Q Fever
Holly Deyo, URL:
เกิดจากเชื้อ Coxiella burnetii เชื้อ 1 ตัวสามารถก่อให้เกิดโรค ไม่สามารถเติบโตนอกโฮสต์ได้ รูปแบบคล้ายสปอร์ ทนความร้อน ความดัน และยาฆ่าเชื้อได้หลาย ชนิด ทำให้ทนสภาวะแวดล้อมได้ดี
อาการ เป็นไข้ ไอ ปวดอก เกิดใน 10 วัน หลังได้เชื้อ คนไข้มักไม่ป่วยวิกฤต การป่วยนาน 2 วันถึง 2 สัปดาห์
การแพร่กระจาย จากคนสู่คนพบได้ยาก คนเป็นโรคจากการ หายใจเอา particle ที่มี เชื้อเข้าไป สัตว์ที่เป็นพาหะที่พบ บ่อยที่สุดคือ แกะ โค และ แพะ ( สัตว์ไม่ป่วย ) เกษตรกรและคนทำงาน ที่โรงฆ่าสัตว์มีความ เสี่ยงสูงสุด
สัตว์ปล่อยเชื้อในปัสสาวะ อุจจาระ น้ำนม และโดยเฉพาะ birth product รกอาจมีเชื้อถึง 10 organism ต่อเนื้อเยื่อ 1 กรัม
ติดได้จากเสื้อผ้าที่ปนเปื้อนได้ ดังนั้นต้องจัดการเสื้อผ้าเหล่านั้น เสมือน infectious material เสมหะและปัสสาวะจากคนไข้ต้อง autoclave ก่อนทิ้ง
การวินิจฉัย อาการของ Q fever ไม่ใช่อาการ เฉพาะ คล้ายกับการป่วยจากการติดเชื้อ ไวรัสหรือ atypical pneumonia อื่น การวินิจฉัยทำโดยทางทดสอบทาง ซีรั่มวิทยา
การรักษา Tetracycline หรือ doxycycline โดยเริ่มให้ภายใน 8-12 วันหลัง สัมผัสเชื้อ และให้ต่อไปนาน 5 วันจะ สามารถป้องกันอาการทางคลินิกได้ การ decontamination ได้โดยการ ใช้สบู่และน้ำ หรือ 0.5% chlorine solution บนตัว
วัคซีน inactivated whole cell unlicensed vaccine มี ประสิทธิภาพในการป้องกันโรค แต่ พบ local reaction รุนแรงในรายที่มี ภูมิอยู่แล้ว ดังนั้นต้องทำ intradermal skin test เพื่อหาคนที่ pre-sensitized มาก่อน
อัตราการตาย แม้ว่าจะไม่รักษา คนไข้ส่วนมากก็ หาย ยกเว้นในรายเป็นโรคเรื้อรังที่หัวใจ อักเสบ ซึ่งอัตราการตายสูงถึง 24% แม้ว่าจะได้รับการรักษาที่เหมาะสม แล้ว
การฆ่าเชื้อ บริเวณผิวที่จะทำการผ่าตัดหรือห้อง lab.: น้ำยาซักผ้าขาว 1:100 H2O2 5% Lysol 1:100
ถ้ามีการปนเปื้อนมาและไม่สามารถ autoclave ได้ ใช้น้ำยาซักผ้าขาว 1:10 ผสม detergent พวกเครื่องใช้ในบ้าน : น้ำยาซักผ้าขาว 1:100 H2O2 5% Lysol 1:100 Paraformaldehyde fumigation