ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ OSI Model
OSI model เนื่องจากอุปกรณ์เครือข่ายต่าง ๆ ผลิตจากหลายบริษัท เนื่องจากอุปกรณ์เครือข่ายต่าง ๆ ผลิตจากหลายบริษัท จึงมักประสบปัญหาความเข้ากันไม่ได้ ดังนั้นเพื่อแก้ปัญหา ดังกล่าว ISO (International Standards Organization) ซึ่งเป็นองค์กรกำหนดมาตรฐานระหว่างประเทศจึงกำหนด รูปแบบจำลอง OSI (Open System Interconnection) เพื่อใช้เป็นมาตรฐานให้ระบบเครือข่าย สามารถสื่อสารใน รูปแบบเดียวกันได้
OSI model ISO ทำการแบ่ง OSI model ออกเป็น 7 ระดับ (Layer) Application Layer Layer 6 Presentation Layer Layer 5 Session Layer Layer 4 Transport Layer Layer 3 Network Layer Layer 2 Data-Link Layer Layer 1 Physical Layer
Physical Layer กำหนดเกี่ยวกับคุณลักษณะทางไฟฟ้า และทางกายภาพ ของการเชื่อมต่อที่ทำให้เกิดเป็นเครือข่าย เช่นแรงดันไฟฟ้า ช่วงเวลาการส่งข้อมูล ข้อต่อ และสายเคเบิลเป็นต้น Physical Layer ทำหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนย้ายข้อมูล ของ Layer ที่สูงกว่าทั้งหมด หรือ กล่าวได้ว่า Physical - Layer คือ ผู้ขนส่ง โดยสิ่งที่ส่งจะอยู่ใน Layer ที่สูงกว่า
Physical Layer Physical Layer นับเป็นลำดับชั้น ของ Hardware ลำดับชั้นที่เหลือ จะเป็น Software ที่สัมพันธ์กับชั้นนี้
Data Link Layer -Media Access Control (MAC) แบ่งออกเป็น 2 ชั้นย่อย ได้แก่ -Media Access Control (MAC) -Logical Link Control (LLC) -MAC จัดการเกี่ยวกับการเข้าถึงเครือข่าย ตลอดจน การควบคุมเครือข่าย -LLC ทำงานอยู่เหนือ MAC ทำหน้าที่เกี่ยวกับการรับ และการส่งข้อมูล
Data Link Layer กล่าวโดยรวมแล้ว Data-Link Layer จะเกี่ยวข้อง กับการรวมข้อมูลเป็น Data Frame หรือ Packet ซึ่งมีการระบุจุดเริ่มต้น จุดสิ้นสุด และการตรวจสอบ ความผิดพลาดของข้อมูลในระหว่างการรับ-ส่งข้อมูล Data-Link Layer จัดเป็น Layer ที่มีความซับซ้อนที่สุด
Network Layer ทำหน้าที่จัดเส้นทางของข้อมูล ที่อาจต้องเดินทางผ่าน ระบบเครือข่ายในหลาย Segment และเป็นผู้ตัดสินใจว่า เส้นทางใดควรเป็นเส้นทางที่จะส่งข้อมูล ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับ สภาพเครือข่าย ความสำคัญของการบริการ และปัจจัยอื่น Network Layer จะรับผิดชอบในส่วนของการกำหนด Address และการส่งข้อมูลแบบ “จากต้นถึงปลายทาง” (End-to-End)
Network Layer ในการสื่อสารข้อมูลที่สั้นที่สุด และ ในการสื่อสารข้อมูลที่สั้นที่สุด และ ใช้เวลาในการสื่อสารน้อยที่สุด
Transport Layer ทำหน้าที่ตรวจสอบข้อมูลที่ส่งมาจาก Session Layer ว่าไปถึงผู้รับอย่างถูกต้องหรือไม่ หากเครือข่ายเสียหายจะ เลือกเส้นทางอื่นที่สื่อสารได้ หรือ จัดเก็บข้อมูลเพื่อรอส่ง ให้แก่ Network Layer เมื่อเครือข่ายสามารถใช้งานได้ Transport Layer เป็นการสื่อสาร ระหว่างต้นทาง - ปลายทาง หรือ Computer to Computer
Session Layer ทำหน้าที่เชื่อมโยงระหว่างผู้ใช้งานกับคอมพิวเตอร์ อื่น ๆ เช่น ทำการ Log in ไปยังเครื่องที่อยู่ห่างไกล หรือ Remote system การส่งถ่ายแฟ้มข้อมูล (File Transfer) และการสนทนา (Dialogue) ซึ่งสามารถส่งได้ทั้งในแบบ Half และ Full Duplex ในกรณี Half Duplex จะต้องจัด ทิศทาง และเวลาว่าใครจะเป็นผู้รับ - ผู้ส่ง ก่อน หรือ หลัง
ในบางเครือข่ายจะจัดให้ Session และ Transport Layer Session Layer ในบางเครือข่ายจะจัดให้ Session และ Transport Layer เป็น Layer เดียวกัน
Presentation Layer ทำหน้าที่เกี่ยวกับ กราฟิกส์ ชุดตัวอักษร รหัสควบคุม อุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น เครื่องพิมพ์ จอภาพ ฯลฯ นอกจากนั้น ยังรวมถึง การจัดรูปแบบของจอภาพ การเข้ารหัสข้อมูล การลดขนาดข้อมูล (Data Compression) การจัดรูปแบบ ของแฟ้มข้อมูล เป็นต้น Presentation Layer จะสนใจเรื่องความถูกต้อง ของข้อมูลในระดับ Syntax ของข้อมูลที่ส่งมา
Application Layer เป็นส่วนของระบบปฏิบัติการเครือข่าย ทำหน้าที่ ให้บริการแก่ผู้ใช้ เช่น การแบ่งปันแฟ้มข้อมูล-เครื่องพิมพ์ E-mail เป็นต้น Application ในชั้นนี้สามารถนำเข้า หรือ ออกจากระบบเครือข่ายได้โดยไม่ต้องสนใจว่าจะมีขั้นตอน การทำงานอย่างไร เพราะจะมี Presentation Layer ทำ หน้าที่แทนอยู่แล้ว และ Application Layer นี้ จะติดต่อ โดยตรงกับ Presentation Layer เท่านั้น
Application Layer -เป็นส่วนที่มองเห็นโดยผู้ใช้ -Application Program ต่าง ๆ เช่น dBASE LOTUS 1-2-3 ฯลฯ ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของ Layer นี้
การสื่อสารระหว่าง Layer Protocol 7 Layer 7 Layer 7 Protocol 6 Host A. Layer 6 Layer 6 Host B. Protocol 5 Layer 5 Layer 5 Protocol 4 Layer 4 Layer 4 Protocol 3 Layer 3 Layer 3 Protocol 2 Layer 2 Layer 2 Media Protocol 1 Layer 1 Layer 1
การสื่อสารระหว่าง Layer Layer ที่สูงกว่าจะส่งข้อมูลมายัง Layer ที่ต่ำกว่า จนถึง Layer ชั้นต่ำสุด ซึ่งเป็นตัวกลาง เช่น สายสัญญาน ที่จะทำการส่งข้อมูลจริง ๆ ไปยังคอมพิวเตอร์อื่น แล้วส่ง ข้อมูลย้อนขึ้นไปตามลำดับชั้น ซึ่งถือเป็นการสื่อสารจริง (Actual communication) แต่โปรแกรมในแต่ละ Layer จะรับรู้เสมือนว่าเป็นการสื่อสารระหว่าง Layer เดียวกัน (Virtual communication) ระหว่างผู้รับ และผู้ส่ง
การสื่อสารระหว่าง Layer ผมรักคุณ Virtual comm. หว่อ อ้าย หนี่ I love you. Virtual comm. Actual comm.
การสื่อสารระหว่าง Layer คอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องจะสามารถทำการ สื่อสารกันได้ Protocol ในแต่ละ Layer ของ แต่ละเครื่องต้องเป็น Protocol เดียวกัน ถ้าใช้ Protocol ต่างกัน จะต้องมี เครื่องมือ อุปกรณ์ หรือ Software ทำหน้าที่แปลง Protocol ให้ มีรูปแบบเดียวกัน จึงจะสื่อสารกันได้
การสื่อสารระหว่าง Layer 7 - Application ดำเนินการโดย ผู้ใช้ เครือข่าย ผู้ใช้ การติอต่อ เครื่องต่อเครื่อง การเชื่อมโยง ต้นทาง-ปลายทาง 6 - Presentation 5 - Session 4 - Transport 3 - Network 2 - Data Link 1 - Physical