การวัด Measurement

การวัด (Measurement) คือกระบวนการที่แปลงสภาพแนวคิดหรือตัวแปรที่ต้องการเก็บข้อมูล โดยให้ตัวเลขเกี่ยวกับสิ่งที่วัด เหตุการณ์ หรือตัวบุคคลตามที่กำหนด เช่น การนับจำนวนผู้มารับบริการตรวจโรคในแผนกผู้ป่วยนอก จำแนกตาม เพศ, อายุ, โรคที่เป็น, บริการที่ได้รับ

ตัวแปร (Variables) คือคุณสมบัติ หรือคุณลักษณะของหน่วยที่ผู้วิจัยสนใจศึกษา การวัดแต่ละครั้งจะต้องพิจารณาว่าตัวแปรที่ศึกษาคืออะไร มีจำนวนมากน้อยเท่าใด ชนิดของตัวแปรเป็นแบบใด เพื่อทำให้สามารถเลือกเครื่องมือที่เหมาะสมครอบคลุมตรงตามวัตถุประสงค์ขอการศึกษาวิจัย ผลการวัดชนิดแข็ง (Hard Outcome) มีคุณสมบัติเป็นรูปธรรม วัดง่าย ไม่ยุ่งยาก เช่น อายุ, ความดันโลหิต, เพศ, ความตาย ผลการวัดชนิดอ่อน (Soft Outcome) วัดออกมาเป็นรูปธรรมได้ยาก เช่น ความเจ็บปวด, ความวิตกกังวล, คุณภาพชีวิต

ระดับของการวัด การวัดแบบกลุ่ม (Nominal Scale) การวัดแบบอันดับ (Ordinal Scale) การวัดแบบช่วง (Interval Scale) การวัดอัตราส่วน (Ratio Scale)

การเลือกเครื่องมือวัดทางสุขภาพ พิจารณาจาก คำถามในการศึกษาวิจัย วัตถุประสงค์ของการวัด ตัวแปรในการศึกษา ประชากรและกลุ้มตัวอย่างในการศึกษา คุณประโยชน์และข้อจำกัดของเครื่องมือ และเลือกเครื่องมือวัดที่เหมาะสม

ชนิดของเครื่องมือวัด การตรวจร่างกาย การตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจทางรังสี การตรวจโดยใช้เครื่องมือทางการแพทย์ชนิดต่างๆ การใช้แบบสอบถาม การสร้างมาตรวัด การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม การศึกษาเฉพาะราย

การวัดข้อมูลเชิงปริมาณ Quantitative Study คือการวัดปรากฏการณ์ตัวแปรในการศึกษาออกมาในรูปของจำนวน ใช้ข้อมูลที่เป็นตัวเลข เป็นหลักฐานยืนยันการวัด สรุปความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร

การวัดข้อมูลเชิงคุณภาพ Qualitative Study การสังเกต (Observation) การสัมภาษณ์ในทางลึก (In – depth Interview) การสนทนากลุ่ม (Focus Group Discussion) การศึกษาเฉพาะราย (Case Study / Life History Collection)

ความถูกต้องของการวัด ความถูกต้องในเนื้อหา (Content Validity) ความถูกต้องในทัศนะของผู้เกี่ยวข้อง (Face Validity) ความถูกต้องของการวัดที่สามารถอธิบายด้วยเหตุผมประกอบ (Construct Validity) ความถูกต้องของการวัดโดยเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐาน (Criterion Validity)

ความเชื่อถือได้ของการวัด Reliability คือการวัดที่ผลการวัดมีความสอดคล้องเหมือนกัน มีค่าใกล้เคียงกัน ซึ่งอาจจะวัดโดยคน ๆ เดียวหลาย ๆ ครั้ง หรือทำโดยคนหลาย ๆ คนในครั้งเดียว การวัดความเชื่อถือได้ที่ใช้กันทั่วไป คือ วิธีการวัดความสอดคล้องภายใน เพื่อดูเนื้อหาของมาตรวัดมีความสอดคล้องไปในเรื่องเดียวกัน และวิธีการวัดความคงที่ของเครื่องมือ โดยวิธีการวัดซ้ำ หรือทดสอบซ้ำ

ความเชื่อถือได้ของการวัด Reliability องค์ประกอบที่สำคัญของการวัด ผู้วัด ผู้ถูกวัด เครื่องมือวัด สภาวะแวดล้อม อคติในการวัด (Biases)

อคติในการวัด (Biases) หมายถึง ความคลาดเคลื่อนของการวัดที่ค่าของ การวัดไม่ตรงกับความจริง แบ่งออกเป็น 2 ประเภท อคติที่เกิดจากการสุ่มตัวอย่างในการศึกษาวิจัย (Sampling Bias) อคติที่เกิดจากการวัด (Measurement Bias)