การเปลี่ยนจากระบบปีฐานสู่ Chain Volume Measure ปัญหาของการประมวลผลแบบ fixed-weighted volume measures ในปัจจุบันรายได้ประชาชาติ ณ ราคาคงที่ใช้ดัชนีปริมาณที่มีตัวถ่วงน้ำหนักคงที่ (fixed-weighted volume index) แบบ Laspeyres index โดยใช้ราคาในปี พ.ศ.2531 ซึ่งเป็นปีฐานที่เก่ามาก อั000ตราการเติบโตทางเศรษฐกิจ (GDP growth rate) ที่คำนวณได้จากการใช้ราคาปีฐานที่ “เก่า” เกินไปมักจะมีค่าที่สูงกว่าที่ควรจะเป็น เพราะจะให้น้ำหนักมากเกินไป (น้อยเกินไป) แก่สินค้าที่มีราคาถูกลง (แพงขึ้น) และที่มีปริมาณมากขึ้น (ลดลง) [“substitution bias”] ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี 1

การเปลี่ยนจากระบบปีฐานสู่ Chain Volume Measure ปัญหาของการประมวลผลแบบ fixed-weighted volume measures การใช้ปีฐานที่ย้อนหลังไปมากๆ การปรับเปลี่ยนปีฐานใหม่แต่ละครั้งจะทำให้ต้องปรับลดผลการคำนวณอัตราการเติบโตในอดีตลงจากเดิมในสัดส่วนที่มากจนอาจไม่เป็นที่ยอมรับได้ ผลการคำนวณอัตราการเติบโตแบบ Laspeyres index มักจะให้ค่าที่สูงกว่าผลการคำนวณแบบ Paasche index ความแตกต่างระหว่างผลการคำนวณ 2 แบบนี้ เรียกว่า “Laspeyres–Paasche gap” ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

Laspeyres - Passche Volume Index Gap ปีฐาน 1988 ปีฐาน 2005 Laspeyres เส้นที่ควรจะเป็น Gap Passche ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การเปลี่ยนจากระบบปีฐานสู่ Chain Volume Measure ปัญหาของการประมวลผลแบบ fixed-weighted volume measures ผลการคำนวณอัตราการเติบโตแบบ Laspeyres index มักให้ค่าที่สูงกว่าอัตราการเติบโตที่แท้จริง (true growth) ในทางตรงกันข้ามผลการคำนวณแบบ Paasche index มักให้ค่าที่ต่ำกว่าอัตราการเติบโตที่แท้จริง และการคำนวณแบบ Fisher จะให้ค่าที่ใกล้เคียงกับอัตราการเปลี่ยนแปลงที่แท้จริงมากที่สุด ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

chained volume measures ดีกว่า fixed-weighted volume measures เช่น CI5,1 = DI5,4 x DI4,3 x DI3,2 x DI2,1 โดย CIj,i คือ ดัชนีลูกโซ่สำหรับปีที่ j เทียบกับปีที่ i DIj,i คือ ดัชนีโดยตรง (direct index) สำหรับปีที่ j เทียบ กับปีที่ i ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

แนวคิดเกี่ยวกับปีฐาน chained volume measures ดีกว่า fixed-weighted volume measures ดัชนีแบบ chained มีคุณสมบัติที่ดีกว่าดัชนีแบบ fixed–weighted โดย คำนวณอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจได้แม่นยำกว่า เพราะมีการเพิ่มข้อมูลราคาที่ทันสมัยเพื่อใช้เป็นน้ำหนักในการคำนวณทุกๆ ปี ทำให้ลด L-P gap ลง ดัชนีแบบ chained สามารถเพิ่มข้อมูลเกี่ยวกับกิจกรรม/สินค้าชนิดใหม่ๆ เข้าไปได้ตลอดช่วงอนุกรม แต่ดัชนีแบบ chained ก็มีข้อบกพร่องหนึ่ง คือ ค่าของส่วนประกอบ (components) รวมกันจะไม่จำเป็นต้องเท่ากับค่าของยอดรวม (aggregates) เรียกว่า non–additivity ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

คำนวณรายได้ประชาชาติ ณ ราคาคงที่ชุดใหม่ ปรับค่าด้วยดัชนีปริมาณต่อไปนี้ พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher คำนวณรายได้ประชาชาติ ณ ราคาคงที่ชุดใหม่ ปรับค่าด้วยดัชนีปริมาณต่อไปนี้ Fixed-weight Index ซึ่งใช้ราคาของปีต่างๆ เป็นตัวถ่วงน้ำหนัก Annual Chain Index แบบ Laspeyres Annual Chain Index แบบ Paasche Annual Chain Index แบบ Fisher คำนวณอัตราการเติบโตของ GDP และส่วนประกอบสำคัญ ทั้ง Production Approach (สาขาการผลิต 16 สาขา) และ Expenditure Approach ( Private consumption expenditure, Government consumption expenditure และGross fixed capital formation) ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

Fixed-weighted index แตกต่างจาก Annual chain index แบบ Fisher หรือไม่ พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher เพื่อหาคำตอบว่า การเปลี่ยนปีฐาน ทำให้ Growth rate ในการคำนวณด้วย Fixed-weighted Index เปลี่ยนไปอย่างไร Annual chain index ลด L-P gap ได้หรือไม่ เมื่อเทียบกับ Fixed-weighted Index Fixed-weighted index แตกต่างจาก Annual chain index แบบ Fisher หรือไม่ Annual chain index แบบ Laspeyres แตกต่างจาก Annual chain index แบบ Fisher หรือไม่ ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher การเปลี่ยนปีฐาน ทำให้ Growth rate ในการคำนวณด้วย Fixed-weighted Index เปลี่ยนไปอย่างไร การใช้ปีฐานที่ทันสมัยขึ้น มีแนวโน้มที่จะทำให้ผลการคำนวณ Growth rate มีค่าลดลง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง GDP รวมและสาขาการผลิตสำคัญ ปีฐาน Growth rate(%) พ.ศ. 2531 3.58 พ.ศ. 2536 - 38 ~3.1 พ.ศ. 2539 - 46 ~2.8 ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher Annual chain index ลด L-P gap ได้หรือไม่ เมื่อเทียบกับ Fixed-weighted Index การใช้ Annual chain index สามารถลด L-P gap ได้เมื่อเทียบกับ Fixed-weighted Index สำหรับ GDP และ สาขาการผลิตส่วนใหญ่ ยกเว้น สาขาเกษตรกรรม สาขาขนส่ง และ สาขาการเงิน Expenditure Approach ผลการคำนวณไม่สามารถสรุปได้ชัดเจน ซึ่งเป็นเพราะข้อมูล Inventory Change มีค่าเป็นลบค่อนข้างมากในปี 2540-2542 บิดเบือนการคำนวณดัชนีปริมาณ แต่เมื่อตัดออกก็ให้ผลการคำนวณในทิศทางเดียวกันกับ Production Approach ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher Fixed-weighted index และ Annual chain index แบบ Laspeyres แตกต่างจาก Annual chain index แบบ Fisher หรือไม่ กรณีศึกษา ค่าความคลาดเคลื่อนของอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ ในการคำนวณแบบ Fixed-weighted ประเทศไทย พ.ศ. 2536-2546 (2531) 0.56 percentage point สหรัฐอเมริกา ค.ศ. 1991-1995 (1987) 0.5 percentage point ออสเตรเลีย ค.ศ.1990-1997 (1989-90) 0.1 percentage point ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher Fixed-weighted index และ Annual chain index แบบ Laspeyres แตกต่างจาก Annual chain index แบบ Fisher หรือไม่ ประเทศไทย พ.ศ. 2536-2546 ค่าความคลาดเคลื่อนของ อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ ค่าความแตกต่างของ GDP ในปี 2546 เมื่อเทียบกับ Chain Fisher Fixed-weighted (2531) 0.56 percentage point 5.39% Chain Laspeyres 0.07 percentage point 0.64% ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

Expenditure Approach excluded inventory change พิสูจน์ Substitution Bias ระหว่าง Fixed-Weight Index และ Chain Index ทั้งแบบ Laspeyres Paasche และ Fisher ค่าความแตกต่างระหว่างผลรวมของส่วนประกอบของ GDP และ GDP ที่คำนวณได้โดยตรงโดยใช้ Annual Chained Index ค่าความแตกต่าง Production Approach 1 – 2% Expenditure Approach ~ 7% Expenditure Approach excluded inventory change ~ 3.36% ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การปรับปีฐานสถิติรายได้ประชาชาติของประเทศไทย ปีฐาน พ.ศ. 2499: ชุดอนุกรม พ.ศ. 2494-2506 เป็นปีฐานแรกของประเทศไทยที่ใช้ในการคำนวณรายได้ประชาชาติ ณ ราคาคงที่ ปีฐาน พ.ศ. 2505: ชุดอนุกรม พ.ศ. 2503-2518 เป็นชุดแรกที่มีการนำเสนอค่าสถิติตามระบบมาตรฐาน (1953 SNA) ปีฐาน พ.ศ. 2515: ชุดอนุกรม พ.ศ. 2513-2533 เป็นชุดแรกที่มีการประมวลผลทางด้านรายได้ ทำให้มีการคำนวณครบถ้วนทั้ง 3 ด้าน ปีฐาน พ.ศ. 2531: เป็นปีฐานที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ซี่งมีการเพิ่มรายการคำนวณใหม่ ปรับปรุงวิธีการคำนวณ และเปลี่ยนแปลงแหล่งข้อมูลที่ใช้ในการคำนวณ รวมทั้งปีฐานที่ห่างจากเดิมมาก ทำให้รายได้ประชาชาติ ณ ราคาคงที่สูงขึ้นถึงปีละ 864,300 ล้านบาท แต่ไม่ได้ทำให้ทิศทางและ โครงสร้างของระบบเศรษฐกิจเปลี่ยนแปลงไปอย่างมีนัยสำคัญ ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

แนวทางการคัดเลือกปีฐาน ปีที่เป็นปัจจุบันหรือใกล้เคียงปีปัจจุบัน ปีที่ภาวะเศรษฐกิจปกติ ปีเริ่มต้นของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ปีที่มีข้อมูลการสำมะโน สำรวจหรือการใช้ระบบข้อมูลใหม่ ปีที่เป็นปีฐานของดัชนีราคาผู้ผลิตหรือดัชนีราคาผู้บริโภค ปีที่มีการจัดทำตารางปัจจัยการผลิตและผลผลิต ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

ปีที่เป็นปัจจุบันมากที่สุด การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่เป็นปัจจุบันมากที่สุด น่าจะพิจารณาเฉพาะ 5 ปีล่าสุด คือ ปี พ.ศ. 2544-2548 ปีที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะปกติ อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ ค่อนข้างต่ำในปี 2544 (2.2%) อยู่ในเกณฑ์ปกติในปี 2545-2547 (ระหว่าง 4%-7%) ยังไม่แน่นอนสำหรับปี 2548 (คาดว่า 3%-4%) ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะปกติ อัตราเงินเฟ้อ (ทั้ง headline และ core) ต่ำตามปกติในปี 2544-2546 (ไม่เกิน 2%) เริ่มสูงขึ้นบ้างในปี 2547 (headline inflation =2.7%) สูงเกินปกติในปี 2548 (headline inflation ประมาณ 4%) ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะปกติ ฐานะทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ เกินดุลการค้าและดุลบัญชีเดินสะพัดทุกปี ยกเว้นปี 2548 มูลค่าการนำเข้าและส่งออกลดลงในปี 2544 เงินทุนสุทธิไหลออกทุกปียกเว้นปี 2547 และ 2548 บัญชีชำระเงินระหว่างประเทศ (Balance of Payment) เกินดุลทุกปี (ต่ำสุดในปี 2546 และสูงสุดในปี 2547) ทุนสำรองระหว่างประเทศเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง หนี้ต่างประเทศคงค้างลดลงอย่างต่อเนื่อง ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะปกติ นโยบายการคลัง งบประมาณขาดดุลในปี 2544-2545 งบประมาณเกินดุลเล็กน้อยในปี 2546-2547 งบประมาณขาดดุลเล็กน้อยในปี 2548 หนี้สาธารณะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นบ้าง แต่ลดลงเมื่อเทียบกับ GDP ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะปกติ การเงิน ปริมาณเงินขยายตัวไม่มาก สภาพคล่องสูง อัตราดอกเบี้ยค่อนข้างต่ำ มีแนวโน้มลดลง แต่เพิ่มขึ้นในปี 2548 เงินบาทมีแนวโน้มแข็งขึ้น เทียบกับเงินดอลลาร์สหรัฐ ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีเริ่มต้นของแผนพัฒนาฯ แผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 9 : 2545-2549 แผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 10 : 2550-2554 ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่มีข้อมูลสำมะโน/สำรวจ หรือการใช้ข้อมูลระบบใหม่ สำมะโน การสำรวจ ภาคเกษตร 2536, 2546 ภาคอุตสาหกรรม 2540 อนาคต (2549-50) 2533, 2534, 2535, 2537, 2538, 2540, 2542, 2543, 2544, 2546 ภาคการค้าและบริการ 2545 2535, 2537, 2538, 2542, 2543, 2545, 2546 ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่เป็นปีฐานของดัชนีราคาฯ ปีฐานของดัชนีราคาผู้บริโภค : 2541 และ 2545 ปีฐานของดัชนีราคาผู้ผลิต : 2543 ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม ปีที่มีการจัดทำข้อมูลตารางปัจจัยการผลิตและผลผลิต ปีล่าสุด คือ 2543 ปีที่ลงท้ายด้ยเลขศูนย์ หรือเลขห้า (นับตาม ค.ศ.) ค.ศ. 2005 (พ.ศ.2548) ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

การศึกษาและคัดเลือกปีฐาน (base year) ที่เหมาะสม สรุป ปี พ.ศ. 2545 สอดคล้องกับหลักเกณฑ์มากที่สุด ปีที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะค่อนข้างปกติ ปีเริ่มต้นของแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 9 ปีที่มีข้อมูลสำมะโน/สำรวจ เกือบทุกสาขา (เกษตร อุตสาหกรรมการผลิต การค้าและบริการ) ปีฐานของดัชนีราคาผู้บริโภค ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี

แผนงานการปรับเปลี่ยนปีฐาน ระยะที่ 1: ในปี 2548 ศึกษาแนวทางการประมวลผล คัดเลือกปีฐานที่เหมาะสม ศึกษาและรวบรวมข้อมูลกิจกรรมใหม่ ศึกษาและปรับปรุงวิธีการคำนวณรายกาต่างๆ วางแนวทางระบบประมวลผลให้มีประสิทธิภาพ ระยะที่ 2: ในปี 2549 ประมวลผลรายได้ประชาชาติปีฐานให้เสร็จสมบูรณ์เป็นเบื้องต้น ระยะที่ 3: ในปี 2550 จัดทำสมดุลระหว่างรายได้ประชาชาติปีฐานใหม่ทั้ง 3 ด้าน คือ ด้านการผลิต ด้านรายจ่าย และด้านรายได้ และจัดสัมมนาเพื่อรับฟังข้อเสนอแนะ ผศ.ดร.กฤษฎา สังขมณี