Objective Analysis การวิเคราะห์วัตถุประสงค์

ประเภทของวัตถุประสงค์ มี 2 ประเภทคือ วัตถุประสงค์ทั่วไป (General Objectives) วัตถุประสงค์เฉพาะหรือวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม (Specific Objectives or Behavioral Objectives)

ส่วนประกอบของวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม ประกอบด้วย 3 ส่วน พฤติกรรมขั้นสุดท้าย หรือ พฤติกรรมที่คาดหวัง (Terminal Behavior) เงื่อนไขหรือ สถานการณ์ (Condition or Situation) เกณฑ์หรือมาตรฐาน (Standard or Criteria)

Terminal Behavior การแสดงออกของผู้เรียน เมื่อสิ้นสุดบทเรียนแล้วผู้เรียนแสดงพฤติกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งออกมา ซึ่งพฤติกรรมที่เกิดขึ้นจะต้องวัดได้หรือสังเกตได้ เช่น บอกส่วนประกอบพื้นฐานของระบบคอมพิวเตอร์ได้ถูกต้อง จำแนกหน่วยความจำที่ใช้ในระบบคอมพิวเตอร์ได้ พิมพ์ดีดภาษาไทยและภาษาอังกฤษได้ไม่น้อยกว่า 70 คำต่อ นาที

Condition or Situation เป็นข้อความที่บ่งถึงสิ่งแวดล้อม สถานการณ์ หรือเงื่อนไข ที่จะให้ผู้เรียนแสดงพฤติกรรมที่คาดหวังออกมา กำหนดได้ 3 ลักษณะ ลักษณะที่เป็นส่วนหนึ่งของเนื้อหาบทเรียน ลักษณะของสิ่งเร้าเพื่อให้ผู้เรียนแสดงพฤติกรรมที่คาดหวังออกมา ลักษณะที่เป็นเงื่อนไขของการกระทำ

Standard or Criteria เป็นส่วนที่ใช้ระบุความสามารถขั้นต่ำของผู้เรียนว่าจะต้องทำได้เพียงใด จึงจะยอมรับได้ว่าผู้เรียนบรรลุตามวัตถุประสงค์แล้ว ลักษณะความเร็วหรือการบ่งเวลา ลักษณะปริมาณที่ต่ำที่สุด เป็นเกณฑ์ที่ไม่สามารถระบุเชิงความเร็วหรือปริมาณได้

การจำแนกวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม จำแนกตามลักษณะของการเรียนรู้ได้ 3 ส่วน ด้านพุทธิพิสัย (Cognitive Domain) ด้านทักษะพิสัย (Psychomotor Domain) ด้านเจตพิสัย (Affective Domain)

Cognitive Domain วัตถุประสงค์ที่เน้นทางด้านความสามารถทางสมรรถภาพทางสมองหรือการใช้ปัญญา ความรู้ (Knowledge) ความเข้าใจ (Comprehension) การนำไปใช้ (Application) การวิเคราะห์ (Analysis) การสังเคราะห์ (Synthesis) การประเมินผล (Evaluation)

Psychomotor Domain วัตถุประสงค์ที่แบ่งระดับพฤติกรรมที่เกี่ยวกับทักษะความชำนาญ การเลียนแบบ (Imitation) การปฏิบัติได้โดยลำพัง (Manipulation) การปฏิบัติได้ถูกต้องแม่นยำ (Precision) การปฏิบัติอย่างต่อเนื่องและผสมผสาน (Articulation) การปฏิบัติโดยอัตโนมัติเป็นธรรมชาติ (Naturalization)

Affective Domain วัตถุประสงค์ที่เน้นความสามารถทางความรู้สึก อารมณ์ เจตคติต่อสิ่งต่างๆ การยอมรับ (Receiving) การตอบสนอง (Responding) การสร้างค่านิยม (Valuing) ดำเนินการ (Organization) แสดงลักษณะเฉพาะตนตามค่านิยม (Characterization by a Value)

สรุปการจำแนกวัตถุประสงค์

การจำแนกวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรมของบทเรียนคอมพิวเตอร์ Cognitive Domain การฟื้นคืนความรู้ (Recalled Knowledge) การประยุกต์ความรู้ (Applied Knowledge) การส่งถ่ายความรู้ (transferred Knowledge) Psychomotor Domain Affective Domain

ข้อพิจารณาในการเขียนวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม ต้องเป็นวัตถุประสงค์ที่บ่งถึงพฤติกรรมของผู้เรียนหลังจากที่ผ่านบทเรียนไปแล้ว จะต้องระบุด้วยคำกิริยาที่บ่งถึงการกระทำที่วัดได้หรือสังเกตได้ ต้องเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมของผู้เรียน ไม่ใช่พฤติกรรมผู้สอนหรือของบทเรียน ต้องประกอบด้วยพฤติกรรมที่คาดหวัง เงื่อนไข และเกณฑ์ที่สมบูรณ์

ข้อพิจารณาในการเขียนวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม ครอบคลุมเนื้อหาสาระ สอดคล้องตรงตามหัวเรื่องเหมาะสมกับระดับของผู้เรียน แต่ละข้อ วัดพฤติกรรมเพียงด้านเดียวหรืออย่างเดียวเท่านั้น ควรวัดพฤติกรรมให้ครบทุกด้าน และมีระดับความยากสอดคล้องกับระดับของผู้เรียน นิยมเขียนด้วยประโยคบอกเล่า มากกว่าการใช้ประโยคคำถามหรือประโยคปฏิเสธ เขียนด้วยประโยคหรือข้อความสั้นๆ ที่กระชับและได้ใจความ

ตัวอย่างวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม อธิบายขั้นตอนการจัดการเกี่ยวกับไฟล์ได้ถูกต้อง บอกส่วนประกอบของฮาร์ดดิสค์ได้ วิเคราะห์อาการของคอมพิวเตอร์หลังจากติดไวรัสแล้วแล้วได้ อธิบายการทำงานของเครื่องพิมพ์ประเภทต่างๆได้

ระดับความยากของวัตถุประสงค์ Difficulty of Objective

ระดับความยากของวัตถุประสงค์ Difficulty of Objective ระดับของผู้เรียน (Level of Audience) ความยากของเนื้อหา (Difficulty of Content)

Objective Analysis จบการบรรยาย คำถาม

แบบฝึกหัด หน้า 170 ข้อ 1 – 7 และ ข้อ 11 – 13