสสาวะ 5.ไตวาย มีอาการชัดเจน เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อย บวม

ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตเรื้อรังจากเบาหวาน 1.การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ดี 2.การควบคุมความดันโลหิตสูงไม่ดี 3.การมีระดับไขมันในเลือดสูง 4.การสูบบุหรี่

สิ่งกระตุ้นให้ไตเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว 1.การติดเชื้อ 2.การอุดตันของทางเดินปัสสาวะ 3.ยาที่มีพิษต่อไต เช่น ยาแก้ปวด ยาสมุนไพร

การตรวจหาโรคไตจากเบาหวาน 1.การตรวจปัสสาวะวิธีมาตรฐาน (UA) 2.การตรวจปัสสาวะพิเศษเพื่อหาโปรตีนไมโครอัลบูมิน (microalbumin) 3.การตรวจวัดการทำงานของไตที่เหลืออยู่ (ครีอะตินีน - Cr)

อาการโรคไตเรื้อรังจากเบาหวาน 1.ซีด 2.บวม 3.ความดันโลหิตสูง 4.เบื่ออาหาร น้ำหนักลด คันตามตัว 5.อ่อนเพลีย คลื่นไส้อาเจียน 6.พบอาการจากภาวะแทรกซ้อนระบบอื่นร่วมด้วย เช่น ชาปลายมือปลายเท้า ตามัว

โรคไตจากความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตสูงมีผลต่อสมอง หัวใจ ตา และไต

อันตรายของความดันโลหิตสูงต่อไต ความดันโลหิตสูงอาจเป็นได้ทั้งสาเหตุ หรือเป็นอาการแสดงของโรคไตจากเหตุอื่นก็ได้ 1.อันตรายที่เกิดช้าๆ ผนังหลอดเลือดหนาตัว เนื้อไตขาดเลือด ไตเสื่อม 2.อันตรายฉับพลัน เกิดจากความดันโลหิตสูงรุนแรง ทำให้ไตวายเฉียบพลัน ปัสสาวะออกน้อยลง

ผลเสียของความดันโลหิตสูงต่อโรคไตเรื้อรัง 1.เป็นตัวเร่งให้การทำงานของไตเสื่อมลงเรื่อยๆ ทำให้เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงไตตีบตัน ความดันในเส้นเลือดฝอยไตสูง และมีโปรตีนรั่วออกมาทางปัสสาวะ ทำให้เยื่อบุหลอดไตฝอยเสื่อม จนเกิดอาการของโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย 2.ส่งเสริมให้เกิดภาวะแทรกซ้อนทางหัวใจและหลอดเลือดมากขึ้น ได้แก่ กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หัวใจล้มเหลว เป็นต้น

การตรวจโรคไตจากความดันโลหิตสูง 1.การตรวจปัสสาวะเพื่อดูเม็ดเลือด และการรั่วของโปรตีน 2.การตรวจการทำงานของไต ตรวจหาค่าครีอะตินีน

การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตเพื่อลดความดันโลหิต A Alcohol: งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ B Body weight: ลดน้ำหนักตัวลง C Cigarette: งดสูบบุหรี่ D Diet: การลดอาหารเค็ม E Exercise: ออกกำลังกาย