การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมโดยการใช้การศึกษาและจริยธรรม การศึกษา (Education) = a process of training and instruction which is designed to give knowledge and develop skills. กระบวนการฝึกอบรมและสอน ออกแบบมาเพื่อให้ความรู้และพัฒนาทักษะ
จุดมุ่งหมายของการศึกษา บุคคล เพื่อพัฒนาให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งร่างกายและจิตใจ สติปัญญา ความรู้และคุณธรรม มีจริยธรรมและวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สังคม รู้จักรักษาสิทธิ หน้าที่ เสรีภาพ เคารพกฎหมาย อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ความสำคัญของการศึกษาที่มีต่อชีวิต ช่วยให้มีความรู้ รู้จักรักษาสุขภาพให้แข็งแรง มีสุขภาพจิตที่ดี มีทักษะในการประกอบอาชีพสุจริต มีคุณธรรมและจริยธรรม
ระบบการศึกษา ในระบบ เช่น ในโรงเรียน มหาวิทยาลัย นอกระบบ เช่น การฝึกอบรมวิชาชีพต่าง ๆ ตามอัธยาศัย เรียนรู้ด้วยตนเอง
ความสำคัญของการศึกษาที่มีต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้ทราบความจริงเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ทำให้มีการพัฒนาและเรียนรู้วิธีการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม ทำให้รู้จักคุณค่าของสิ่งแวดล้อม
รูปแบบการศึกษาเพื่อชีวิตและสิ่งแวดล้อมในอดีต การสังเกต เช่น ก่อนฝนตก มดขึ้นสู่ที่สูง การบอกเล่า เช่น คำสอนของพระพุทธเจ้า การปฏิบัติสืบต่อกันมา เช่น การบูชาต้นไม้ การเลียนแบบ ประสบการณ์ส่วนตัว
รูปแบบของการศึกษาเพื่อชีวิตและสิ่งแวดล้อมในปัจจุบัน การศึกษาอย่างเป็นทางการ ได้แก่ การเรียนการสอนในห้องเรียนและการศึกษาวิจัย
การศึกษาอย่างไม่เป็นทางการ เช่น สื่อมวลชน วิทยุ โทรทัศน์ สิ่งตีพิมพ์ หน่วยงานรัฐบาล รัฐวิสาหกิจ เอกชน องค์กรทางศาสนา
วีดิทัศน์ 7 ภาพยนตร์สารคดี เลสาบเรา 44 นาที youtu.be/yWc8phJ_U6U บทบาทของตัวละคร กับ สิ่งแวดล้อมศึกษา เขน พี่ต้อย พี่โต้ง อุสมาน ปู่ ขวัญใจ
แนวทางการสร้างจริยธรรมทางสิ่งแวดล้อม การอบรมสั่งสอนให้เห็นความสำคัญของสิ่งแวดล้อม การปลูกฝังความรู้สึกเป็นเจ้าของร่วมกัน การทำตนเป็นแบบอย่างที่ดีต่อสังคม การปลูกฝังให้รู้จักประมาณ การใช้มาตรการที่เป็นบรรทัดฐานทางสังคม การพัฒนาไม่เน้นทางเศรษฐกิจมากเกินไป
การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมโดยการใช้กฎหมาย รัฐธรรมนูญ ๒๕๕๐ มาตรา ๖๖ (สิทธิอนุรักษ์หรือฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่นและทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม) บุคคลซึ่งรวมกันเป็นชุมชน ชุมชนท้องถิ่น หรือชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิมย่อมมีสิทธิอนุรักษ์หรือฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่นและของชาติ และมีส่วนร่วมในการจัดการ การบำรุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม รวมทั้งความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน
มาตรา ๗๓ บุคคลมีหน้าที่รับราชการทหาร ช่วยเหลือในการป้องกันและบรรเทาภัยพิบัติสาธารณะ เสียภาษีอากร ช่วยเหลือราชการ รับการศึกษาอบรม พิทักษ์ ปกป้อง และสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาติและภูมิปัญญาท้องถิ่น และอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ ตามที่กฎหมายบัญญัติ
พรบ. ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ. ศ พรบ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เป็นกฎหมายแม่บทของ กม.สิ่งแวดล้อม มีสาระสำคัญประกอบด้วย 7 หมวด คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ กองทุนสิ่งแวดล้อม การคุ้มครองสิ่งแวดล้อม การควบคุมมลพิษ มาตรการส่งเสริม ความรับผิดทางแพ่ง บทกำหนดโทษ บทเฉพาะกาล
ผลบังคับทางกฎหมาย อาญา ระบุความผิดและโทษ ปรับ จำคุก แพ่ง ศาลสั่งห้ามจำเลยมิให้กระทำการใด ๆ หรือเรียกค่าสินไหมทดแทน ปกครอง รัฐเข้าไปดำเนินการตามที่กฎหมายให้อำนาจไว้
วีดิทัศน์ 8 สารคดีกบนอกกะลา ตอน ถ่าน..ไฟ..เก่า ตอน 2 youtu.be/uvA-55Awklk ถ่านไม้โกงกาง ยี่สาร อ.อัมพวา สมุทรสงคราม ข้อดีของถ่านไม้โกงกาง อุปสรรคในการปลูกโกงกาง ขั้นตอนการเผาถ่าน
บ้านยี่สาร : สวนป่าโกงกางเอกชนแห่งแรกของประเทศไทย ประมาณปี พ.ศ.2450 ราษฎรท้องถิ่นได้นำไม้โกงกางใบเล็ก (Rhizophora apiculata) มาปลูกเพื่อใช้ในการเผาถ่านตามความต้องการและได้รับค่าตอบแทนที่สูงกว่า แสม และ จาก จึงได้เปลี่ยนแปลงมาปลูกไม้โกงกางใบเล็กในพื้นที่ที่จับจองไว้จนถึงปัจจุบัน
สำหรับด้านกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับที่ดิน ทางราชการได้ออกหนังสือรับรองการครอบครอง (สค.1) ให้ตั้งแต่ปี พ.ศ.2498 และปี พ.ศ.2504 จากนั้นได้สำรวจและออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (นส.3) ต่อมาปี พ.ศ.2516 ได้ออกหนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดิน (นส.4 หรือโฉนดที่ดิน) ซึ่งกล่าวได้ว่าชุมชนบ้านยี่สารเป็นชุมชนที่ต้องอยู่กับป่าชายเลน และเป็นสวนป่าชายเลนแห่งแรกของประเทศไทย