การป้องกันกำจัด ด้วงหนวดยาวอ้อย กลุ่มอารักขาพืช สำนักงานเกษตรจังหวัดลพบุรี
ด้วงหนวดยาวอ้อย หรือ ชาวบ้านเรียก ด้วงเจาะลำต้น วงจรชีวิต ( ๖-๒๐ วัน) ๗-๑๘วัน ตัวเต็มวัย ๑๑-๑๒ วัน ดักแด้ ระยะไข่ (อายุ ๑- ๒ เดือน) ระยะตัวหนอน มี ๗-๘ ระยะ
ตัวอ่อน หนอน ลำตัวสีขาวนวลตลอดทั้งตัว รูปร่างแบนทรงกระบอกและแบนเล็กน้อย บริเวณอกกว้างกว่าส่วนท้องเล็กน้อย หัวกะโหลกมีสีน้ำตาลและมีขนาดเล็กกว่าลำตัวมาก ปากขนาดเล็กแต่มีเขี้ยวแข็งแรง ขามีขนาดเล็กมาจนแทบมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น เมื่อโตเต็มที่มีขนาดใหญ่มาก คือ ยาว 70-100 มิลลิเมตร กว้าง 20-30 มิลลิเมตร หัวกะโหลกกว้าง 12 มิลลิเมตร
ระยะดักแด้ ระยะดักแด้ อายุดักแด้ประมาณ 7-18 วัน ก็ออกเป็นตัวเต็มวัย ดักแด้ เป็นแบบ exarate หนวด ขา และปีกเคลื่อนไหวเป็นอิสระ เห็นได้ชัดเจน ยาวประมาณ 40-50 มม. กว้าง 24-26 มม รังดักแด้เป็นรูปไข่ขนาดยาวประมาณ 60-70 มม. กว้าง 40-50 มม. หนอนที่เข้าดักแด้ใหม่ๆ มีสีขาวนวล แล้วเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดง ส่วนใหญ่พบหนอน 1-3 ตัว ต่อกออ้อย 1 กอ
ตัวเต็มวัย ตัวเต็มวัย ตัวเต็มวัย มีสีน้ำตาลแดง ยาวประมาณ 25 - 40 มม. กว้าง 10 - 15 มม. ตรงปลายปล้องสุดท้ายของส่วนท้องเพศเมียมีลักษณะมน ส่วนเพศผู้ตรงปลายเว้าและมีขนที่ด้านล่างของส่วน ตัวเต็มวัยออกจากดักแด้ในดินหลังจากฝนตก 2 - 4 วัน ในเวลากลางคืน ตั้งแต่เดือนมีนาคม – มิถุนายน และพบว่าออกมากที่สุดในเดือนเมษายน มีนิสัยว่องไวมากในเวลากลางคืนเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วในบริเวณไร่อ้อยส่วนในเวลากลางวันจะหลบซ่อนตัวอยู่นิ่งๆ ตามโคนต้นอ้อย ถึงแม้ว่าตัวเต็มวัยจะมีปีกแข็งแรงแต่ไม่ชอบบิน
ลักษณะการทำลาย ลักษณะการทำลายของแมลง หนอนเริ่มเข้าทำลายอ้อยเกือบตลอดอายุการเจริญเติบโต หนอนเริ่มเข้าทำลายตั้งแต่ระยะเริ่มปลูกอ้อย โดยเจาะไชเข้าไปกัดกินเนื้ออ้อยภายในท่อนพันธุ์ ทำให้ท่อนพันธุ์อ้อยไม่งอก หน่ออ้อยอายุ 1-3 เดือนจะถูกกัดกินตรงส่วนโคนที่ติดกับเหง้าให้ขาดออกทำให้หน่ออ้อยแห้งตายเมื่อหนอนโตขึ้นมีขนาดยาวประมาณ 40 มม. จะเริ่มเจาะไชจากส่วนโคนลำต้นขึ้นไปเพื่อกินเนื้ออ้อย ความเสียหายที่เกิดกับอ้อย เข้าทำลายทางโคนต้นใต้ดินแล้วเจาะไชเข้ากัดกินภายในลำต้น กัดกินหน่ออ้อยส่วนโคนจนขาดทำให้แห้งตาย
การแพร่ระบาด ระยะเวลาที่แพร่ระบาด ตัวเต็มวัยออกจากดักแด้ในดินหลังจากฝนตก 2 - 4 วัน ในเวลากลางคืน ตั้งแต่เดือนมีนาคม – มิถุนายน และพบว่าออกมากที่สุดในเดือนเมษายน สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการแพร่ระบาด พบระบาดมากในสภาพดินร่วนปนทรายที่มี pH 6.9 ดินมีอินทรีย์วัตถุ 1.15 - 1.22%
พืชอาหาร อ้อย และ มันสำปะหลัง อ้อย และ มันสำปะหลัง การสุ่มตัวอย่างหลังจากตัดอ้อยเข้าโรงงาน ควรสุ่มตัวอย่างโดยวิธีเส้นทะแยงมุม หรือ ซีเควนเชียล ถ้าอ้อยถูกทำลายมากกว่า 24%กอ หรือ 7.23%ลำ ควรไถทิ้งและปลูกใหม่ ถ้าไว้ตออาจไม่คุ้มค่า จะถูกกินหมด และไม่ได้เก็บเกี่ยว
คำแนะนำการป้องกันกำจัด ขณะที่ไถไร่ ควรเดินเก็บหนอนตามรอยไถ 1-2 ครั้ง ก่อนปลูกอ้อย ควรส่งเสริมให้มีการนำตัวหนอนไปประกอบอาการ ปลูกพืชหมุนเวียน โดยปลูกมันสำปะหลัง แม้ว่าหนอนชนิดนี้จะเข้าทำลายมันสำปะหลังโดยเจาะเข้าไปที่โคนต้นมันสำปะหลังให้เป็นโพรง และหักล้มในที่สุด บางครั้งพบเจาะเข้าไปกินในหัวมัน แต่การเข้าทำลายมันสำปะหลังก็รุนแรงน้อยกว่าในอ้อยมาก ในแหล่งที่พบการระบาด หลังวางท่อนพันธุ์ควรมีการฉีดพ่นด้วยสารแขวนลอยของเชื้อราเขียว จึงกลบ จะสามารถป้องกันตัวหนอนได้ประมาณ 1 ปีในกรณีที่ไม่มีตัวหนอนเข้าทำลายอ้อย แต่หากมีหนอนได้รับเชื้อราเข้าทำลาย เชื้อราสามารถกระจายต่อไปได้เรื่อย ๆ จากตัวหนอนที่ตาย
อาจใช้สารเคมีโรยในร่องอ้อย endosuldan + fenobucarb (Thiocorb 4 อาจใช้สารเคมีโรยในร่องอ้อย endosuldan + fenobucarb (Thiocorb 4.5% G) อัตรา 5 กิโลกรัมต่อไร่ แล้วจึงกลบร่อง หรือ ฉuดพ่นด้วยสาร fipronil (Asscend 5% SC) อัตรา 80 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร ฉีดแล้วกลบดิน ในช่วงปลายมีนาคม-เมษายนของทุกปี ด้วงหนวดยาวอ้อยเริ่มออกจากดักแด้มาเป็นตัวเต็มวัย ใช้วิธีกลคือ ขุดหลุมดักจับ โดยตัวเมียหลังจากออกจากดักแด้จะปล่อยสารล่อทางเพศออกมา ตัวผู้ก็เดินตาม เมื่อตกลงไปในหลุมก็จะไม่สามารถขึ้นมาได้ และควรรองก้นหลุมด้วยพลาสติก เพื่อป้องกันการวางไข่ของด้วงหนวดยาวได้
การใช้สารเคมี สารเคมีป้องกันและวิธีการใช้ ๑ carbofuran ในแหล่งระบาดใช้สารเคมีอัตรา 10 กก./ไร่ โรยบนท่อนพันธุ์ตอนปลูก หรือตอนแต่งกอโรยข้างกออ้อยทั้งสองด้านและใส่ซ้ำอัตราเดิมหลังปลูกหรือสับตอ 45 วัน ๒ chlordane อัตราการใช้ 200 มล. / น้ำ 20 ลิตร หลังวางท่อนพันธุ์อ้อยพ่นสารฆ่าแมลงในร่องอ้อยแล้วกลบดินใช้น้ำประมาณ 80 ลิตร/ไร่ ๓ Fipronil ในแหล่งที่มีการระบาด หลังวางท่อนพันธุ์อ้อยแล้วให้พ่นในอัตรา 80 มล. ต่อน้ำ 20 ลิตร
การควบคุมกำจัดแมลง ๑. ขณะไถไร่ ควรเดินเก็บหนอนตามรอยไถ 1-2 ครั้ง , ปลูกพืชหมุนเวียนมันสำปะหลังหรือสับปะรด, ปลายมีนาคม-ต้นเมษายนด้วงหนวดยาวเริ่มออกเป็นตัวเต็มวัยให้ใช้วิธีกลขุดหลุมดักจับตัวเต็มวัย ๒ สารเคมีป้องกันและวิธีการใช้ ๑ carbofuran ในแหล่งระบาดใช้สารเคมีอัตรา 10 กก./ไร่ โรยบนท่อนพันธุ์ตอนปลูก หรือตอนแต่งกอโรยข้างกออ้อยทั้งสองด้านและใส่ซ้ำอัตราเดิมหลังปลูกหรือสับตอ 45 วัน ๒ chlordane อัตราการใช้ 200 มล. / น้ำ 20 ลิตร หลังวางท่อนพันธุ์อ้อยพ่นสารฆ่าแมลงในร่องอ้อยแล้วกลบดินใช้น้ำประมาณ 80 ลิตร/ไร่ ๓ Fipronil ในแหล่งที่มีการระบาด หลังวางท่อนพันธุ์อ้อยแล้วให้พ่นในอัตรา 80 มล. ต่อน้ำ 20 ลิตร
จบการนำเสนอ