บทเรียนเพื่อการศึกษาวิชาสุขศึกษา เรื่อง เทคโนโลยีทางสุขภาพ โดย...ครูอนันต์ นุชเทศ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

เทคโนโลยีทางสุขภาพ เทคโนโลยีทางสุขภาพ หมายถึง การรวบรวมความรู้และวิธีการทางวิทยาศาสตร์มาใช้อย่างเป็น ระบบ เพื่อจะช่วยให้เกิดประสิทธิภาพด้านสุขภาพ ดังนี้ 1. การดูแลสุขภาพ 2. การสร้างเสริมสุขภาพ 3. การป้องกันรักษาโรคภัยไข้เจ็บ 4. การฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกาย

คุณค่าของเทคโนโลยีทางสุขภาพ 1. ด้านคุณภาพชีวิต 2. ด้านประสิทธิภาพของงาน 3. ด้านประสิทธิผลของผลผลิต 4. ด้านความประหยัด

คุณค่าของเทคโนโลยีทางสุขภาพ 4. ด้านความประหยัด การใช้เทคโนโลยีทางสุขภาพช่วย ประหยัดทั้งแรงงาน และเวลาในการทำงาน รวมถึงช่วยให้บุคคลสามารถ ใช้เวลาในการปฏิบัติงานได้อย่างรวด เร็วและเกิดประโยชน์มากขึ้นเนื่องจาก ขั้นตอนหรือกระบวนการผลิต ได้รับ การพัฒนาอยู่ตลอดเวลา เพื่อให้เกิด ความประหยัดทั้งในเรื่องเวลา แรงงาน และการลงทุน 3. ด้านประสิทธิผลของผลผลิต เทคโนโลยีทางสุขภาพช่วยให้การ ศึกษา ค้นคว้าและการวิจัยของนักวิชา การทางสุขภาพ ที่มีอยู่หลายสาขาวิชา สามารถสร้างผลงาน หรือผลผลิตที่มี คุณค่า และมีประโยชน์ต่อชีวิตมนุษย์ได้อย่างรวดเร็ว ทันสมัย เหมาะสมกับช่วงเวลา ช่วยให้การดูแลรักษาโรคให้ แก่ผู้คน 2. ด้านประสิทธิภาพของงาน การนำเทคโนโลยีทางสุขภาพมาใช้ ในการดูแลสุขภาพ การสร้างเสริม สุขภาพ การป้องกันรักษาโรคภัยไข้เจ็บ การฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกาย จะช่วยทำ ให้เป้าหมายที่ต้องการให้ผู้คนมีสุขภาพ ร่างกายที่แข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้ เจ็บประสบผลสำเร็จมากขึ้น 1. ด้านคุณภาพชีวิต ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ทางสุขภาพ ช่วยให้เรามีวิถีการดำเนิน ชีวิตที่สะดวกสบาย มีประโยชน์ต่อทั้ง สุขภาพร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และ สังคม ให้สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ อย่างมีความสุข

ประเภทของเทคโนโลยีทางสุขภาพ 1. เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพ 2. เทคโนโลยีเกี่ยวกับบริการสุขภาพ 3. เทคโนโลยีเกี่ยวกับข่าวสารสุขภาพ

ประเภทของเทคโนโลยีทางสุขภาพ 1. เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพ หมายถึง เทคโนโลยีที่นำความรู้ ทางวิทยาศาสตร์มาใช้ในกระบวนการ ผลผลิตของสินค้าอุปโภคและบริโภค เราแบ่งออกเป็น 5 ประเภท คือ เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์อาหาร เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ยา เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ที่เป็นเครื่องมือการแพทย์ เทคโนโลยีเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ที่เป็นอุปกรณ์หรือเครื่องมือเพื่อสุขภาพ

ประเภทของเทคโนโลยีทางสุขภาพ 2. เทคโนโลยีเกี่ยวกับบริการสุขภาพ หมายถึง เทคโนโลยีที่นำความรู้ ทางวิทยาศาสตร์มาใช้กับการบริการสุขภาพ เช่น การตรวจโรค การรักษา พยาบาล การป้องกันโรค การสร้างเสริมสุขภาพ และการฟื้นฟูสุขภาพ เราแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ เทคโนโลยีเกี่ยวกับการตรวจหรือรักษาโรค เทคโนโลยีเกี่ยวกับการป้องกันโรค เทคโนโลยีเกี่ยวกับการสร้างเสริมสุขภาพ

ประเภทของเทคโนโลยีทางสุขภาพ 3. เทคโนโลยีเกี่ยวกับข่าวสารสุขภาพ หมายถึง เทคโนโลยีที่นำความรู้ ทางวิทยาศาสตร์มาใช้กับการสื่อสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ เช่น สื่อ คอมพิวเตอร์ สื่อการพิมพ์โทรคมนาคม แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ เทคโนโลยีการพิมพ์เกี่ยวกับข่าวสารสุขภาพ เทคโนโลยีคมนาคมเกี่ยวกับข่าวสารสุขภาพ เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เกี่ยวกับข่าวสาร สุขภาพ

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ 1. ผลิตภัณฑ์ GMOs 2. คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ 1. ผลิตภัณฑ์ GMOs GMOs มาจากคำว่า “ Genetically Modified Organisms ” แปลว่า สิ่งมีชีวิตที่ผ่านการดัดแปลงหรือตบ แต่งด้วยกรรมวิธีทางพันธุวิศวกรรม (Genetic Engineering) ในปัจจุบันมีการนำเทคนิคการตัดต่อยีน (gene) มาใช้ในหลายด้าน ก่อให้เกิดผลิตภัณฑ์ GMOs ขึ้นหลายชนิด เช่น ยา วัคซีน สารตรวจสอบทางห้องปฏิบัติการ อาหาร สัตว์ พืช เนื้อสัตว์ สารที่ใช้ทางปศุสัตว์ ผลิตภัณฑ์เกษตร เป็นต้น

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ GMOs 5. สัตว์ตัดต่อพันธุกรรม - เพื่อศึกษาความผิดปกติทาง พันธุกรรม - เพื่อหาแนวทางหรือพัฒนา การรักษา - เพื่อการทดลองใช้สัตว์ตัดต่อ พันธุกรรม เพื่อใช้ในการผลิตยาหรือ สารต่างๆ 4. พืชตัดต่อพันธุกรรม - เพื่อให้ทนต่อสภาพแวดล้อม เช่น ฝ้าย ถั่วเหลือง ข้าวโพด มะเขือเทศ มันฝรั่ง - เพื่อให้ได้ผลผลิตตามต้องการ เช่น ทำให้ดอกคาร์เนชั่นมีสีตามที่กำ หนด ทำให้ต้นข้าวสาลีผลิตแป้งที่ เหมาะแก่การทำขนมปัง 2. วัคซีนบางชนิด - วัคซีนป้องกันโรคเอดส์ - วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า 1. ยาบางชนิด - อินซูลีนบางชนิด ที่รับรองโดย องค์กรอาหารและยาของ USA ใน ปี พ.ศ. 2525 - โกรทฮอร์โมน ใช้สำหรับรักษา อาการแคระแกร็น - ยาปฏิชีวนะ - วิตามิน บี 2 - สาร Erythropoietin ใช้ รักษาโรคโลหิตจาง 3. ชุดตรวจสอบทางห้องปฏิบัติการ - ชุดตรวจสอบยาปฏิชีวนะตก ค้างในน้ำนม

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ ประโยชน์ของ GMOs 1. ช่วยในการปรับปรุงพันธุ์พืชให้สามารถด้านแมลงและโรคได้ดีขึ้น 2. ช่วยในการพัฒนาพันธุ์พืชให้มีคุณภาพผลผลิตที่พึงประสงค์ 3. ใช้ในการพัฒนาพันธุ์สัตว์ ทำให้โตไว กินอาหารน้อย ความต้านทาน ต่อแมลงและโรคได้ดี 4. ใช้ในการพัฒนาสายพันธุ์จุลินทรีย์ให้มีคุณสมบัติพิเศษ เพื่อใช้ใน ประโยชน์ เช่น ผลิตวัคซีน ส่วนประกอบของยา และผลิตจุลินทรีย์ ที่ใช้ย่อยคราบน้ำมันในทะเล

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ การควบคุมผลิตภัณฑ์ GMOs พร้อมทั้งมีการตรวจสอบเป็นระยะ 2. การปล่อย GMOs เข้าสู่สิ่งแวดล้อม ต้องขออนุญาตจากหน่วย งานที่เกี่ยวข้อง 3. การขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์ GMOs ก่อนนำเข้ากำหนดให้มีฉลาก ระบุว่าเป็นสินค้า GMOs 4. การทำการตลาดผลิตภัณฑ์จาก GMOs ที่ใช้เป็นอาหาร ต้องผ่า การดูแลควบคุมและอนุญาตก่อนจากหน่วยงานของรัฐ

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ 2. คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ เครื่องเล่นเพลงแบบพกพาและ หูฟังของโทรศัพท์มือถือ

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ 2. คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ ผลเสียของคอมพิวเตอร์ต่อสุขภาพ 5. อาการ CTS Carpal Tunnel Syndromes เกิดจากการใช้งานซ้ำๆ ที่ข้อมือ ทำให้เอ็นรอบข้อมือหนาตัวขึ้น และกดเส้นประสาท ทำให้เกิดอาการชาและเจ็บปวด 4. อาการ RSI Repetitive Strain Injury เกิดจากท่านั่งทำงานใช้คอมพิวเตอร์ ไม่ถูกสุขลักษณะ เช่น การวางมือบน คีย์บอร์ด การตึงเครียดของกล้ามเนื้อ บริเวณ ต้นคอ หัวไหล่ แผ่นหลัง แขน ข้อมือ สายตา ซึ่งมีผลถึงขั้นผ่าตัดเส้นเอ็น 1. ปัญหาเกี่ยวกับสายตา ทั้งนี้เพราะการใช้คอมพิวเตอร์นานเกิน 6 ชั่วโมงต่อวัน จะทำให้ตาขาดน้ำหล่อเลี้ยง ทำให้ตาเกิดระคายเคือง ตาพร่า มองไม่เห็นชั่วคราว สายตาสั้น และมีอาการไมเกรนด้วย เพราะกล้ามเนื้อตาจะบีบรัดเลนส์ตาจนล้า 2. อาการท้องร่วง เราเรียกว่า “อาการ Qwerty tummy” ซึ่งมาจากตัวอักษรชุด แรกของแป้นคีย์บอร์ดซึ่งเป็นที่สะสม ของเชื้อแบคทีเรีย ทำให้เกิดอาการ ท้องเสียได้ เพราะขณะที่ใช้คอมพิว- เตอร์ เรามักจะทานอาหารขณะใช้ไปด้วย 3. อาการ CVS Computer Vision Syndrome จะมีอาการเมื่อยล้าตา ปวดตา เคือง ตา ตาแห้ง น้ำตาไหล ตามัว เห็นภาพ ซ้อน ปวดคอ หลังและไหล่

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ 2. คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ ผลเสียของโทรศัพท์มือถือต่อสุขภาพ ทั้งนี้เพราะการใช้โทรศัพท์มือถือต้องใช้หูแนบกับตัวเครื่องโทรศัพท์ มือถือตลอดเวลาสนทนา ทำให้คลื่น แม่เหล็กไฟฟ้าจากการรับ-ส่งสัญญาณโทรศัพท์ จะเข้าสู่ร่างกายทำ ลายเซลล์และเนื้อเยื่อได้ เช่น บริเวณ หู ตา สมอง ส่งผลกระทบในระยะสั้น ทำให้ปวดหู ปวดศีรษะ ตาพร่า มึนงง เครียด ขาดสมาธิ ส่วนในระยะยาว ทำให้เกิดความจำเสื่อม มะเร็งสมอง

ตัวอย่างของเทคโนโลยีที่เป็นประเด็นทางสุขภาพ 2. คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ ผลเสียของเครื่องเล่นเพลงแบบพกพาและหูฟังของโทรศัพท์มือถือ ทั้งนี้เพราะการใช้เครื่องเล่นเพลง แบบพกพา - หูฟังของโทรศัพท์มือถือ มักจะเปิดเสียงดังเกินระดับมาตรฐาน การได้ยินเสียง จึงส่งผลทำให้มีปัญหา การได้ยินเสียงของหูลดลง เป็นที่มาของ โรคหูเสื่อม หรือหูดับ

การตัดสินใจเลือกรับและใช้เทคโนโลยีทางสุขภาพ มีหลักพิจารณา ดังนี้ 1. ศึกษาข้อมูลของเทคโนโลยีทางสุขภาพต่างๆ 2. ปฏิบัติตามขั้นตอนในการใช้อย่างถูกต้อง 3. คำนึงถึงวัตถุประสงค์ของการนำเทคโนโลยีทางสุขภาพไปใช้ 4. พิจารณาถึงคุณภาพของการผลิตและการนำไปใช้งานเพื่อให้เกิด ประสิทธิภาพมากที่สุด 5. คำนึงถึงสุขภาพและความปลอดภัยเป็นสำคัญ 6. พิจารณาถึงราคา ค่าใช้จ่าย และผู้ใช้ เพื่อให้เกิดความคุ้มค่า 7. ควรมีความสะดวกและวิธีการใช้ไม่ยุ่งยากซับซ้อนเกินไป 8. ใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ทางสุขภาพด้วยความระมัดระวัง 9. คำนึงถึงคุณธรรมและความถูกต้องเหมาะสมในการใช้

หลักในการพิจารณาเลือกใช้บริการทางแพทย์ที่เหมาะสม 1. หลักของความน่าเชื่อถือ 2. หลักของความปลอดภัย 3. หลักของการมีประสิทธิภาพ 4. หลักของความคุ้มค่า