พันธุศาสตร์เบื้องต้น (Principle of genetics) Gene and Chromosome DNA structure Regulation of gene expression Cell division

กระบวนการสำคัญในวงจรสิ่งมีชีวิต

เซลล์และองค์ประกอบของเซลล์ (cell and cell components)

ยีน และ โครโมโซม (Gene and chromosome) “ยีน” จะอยู่ในเซลล์ทุกเซลล์ของสัตว์

จำนวนโครโมโซม Species Chromosome Human 46 Cattle 60 Pig 38 Goat 54 House 64 Rabbit 44 Chicken 78 Dog Cat

โครงสร้างของดีเอ็นเอ (Structure of DNA) เกลียวคู่ (double-helix model) ทิศทางสวนทางกัน (anti-parallel) H-bond

องค์ประกอบทางเคมีของดีเอ็นเอ 1) น้ำตาล 2-deoxyribose ซึ่งเป็นน้ำตาลที่มีคาร์บอน 5 อะตอม โดยที่คาร์บอนตำแหน่งที่ 2 จะไม่มีหมู่ไฮดร็อกซี่ (OH-group) 2) ไนโตรจีนัสเบส (nitrogenous base) ได้แก่ - purine เบส adenine, (A) และ guanine (G) - pyrimidine เบส thymine (T) และ cytosine (C) พบว่าในสิ่งมีชีวิตทั่วไปจะมีอัตราส่วน A ≈ T, C ≈ G และ A+G ≈ T+C 3) หมู่ฟอสเฟต (phosphate group) ซึ่งประกอบด้วยฟอสฟอรัสและออกซิเจน

Gene ทำงานอย่างไร 5’ 3’ Subunit enzyme (Protein) exon1 exon2 exon3 tRNA, rRNA exon1 exon2 exon3 exon4 intron1 intron2 intron3 mRNA Protein mRNA Subunit enzyme (Protein)

5’ 3’ Transcription (การถอดรหัส) m-RNA Translation (การแปลรหัส) Protein

แต่ละเซลล์ในร่างกายสัตว์มียีน เท่ากันหรือไม่ ? STOP and THINK ? แต่ละเซลล์ในร่างกายสัตว์มียีน เท่ากันหรือไม่ ?

การแสดงออกของยีน WHERE / WHEN / HOW MUCH ตับ ผิวหนัง เด็ก ผู้ใหญ่

หน้าที่ของ DNA (the role of DNA) Functions: เก็บรวบรวมข้อมูล Storing information Functions: คัดลอกข้อมูล Copying information Functions: ถ่ายทอดข้อมูลได้ Transmitting information หน้าที่นี้สำคัญ อย่างไร? : DNA เป็นชิ้นส่วน ของยีนที่ควบคุมการ พัฒนาการลักษณะ ของสิ่งมีชีวิต : DNA จะมีการ จำลองตัวเองอย่าง แม่นยำในทุกๆ ครั้งที่มีการแบ่ง เซลล์ : สารพันธุกรรม (DNA) จะ ถ่ายทอดจากรุ่น หนึ่งไปยังรุ่นหนึ่ง

วัฏจักรของเซลล์ ( cell cycle) วัฏจักรของเซลล์ หมายถึง ช่วง ระยะเวลาการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ ในขณะที่เซลล์มีการแบ่งตัว ซึ่ง ประกอบด้วย 2 ระยะได้แก่ การเตรียม ตัวให้พร้อม ที่จะแบ่งตัว และ กระบวนการแบ่งเซลล์

การแบ่งเซลล์ (cell division) การแบ่งเซลล์แบบไมโตซิส - แบ่งเซลล์ร่างกายเพื่อเมจำนวน (2n) การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส - แบ่งเซลล์สืบพันธุ์ (n)

ขั้นตอนต่างๆของโมโทซิส 1. ระยะอินเตอร์เฟส ( interphase) เป็นระยะพักตัว จะมองไม่เห็นเส้นโครโมโซม 2. ระยะโฟรเฟส ( prophase) ระยะที่โครโมโซมหดสั้น มองเห็นเป็นเส้นและเริ่มแบ่งตัว 3. ระยะเมทาเฟส ( metaphase) เส้นโครมาติดหดสั้น และเคลื่อนตัวมาเรียงตรงกลางนิวเคลียส 4. ระยะแอนาเฟส ( anaphase) ระยะนี้เส้นใยสปินเดิล หดสั้นเข้า ดึงให้โครมาทิดแยกตัวออก จากกัน แล้วโครมาทิด จะค่อยๆ เคลื่อนไปยังแต่ละขั้ว ของ เซลล์ 5. ระยะเทโลเฟส ( telophase) โครมาทิดที่แยกออกจากกัน จะเรียกเป็น โครโมโซมลูก ( daughter chromosome) ซึ่งจะไปรวมกลุ่มในแต่ละขั้วของเซลล์