Polymer พอลิเมอร์ (Polymer) คือ สารประกอบที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ และมีมวลโมเลกุลมากประกอบด้วยหน่วยย่อยที่เรียกว่า มอนอเมอร์มาเชื่อมต่อกันด้วยพันธะโคเวเลนต์ พอลิเมอร์ คือสารมวลโมเลกุลสูงที่มีโครงสร้างโมเลกุลประกอบด้วยหน่วยซ้ำ (repeating unit)

Polymer พอลิเมอร์ แบ่งตามเกณฑ์ต่าง ๆ ดังนี้ แบ่งตามการเกิด ก. พอลิเมอร์ธรรมชาติ เป็นพอลิเมอร์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น โปรตีน แป้ง เซลลูโลส ยางธรรมชาติ ข. พอลิเมอร์สังเคราะห์ เป็นพอลิเมอร์ที่เกิดจากการสังเคราะห์เพื่อใช้ประโยชน์ต่าง ๆ เช่น พลาสติก ไนลอน ดาครอนและลูไซต์

Polymer แบ่งตามชนิดของมอนอเมอร์ที่เป็นองค์ประกอบ ก. โฮโมพอลิเมอร์ เป็นพอลิเมอร์ที่ประกอบด้วยมอนอเมอร์ชนิดเดียวกัน เช่น แป้ง พอลิเอทิลีน PVC                     ข. โคพอลิเมอร์ เป็นพอลิเมอร์ที่ประกอบด้วยมอนอเมอร์ต่างชนิดกัน เช่น โปรตีน พอลิเอสเทอร์ พอลิเอไมด์

พอลิเมอร์ที่พบในชีวิตประจำวัน

การเกิดพอลิเมอร์ (Polymerization) 1. พอลิเมอไรเซชันแบบเติม (Additional Polymers) เกิดจากมอนอเมอร์ที่เป็นสารประกอบอินทรีย์ไม่อิ่มตัว (สารที่มีพันธะคู่ระหว่างอะตอมคาร์บอน)

สังเกตว่าจำนวนอะตอมทั้งหมดในหน่วยซ้ำของพอลิเมอร์ เท่ากับ จำนวนอะตอมทั้งหมดในโมโนเมอร์ (2C, 4H)

propylene polypropylene โมโนเมอร์ พอลิเมอร์ หน่วยซ้ำ (repeating unit) สูตรโครงสร้างแบบย่อ

การเกิดพอลิเมอร์ (Polymerization) 2. พอลิเมอไรเซชันแบบควบแน่น (Condensation Polymers) เกิดจากมอนอเมอร์ที่มีหมู่ฟังก์ชันมากกว่า 1 หมู่ทำปฏิกิริยาและมีสารโมเลกุลเล็กเกิดขึ้นเช่น H2O HCl NH3 CH3OH C6H12O6 + C6H12O6 + C6H12O6 + ... แป้ง + nH2O

โครงสร้างของพอลิเมอร์ (Skeletal Structure) แบบเส้น (linear) เป็นโซ่ยาวยึดด้วยพันธะโคเว-เลนต์โซ่พอลิเมอร์เรียงชิดกันมากกว่าโครงสร้างอื่นจึงมีความหนาแน่นสูง จุดหลอมเหลวสูงแข็ง ขุ่นเหนียวมากกว่าโครงสร้างอื่น ตัวอย่างพอลิเมอร์แบบเส้น ได้แก่ พอลิไวนิลคลอไรด์ PVC (ท่อน้ำ แผ่นน้ำ) , พอลิโพรพิลีน PP (ถุงพลาสติก,ขวดน้ำ), พอลิสไตรีน PS (โฟม),

โครงสร้างของพอลิเมอร์ (Skeletal Structure) แบบกิ่ง (branched polymers) เป็นสายโซ่ที่มีกิ่งก้าน ทำให้ไม่สามารถจัดเรียงโซ่พอลิเมอร์ให้ชิดกันได้มาก จึงมีความหนาแน่นและจุดหลอมเหลวต่ำยืดหยุ่นได้ ความเหนียวต่ำ โครงสร้างเปลี่ยนรูปได้ง่ายเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น เช่น พอลิเอทิลีน

โครงสร้างของพอลิเมอร์ (Skeletal Structure) แบบร่างแห มีการเชื่อมต่อระหว่างสายโซ่พอลิเมอร์เชื่อมโยงเป็นร่างแห บางครั้งเราเรียกพอลิเมอร์ ประเภทนี้ว่า crosslinked polymers มีความหนาแน่นมาก ไม่ยืดหยุ่น พอลิเมอร์ชนิดนี้มีความแข็งแกร่ง และเปราะหักง่าย ตัวอย่าง เบกาไลต์ เมลามีนใช้ทำถ้วยชาม

เอทิลีน เมื่อให้เกิดความร้อนที่อุณหภูมิสูงกว่า 100 oC ภายใต้ความกดดันสูงและมีตัวเร่งกิริยา จะเกิดเป็นพอลิเอทีน ( CH2 CH2 )n Polyethylene

โพรพิลีน พอลิโพรพิลีน HOME