บทบาทขององค์การความร่วมมือทางเศรษฐกิจในภูมิภาคต่าง ๆ
ความหมายของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ การนำแนวความคิดเก่าของยุโรปเกี่ยวกับความเสมอภาคของโอกาส (Equality of opportunity) มาใช้ในทางปฏิบัติ โดยมีความคิดว่าความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ตั้งแต่สองประเทศขึ้นไปจะดำเนินไปด้วยดี ถ้าประเทศเหล่านั้นต่างมีโอกาสเท่าเทียมกัน การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจได้แก่กระบวนการยกเลิกวิธีปฏิบัติ(Discrimination) ทางด้านการค้าและการชำระเงินระหว่างประเทศสองประเทศหรือระหว่างหลายประเทศ
จุดมุ่งหมายของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ (จุดมุ่งหมายโดยทั่วไป) การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจมีจุดมุ่งหมายที่สำคัญ คือ ความร่วมมือและช่วยเหลือกันระหว่างประเทศ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองร่วมกัน
จุดมุ่งหมายของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ (ต่อ) การสร้างสาขาอุตสาหกรรม การเร่งรัดพัฒนาเกษตรกรรม
รูปแบบของความร่วมมือทางเศรษฐกิจ รูปแบบความร่วมมือทางเศรษฐกิจ แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ 1. ความร่วมมือทางเศรษฐกิจแบบทวิภาคี (Bilateral) เป็นความร่วมมือระหว่าง 2 ประเทศเท่านั้น โดยการให้สิทธิพิเศษทางการค้าและการลงทุน เช่น การลดอัตราภาษีนำเข้า การกำหนดปริมาณการนำเข้า เป็นต้น ตัวอย่างความร่วมมือทางเศรษฐกิจแบบทวิภาคี เช่น FTA ระหว่างไทย-ญี่ปุ่น FTA ระหว่างไทย-จีน FTA ระหว่างไทย-ออสเตรเลีย เป็นต้น
รูปแบบของความร่วมมือทางเศรษฐกิจ 2. ความร่วมมือทางเศรษฐกิจแบบพหุภาคี (Multilateral) เป็นความร่วมมือระหว่างประเทศตั้งแต่สองประเทศขึ้นไปในเรื่องการค้า การลงทุน และการบริการ ตัวอย่างความร่วมมือทางเศรษฐกิจแบบพหุภาคี เช่น องค์การการค้าโลก WTO ความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชียแปซิฟิก เขตการค้าเสรีอาเซียน เป็นต้น
ข้อสังเกต การที่ประเทศต่างๆได้วางกฎเกณฑ์เพื่อจำกัดการค้าและการเงิน เป็นสาเหตุให้เกิดความกระทบกระเทือนต่อภาวะการค้า และการเงินของโลก
การค้าระหว่างประเทศเป็นการตั้งอยู่บนพื้นฐานของความแตกต่างหรือสภาพแวดล้อมหลายประการ ความสามารถในการเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตที่แตกต่างกัน (Factor mobility) การใช้เงินตราแตกต่างกัน (Different moneys) การปรับการชำระเงินแตกต่างกัน (Balance of payments adjustments) นโยบายแห่งชาติแตกต่างกัน (Different national policies) การแบ่งแยกตลาด (Separate market) หน่วยทางการเมืองแตกต่างกัน (Politically different units)
รูปแบบของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ เขตการค้าเสรี Free Trade Area: FTA) การให้สิทธิพิเศษทางการค้า Preferential Trade Arrangement: PTA การรวมตัวเพื่อเปิดทางการค้าเสรีทางการค้าให้แก่กัน โดยการให้สิทธิพิเศษลด/เลิก เฉพาะมาตรการภาษีศุลกากรระหว่างสมาชิกเท่านั้น ตัวอย่างเช่น ความตกลงการค้าเสรีระหว่างสหรัฐอเมริกากับอิสราเอล สหภาพศุลกากร (Customs Union) ตลาดร่วม (Common Market) สหภาพทางเศรษฐกิจ (Economic Union) สหภาพเหนือชาติ (Supranational Union)
รูปแบบของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ