นโยบายการดำเนินงาน สร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคด้วยวัคซีน นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ ผู้อำนวยการสำนักโรคติดต่อทั่วไป
นโยบายสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค ประชาชนทุกคนมีสิทธิที่จะได้รับการปกป้อง จากโรคที่สามารถป้องกันได้ งานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคถือเป็นความจำเป็น ขั้นพื้นฐานด้านสาธารณสุข งานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคต้องได้รับอย่างทั่วถึงและไม่คิดมูลค่า การให้บริการต้องมีความปลอดภัยและมีคุณภาพ จากการดำเนินงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคตั้งแต่ปีพ.ศ. ๒๕๒๐
บาดทะยัก ในเด็กแรกเกิด อัตราความครอบคลุมของการได้รับวัคซีนในเด็กอายุ 1 ปี และโรคติดต่อที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน ประเทศไทย: ปี 2520-2556 ที่มา: กลุ่มโรคติดต่อที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน, สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข บาดทะยัก ในเด็กแรกเกิด ไอกรน อัตราป่วยต่อประชากรแสนคน ความครอบคลุมการได้รับวัคซีน (%) อัตราป่วยต่อเด็กเกิดมีชีพแสนคน หัด 2556 คอตีบ โปลิโอ การป้องกันควบคุมโรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน มีความก้าวหน้าขึ้นเป็นลำดับ เห็นได้จากการลดลงของโรค 2556 3
DDC EPI HS reform New GH issues Vaccine coverage กำลังคนด้าน EPI New vaccine and new technology New GH issues HS reform AEFI เป็นความสนใจของปชช DDC การระบาดของคอตีบ Vaccine coverage EPI MMR shortage, cold chain mx อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน มีบริบทที่มีการเปลี่ยนแปลงและมีผลกระทบมากต่อการดำเนินงาน ได้แก่ นโยบายสุขภาพระดับโลกมีการพัฒนาและมีประเด็นใหม่อย่างต่อเนื่อง การปฏิรูประบบสุขภาพ โรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีนกลับมาระบาดใหม่ ระบบการบริหารจัดการวัคซีนและระบบลูกโซ่ความเย็นต้องการพัฒนา การขาดแคลนของวัคซีน MMR สะท้อนระบบที่ยังไม่เข้มแข็ง กำลังคนด้านสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคขาดแคลน และต้องการทายาทรุ่นใหม่มาสืบทอดงาน มีวัคซีนและเทคโนโลยีใหม่ ที่เป็นความท้าทาย สำหรับการพัฒนานโยบาย new vaccine introduction ปชช ตื่นรู้และตระหนัก ในอาการข้างเคียงที่เกิดจากวัคซีนและคาดหวังต่อบริการที่มีคุณภาพ ปชช สนใจ ต้องการบริการที่มีคุณภาพ กำลังคนด้าน EPI
National Health Policy Global Health Policy National Health Policy Regional policy Local
Global Vaccine Action Plan 2011-2020 Polio-eradication Coverage and access to vaccine Regional DZ eradication GH Policy Polio-eradication, tetanus neonatorum, measles elimination Coverage Standard (service, mx, coldchain, data) Cold chain HRD and networking AEFI National Health Policy Global Vaccine Action Plan มีสาระสำคัญดังนี้ เป้าหมายการทำงานในทศวรรษ ๒๐๑๑-๒๐๒๐ ประกอบด้วย (๑) การกวาดล้างโปลิโอทั่วโลกให้สำเร็จ (๒) บรรลุเป้าหมายการครอบคลุมและเข้าถึงวัคซีน (๓) บรรลุเป้าหมายการกวาดล้างโรคในระดับภูมิภาคและในระดับโลก (๔) พัฒนาวัคซีนชนิด ใหม่และนำวัคซีนชนิดใหม่/เทคโนโลยีใหม่มาใช้ (๕) บรรลุเป้าหมาย MDG 4 Global Vaccine Action Plan ประกอบด้วย ยุทธศาสตร์ ๖ ด้าน ได้แก ่ (๑) All countries commit to immunization as a priority. (๒) Individuals and communities understand the value of vaccines and demand immunization as both their right and responsibility (๓) The benefits of immunization are equitably extended to all people. (๔) Strong immunization systems are an integral part of a well-functioning health system. (๕) Immunization programmes have sustainable access to predictable funding, quality supply and innovative technologies (๖) Country, regional and global research and development innovations maximize the benefits of immunization. Coach, Think tank for area based Guidance for local M&E Regional policy
เป้าหมายโรค (2557-2561) กวาดล้างโรคโปลิโอ กำจัดโรคบาดทะยักในทารกแรกเกิด (1/พันเด็กเกิดมีชีพรายอำเภอ) กำจัดโรคหัด (20/ประชากรเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปีแสนคน) ลดอัตราป่วยของโรค HBV พาหะในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี < ร้อยละ 0.25 คอตีบ < 0.01 ต่อแสนคน (7 ราย) ไอกรน < 0.01 ต่อแสนคน (7 ราย) JE < 0.1 ต่อแสนคน (70 ราย) 7
การนำวัคซีนใหม่มาใช้ในงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค Coverage ให้เกินกว่าร้อยละ 90 ในทุกพื้นที่ (ยกเว้น MMR เกินกว่าร้อยละ 95) พัฒนาระบบ AEFI ดำเนินการกำจัดและกวาดล้างโรคตามพันธะสัญญานานาชาติ ยกระดับมาตรฐานการดำเนินงานสร้างเสริมฯ ในสถานบริการทุกระดับ มาตรฐานการให้บริการ มาตรฐานการบริหารจัดการวัคซีนและระบบลูกโซ่ความเย็น มาตรฐานการบันทึกข้อมูล ประเด็นท้าทายเหล่านี้ นำสู่การพัฒนายุทธศาสตร์สำคัญ ได้แก่ พัฒนาบุคลากรผู้ปฏิบัติงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคและพัฒนาเครือข่าย การนำวัคซีนใหม่มาใช้ในงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค
การนำร่องวัคซีนใหม่มาให้บริการในแผนงาน สร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค JE, Live-attenuated Pneumo Hib Rotavirus Hepatitis A IPV HPV Varicella Typhoid DTP-HB-Hib DTP-HB-Hib-IPV Cholera Other 2556 2554 2557 256x?
dT in adult immunization ตารางสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของประเทศไทย อายุ ชนิดวัคซีน แรกเกิด BCG, HB1 2 เดือน OPV1, DTP-HB1 4 เดือน OPV2, DTP-HB2 6 เดือน OPV3, DTP-HB3 9 เดือน MMR1 18 เดือน OPV4, DTP4, JE1, JE2 21/2 ปี JE3 4 ปี OPV5, DTP5 7 ปี (นร.ป.1) MMR2 12 ปี (นร.ป.6) dT หญิงตั้งครรภ์ dT 3 ครั้ง (ตามประวัติการได้รับวัคซีนในอดีต) เจ้าหน้าที่, กลุ่มเสี่ยง Influenza (ประจำฤดูกาล, ประจำปี) Rota vaccine LA – JE vaccine MMR2 HPV vaccine dT in adult immunization
กิจกรรมสำคัญ ปีงบประมาณ 2557 การเร่งรัด/คงรักษาระดับความครอบคลุมการได้รับวัคซีนทุกชนิด การเร่งรัดการดำเนินงานกวาดล้างโปลิโอและกำจัดโรคหัด การสุ่มสำรวจระดับภูมิคุ้มกันของโรค EPI ในประชากรกลุ่มอายุต่าง ๆ โครงการตรวจสอบประวัติการได้รับวัคซีนในนักเรียนเมื่อเข้าเรียน การประเมินมาตรฐานการดำเนินงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค
กิจกรรมสำคัญ ปีงบประมาณ 2557 การดำเนินโครงการนำร่องในการใช้วัคซีนใหม่ การพัฒนาบุคลากรผู้ปฏิบัติงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคและการพัฒนาเครือข่าย โครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ในวโรกาสเจริญพระชนมายุครบ ๖๐ พรรษา
โครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ในวโรกาสเจริญพระชนมายุครบ ๖๐ พรรษา เพื่อปกป้องคนไทยจากโรคร้ายด้วยวัคซีน ม.ค. 57 ก.พ. 57 มี.ค. 57 มิ.ย. 57 ปีงบ 58 จัดทำกรอบการดำเนินงาน () ประชุมหารือ ภายในกรม () หารือ สปสช. (28 ม.ค.57) จัดประชุมชี้แจงจังหวัดนำร่อง สนับสนุน การรณรงค์ฯ /การดำเนินงาน เริ่มรณรงค์ dT มุกดาหาร (~0.19 ล้านโด๊ส) กรุงเทพฯ (~ 2.8 ล้านโด๊ส) ขยายการรณรงค์ dT ภาคตะวันออก เฉียงเหนือ 19 จังหวัด (~10 ล้านโด๊ส) ขยายการรณรงค์ dT ภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคใต้ รวม 56 จังหวัด (~ 18 ล้านโด๊ส) รณรงค์วัคซีน MMR/MR เด็ก 3-6 ปี ทั่วประเทศ (~3.5 ล้านโด๊ส)
การป้องกัน... แม้เพียงน้อยนิด ย่อมมีคุณค่า... กว่าการทุ่มเทอย่างมากมาย ในการดูแลรักษา... ขอบคุณ