รายงานความคืบหน้าการพัฒนา งานโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
สถานบริการ ประชากร ทะเบียนผู้ป่วย จ.น.ที่คัดกรอง ร้อยละ FBS 100-125 FBS 120-125 FBS ≥126 พระนครศรีอยุธยา 82,050 3,319 37,749 47.95 703 68 95 ท่าเรือ 17,680 1,125 11,780 71.16 1,305 98 176 นครหลวง 19,789 1,136 14,540 77.95 1,055 40 56 บางไทร 24,431 1,411 11,007 47.81 1,184 116 85 บางบาล 18,331 1,076 5,035 29.18 563 55 92 บางปะอิน 32,233 1,145 10,910 35.09 1,175 145 202 บางปะหัน 24,735 989 6,459 27.20 200 45 71 ผักไห่ 22,360 1,530 9,046 43.43 793 112 61 ภาชี 13,967 316 11,782 86.31 1,682 140 174 ลาดบัวหลวง 16,216 849 9,316 60.62 1,308 113 221 วังน้อย 31,093 1,081 16,266 54.20 2,424 150 282 เสนา 34,604 1,774 10,592 32.26 642 39 131 บางซ้าย 7,941 615 3,242 44.25 582 26 24 อุทัย 24,467 1,412 12,440 53.96 565 37 มหาราช 12,790 588 5,178 42.44 1,052 237 บ้านแพรก 38,63 244 1,047 28.93 67 1 5 รวม 386,550 18,610 176,389 47.94 15,300 1,422 1,814
แบบสำรวจวิธีการและเครื่องมือที่ใช้ในการคัดกรองเบาหวาน อำเภอ จำนวน รพ.สต. งดอาหาร 8 ชั่วโมง หลังอาหาร มีการสอบเทียบค่าเครื่องมือ อยุธยา 18 11 7 1 ท่าเรือ 12 นครหลวง 3 9 บางไทร 23 16 6 บางบาล บางปะอิน 20 บางปะหัน 10 ผักไห่ ภาชี 4 5 ลาดบัวหลวง 8 วังน้อย เสนา 15 บางซ้าย อุทัย มหาราช บ้านแพรก รวม 180 86 94
ข้อสรุปจากที่ประชุม ให้ใช้แนวทางมาตรฐานเดียวกันทั้งจังหวัด แต่ละพื้นที่สามารถเลือกวิธีการที่เหมาะสมกับพื้นที่ของตนโดยใช้มาตรฐานที่กำหนด คปสอ.ควรบริหารจัดการและสนับสนุนให้สามารถดำเนินการได้ เช่น ระบบการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ระบบส่งต่อเพื่อวินิจฉัย เชื่อมโยงข้อมูลโดยใช้ datacenter และมีการส่งต่อข้อมูลขึ้นลงเพื่อนำไปสู่การนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ เช่น การวางแผนกิจกรรมโครงการเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ มีระบบกำกับติดตามผลการดำเนินงานที่เป็นรูปธรรม
เกณฑ์ความเสี่ยงสำหรับคัดกรองโรคเบาหวานในผู้ใหญ่ ผู้ที่มีอายุ 45 ปี ขึ้นไป *** (ที่ประชุมมีมติให้เริ่มคัดกรองที่ 35 ปี ตามนโยบายของกระทรวง) ผู้ที่อ้วน( BMI ≥ 25 กก./ม2 และ/หรือผู้ชายรอบเอว>90 ซม. ผู้หญิงรอบเอว>80 ซม.) และมีพ่อ แม่ พี่ หรือ น้อง คนใดคนหนึ่งเป็นโรคเบาหวาน เป็นโรคความดันโลหิตสูงหรือกินยาควบคุมความดันโลหิตอยู่ (BP ≥140/90 มม.ปรอท) มีระดับไขมันในเลือดผิดปกติ(HDL< 35 มก./ดล. หรือTriglycerides > 250 มก./ดล.) มีประวัติเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ หรือเคยคลอดบุตรที่น้ำหนักตัวแรกเกิดมากกว่า 4 กิโลกรัม เคยตรวจพบว่าเป็น impaired glucose tolerance หรือ impaired fasting glucose หรือ A1C ≥ 5.7% มีโรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจโคโรนารีตีบ โรคหลอดเลือดสมองตีบ(อัมพาต) สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. (2554). แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2554. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ศรีเมืองการพิมพ์ จำกัด. American Diabetes Association. (2013). Standards of Medical Care in Diabetes—2013. Diabetes care 2013;36 (Suppl 1) , S11-S66.
รูปแบบการคัดกรองเบาหวานในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง วิธีการเจาะเลือดจากแขนขณะอดอาหารอย่างน้อย 8 ชั่วโมง ( fasting plasma glucose) วิธีการเจาะเลือดปลายนิ้วด้วย DTX ขณะอดอาหารอย่างน้อย 8 ชั่วโมง (Fasting capillary glucose) วิธีการเจาะเลือดปลายนิ้วด้วย DTX ขณะไม่อดอาหาร (Random capillary glucose) สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. (2554). แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2554. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ศรีเมืองการพิมพ์ จำกัด. American Diabetes Association. (2013). Standards of Medical Care in Diabetes—2013. Diabetes care 2013;36 (Suppl 1) , S11-S66.
แนวทางการคัดกรองเบาหวาน