นางสาวอนุสรณ์ สนิทชน , CDT นักโภชนาการ โรงพยาบาลอุดรธานี อาหารผู้สูงอายุ นางสาวอนุสรณ์ สนิทชน , CDT นักโภชนาการ โรงพยาบาลอุดรธานี
การเปลี่ยนแปลงของผู้สูงอายุ ด้านร่างกาย 1.การทำงานระบบประสาททั้ง 5 ลดลง 2.การหลั่งน้ำลายลดลง 3.การสูญเสียฟัน 4.การดูดซึมแลลำไส้เคลื่อนไหวน้อยลง 5.การยืดหยุ่นของเส้นเลือดลดลง 6.สัดส่วนของกล้ามเนื้อลดลง 7.การทำงานของไตลดลง 8.ความจำเสื่อม 9.ภูมิคุ้มกันโรคลดลง
ด้านสังคม ๑.อ้างว้าง โดดเดี่ยว ๒.ซึมเศร้า ๓.วิตกกังวล
ทำอย่างไร ? ผู้สูงอายุจะมีชีวิตที่เป็นสุข และ มีคุณภาพชีวิตที่ดี
โภชนาการในผู้สูงอายุ ช่วงที่ ๑ อาหารที่เหมาะสมตามวัย ช่วงที่ ๒ อาหารเพื่อชะลอสุขภาพมิให้ เสื่อมเร็ว ช่วงที่ ๓ อาหารที่เหมาะสมกับโรค
แนวทางการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุ อาหารต้องมีคุณค่าทางโภชนาการ ครบ ๕ หมู่ ลักษณะอาหารนุ่ม อ่อน เปื่อย รสชาติอาหารน่ารบประทาน ( ผู้สูงอายุจะรับรสเค็มและหวานมากขึ้น ) อาหารหลากหลาย รายการอาหารตามบริบท เพิ่มมื้ออาหาร ๔ - ๕ มื้อต่อวัน เน้นเนื้อสัตว์กลุ่มเนื้อปลา , ไข่ , เต้าหู้ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
แนวทางการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุ (ต่อ ) รับประทานข้าวกล้องสลับข้าวข้าวที่ขัดสี รับประทานข้าวเหนียวในปริมาณที่เหมาะสม เพิ่มการรับประทานผักและผลไม้ พยายามปรุงอาหารด้วยเครื่องปรุงรสในปริมาณเล็กน้อย ดื่มน้ำปริมาณมากพอ ถ้ารับประทานอาหารดี ไม่จำเป็นต้องรับประทานอาหารเสริมสุขภาพ ออกกำลังกายตามความเหมาะสม
1. กินอาหารครบ 5 หมู่แต่ละหมู่ให้หลากหลายและหมั่นดูแลน้ำหนักตัว โภชนบัญญัติ 9 ประการ 1. กินอาหารครบ 5 หมู่แต่ละหมู่ให้หลากหลายและหมั่นดูแลน้ำหนักตัว
2. กินข้าวเป็นหลัก สลับกับอาหารประเภทแป้งเป็นบางมื้อ โภชนบัญญัติ 9 ประการ 2. กินข้าวเป็นหลัก สลับกับอาหารประเภทแป้งเป็นบางมื้อ
3. กินพืชผักให้มาก และกินผลไม้เป็นประจำ โภชนบัญญัติ 9 ประการ 3. กินพืชผักให้มาก และกินผลไม้เป็นประจำ
4. กินปลา กินเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน และถั่วเมล็ดแห้งเป็นประจำ โภชนบัญญัติ 9 ประการ 4. กินปลา กินเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน และถั่วเมล็ดแห้งเป็นประจำ
5. ดื่มนมให้เหมาะสม ตามวัย โภชนบัญญัติ 9 ประการ 5. ดื่มนมให้เหมาะสม ตามวัย
6. กินอาหารที่มีไขมัน แต่พอควร โภชนบัญญัติ 9 ประการ 6. กินอาหารที่มีไขมัน แต่พอควร
7. หลีกเลี่ยงอาหาร รสหวานจัด และเค็มจัด โภชนบัญญัติ 9 ประการ 7. หลีกเลี่ยงอาหาร รสหวานจัด และเค็มจัด
8. กินอาหารที่สะอาด ปราศจากการปนเปื้อน โภชนบัญญัติ 9 ประการ 8. กินอาหารที่สะอาด ปราศจากการปนเปื้อน
9. งดหรือลด เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ โภชนบัญญัติ 9 ประการ 9. งดหรือลด เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
ทำไมต้องกินอาหารให้หลากหลาย ในแต่ละกลุ่มอาหาร กินอาหารให้หลากหลาย หมายความว่า กินอาหารหลาย ๆ ชนิดใน แต่ละกลุ่มหมุนเวียนกันไป ไม่กินซ้ำจำเจเพียงชนิดใดชนิดหนึ่ง เพื่อ ให้ได้สารอาหารต่าง ๆ ครบถ้วน หลีกเลี่ยงการสะสมพิษภัยจากการปนเปื้อนในอาหาร ชนิดใดชนิดหนึ่งที่กินเป็นประจำ
ข้อแนะนำพื้นฐานการจัดรายการอาหาร รายการอาหารที่เหมาะสมกับวัย อายุ อาหาร จำนวนมื้อ 40 - 50 ข้าวสวยเปลี่ยนเป็นข้าวสวยหุงแฉะ กับข้าวเปื่อยนุ่ม ผลไม้เป็นชิ้นคำเล็กๆ 3มื้อคงเดิม 50 - 60 ข้าวสวยหุงแฉะ เปลี่ยนเป็นข้าวต้มน้ำน้อย 60 - 70 ข้าวต้มน้ำน้อยเปลี่ยนเป็นข้าวต้มน้ำมาก ผลไม้ต้องสุกงอม 4มื้อเพิ่มมื้อบ่าย 70 - 80 ข้าวต้มน้ำมากเปลี่ยนเป็นโจ๊กข้นๆ กับข้าวใส่ปนกับโจ๊กผลไม้ปั่น 6-8 มื้อ(ทุก1-2ชม.) 80 - 90 โจ๊กข้นเปลี่ยนเป็นโจ๊กเหลว , ผลไม้ปั่น 10มื้อ(ทุก1.30ชม.) 90 ปีขึ้นไป โจ๊กเหลวเปลี่ยนเป็นโจ๊กปั่นผสมผัก , น้ำข้าว , น้ำผลไม้ 12มื้อ(ทุก1ชม.)
สวัสดี