อิทธิพลของฮอร์โมนเพศ โดยธรรมชาติแล้ว  ไม่ว่าหญิงหรือชายต่างก็มีฮอร์โมนของทั้งสองเพศอยู่ในร่างกาย  ซึ่งบทบาทของฮอร์โมนเพศนี่เองที่จะทำหน้าที่ขับเน้นให้เกิดความแตกต่างของแต่ละเพศอย่างเด่นชัด  โดยฮอร์โมนเพศถูกสร้างขึ้นในต่อมไร้ท่อที่เรียกว่า  ต่อมโกแนด 

ฮอร์โมนเพศหญิง ฮอร์โมนที่ควบคุมการทำงานของเพศหญิงเรียกว่าเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน มีหน้าที่ทำให้ผู้หญิงพัฒนาจากเด็กไปสู่วัยสาว  ฮอร์โมนเอสโตรเจนจะทำให้เต้านมขยาย  สะโพกผายขึ้น  น้ำเสียงเปลี่ยนเป็นนุ่มนวล  มีลีลา อ่อนไหวมากขึ้น และที่สำคัญคือการมีประจำเดือน 

ฮอร์โมนเพศชาย ฮอร์โมนที่กำหนดความเป็นชายคือกลุ่มฮอร์โมนแอนโดรเจน  ซึ่งทำหน้าที่สร้างความเป็นชายนับตั้งแต่ปฏิสนธิ  ส่วนใหญ่ได้แก่ เทสโทสเตอโรน  ทำให้เด็กชายที่กำลังเข้าสู่วัยหนุ่มมีเสียงห้าวขึ้น  เริ่มมีหนวด  บางรายมีลักษณะทางพันธุกรรมเด่นชัด เช่น  ศีรษะล้าน

เอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน เอสโตรเจนเป็นกลุ่มฮอร์โมนที่ทำหน้าที่สร้างลักษณะทางเพศของผู้หญิง ช่วยเสริมสร้างเซลล์ให้เจริญเติบโต  ซ่อมแซมระบบสืบพันธุ์  รักษาสภาพผนังช่องคลอด  ควบคุมเมือกในช่องคลอด เพื่อป้องกันการอักเสบ  นอกจากนี้ยังช่วยเสริมสร้างหน้าอก  ทำให้เต้านมเต่งตึง  สะโพกผาย  ผิวพรรณเปล่งปลั่ง รวมทั้งป้องกันไม่ให้กระดูกผุ และยังช่วยลดคอเลสเตอรอลในเลือดอีกด้วย

หน้าที่หลักอีกอย่างหนึ่งของฮอร์โมนเอสโตรเจนในผู้หญิงคือ ทำให้ไข่ในรังไข่เจริญเติบโต  พร้อมกับเสริมสร้างเยื่อบุมดลูกให้หนาขึ้นด้วย  ระดับฮอร์โมนที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเดือนจะส่งผลให้อารมณ์ของผู้หญิงเปลี่ยนแปลงไป

 เมื่อระดับฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลงไปในช่วงเข้าสู่วัยทอง  อาการที่มักเกิดขึ้นคือรู้สึกร้อนวูบวาบ  เหงื่อออกตอนกลางคืน  หรือหนาวสั่น  ตื่นบ่อยๆความชื้นในช่องคลอดลดลงทำให้ติดเชื้อง่าย  หมดความสนใจเรื่องเพศสัมพันธ์  อารมณ์แปรปรวน  ปัสสาวะเล็ด  หน้าอกหย่อนยาน  ผิวหนังแห้ง  ภาวะความผิดปกติเหล่านี้จะเกิดแตกต่างกันไปในผู้หญิงแต่ละคน

เทสโทสเตอโรน  ผู้ชายแต่ละวัยจะมีการผลิตฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนที่แตกต่างกันไป  วัยหนุ่มจะผลิตได้มากกว่า  ฮอร์โมนนี้จะส่งผลให้ผู้ชายมีนิสัยชอบเอาชนะและชอบการแข่งขัน  เว้นแม้แต่เรื่องความรักและความสัมพันธ์  นอกจากนี้ในบางช่วงฮอร์โมนชนิดนี้ยังส่งผลให้ผู้ชายรู้สึกเครียด  วิตกกังวล  จนรู้สึกหดหู่มากกว่าปกติและในชายหนุ่มบางรายที่ร่างกายผลิตฮอร์โมนชนิดนี้ไม่เพียงพอ  จะมีอาการเหนื่อยล้าเรื้อรังตลอดจนส่งผลถึงความสามารถในการมีเพศสัมพันธ์ลดลงได้

เทสโทสเตอโรนเป็นฮอร์โมนที่ร่างกายผลิตขึ้นในตอนกลางคืน  ช่วงที่กำลังนอนหลับสนิท  นอกจากนี้แล้วการกินอาหารที่มีแร่ธาตุสังกะสีในปริมาณที่เพียงพอ  คือวันละ 15-25 มิลลิกรัม  จะช่วยกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนเพศชายได้อย่างดี  เมื่อมีปริมาณฮอร์โมนเพศชายมากพอก็จะช่วยกระตุ้นการสร้างอสุจิได้โดยอัตโนมัติ  โดยธาตุสังกะสีจะพบมากในอาหารทะเล

การใช้ฮอร์โมนทดแทน   ปี ค.ศ. 2002  มีการค้นพบฮอร์โมนที่สามารถใช้ทดแทนฮอร์โมนเอสโตนเจนได้อย่างปลอดภัยกว่าซึ่งเรียกกันว่าดีไฮโดรอีพิแอนโดรสเตอโรน ( Dehydroepiandrosterone ) หรือ DHEA ซึ่งฮอร์โมนชนิดนี้ร่างกายจะผลิตขึ้นได้เองในต่อมหมวกไต

  ฮอร์โมน DHEA  เมื่ออยู่ในร่างกายจะสามารถเปลี่ยนเป็นฮอร์โมนเพศชาย  และฮอร์โมนเพศหญิงได้  และจะเป็นฮอร์โมนเพศที่สร้างขึ้นทดแทนฮอร์โมนเพศในระบบหมุนเวียนเลือดที่ขาดหายไปทั้งในผู้หญิงและผู้ชายวัยทอง  หรือผู้ที่มีความจำเป็นต้องได้รับการเสริมฮอร์โมน  ซึ่งจะสามารถช่วยให้ฟื้นคืนความตื่นตัวทางเพศได้อีกด้วย

จัดทำโดย นาย ยงยุทธิ์ สุขประสงค์ เลขที่ 12 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เสนอ นาย ยงยุทธิ์ สุขประสงค์ เลขที่ 12 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เสนอ คุณครู ทัศนีย์ ไชยเจริญ โรงเรียนวัดพวงนิมิต ต. เขาสามสิบ อ. เขาฉกรรจ์ จ. สรแก้ว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสะแก้วเขต 1