เทคนิคการพัฒนาวิจัยเชิงพื้นที่

งานนำเสนอเรื่อง: "เทคนิคการพัฒนาวิจัยเชิงพื้นที่"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 เทคนิคการพัฒนาวิจัยเชิงพื้นที่
รูปแบบงานวิจัย งานวิจัยเฉพาะพืช (Commodity) 2. งานวิจัยเฉพาะด้าน หรือสาขา (Discipline) 3. งานวิจัยเชิงพื้นที่ (Area based)

2 เทคนิคการพัฒนาวิจัยเชิงพื้นที่
รูปแบบงานวิจัย 3. งานวิจัยเชิงพื้นที่ (Area based) ทำไมต้องเป็น Multi- Disciplinary ผู้จัดการ วางแผน ร่วมกับ ใคร สาขาต่างๆ เช่น ดิน ปุ๋ย โรค แมลง วัชพืช เศรษฐกร นักพัฒนาชุมชน ฯลฯ

3 งานวิจัยระบบการทำฟาร์ม
เป็นเพียง “แนวทางหรือแนวคิด“ ไม่ใช่ตัวเทคโนโลยีเองโดยตรง แต่เป็นแนวทางที่ต้องนำมาใช้เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีร่วมกับเกษตรกร ให้สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงในฟาร์ม (farm) และ ทรัพยากรครัวเรือนของเกษตรกร ภายใต้เงื่อนไขสิ่งแวดล้อม และเป้าหมายการผลิตของเกษตรกร แต่มีการกำหนดขั้นตอนการทำงานวิจัยและส่งเสริม ระบบการทำฟาร์ม

4 งานวิจัยในไร่นาเกษตรกร (ปรับจากรายงานผลวิจัยเรื่องเต็มของกรมฯ)
1. บทคัดย่อ 2. คำนำ 3. วิธีดำเนินการ 3.1 การเลือกพื้นที่ เป้าหมายและพื้นที่ทดสอบ 3.2 การวิเคราะห์พื้นที่ (วินิจฉัยปัญหา) 3.3 การวางแผนการทดลอง 3.4 การทดลอง 1) อุปกรณ์ 2) วิธีการ

5 งานวิจัยในไร่เกษตรกร
3.4 (ต่อ) -วิธีการทดลอง - วิธีปฏิบัติของพืชแต่ละชนิด (ปลูก-เก็บเกี่ยว) - การเก็บข้อมูล 3) เวลาและสถานที่ 4) ผลและวิจาณ์ผลการทดลอง -ผลผลิต -เศรษฐศาสตร์ -การยอมรับทางสังคม 5) สรุปผลการทดลองและคำแนะนำ 6) การขยายผลงานวิจัย

6 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงาน วิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่
1.บทคัดย่อ บอกความสำคัญของพืชที่ทำการทดสอบ 1-2 ประโยค วัตถุประสงค์ วิธีการอย่างย่อ ผลการทดลองว่าได้อะไรที่เด่นๆ ทั้งทางด้านการผลิตและ ด้านเศรษฐศาสตร์ ข้อเสนอแนะว่าจะทำอย่างไรต่อไป

7 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
2. คำนำ ความเป็นมาของพืชที่ทดลอง ความสำคัญ ปัญหาที่ต้องการแก้ไข ตรวจเอกสารที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัย วัตถุประสงค์

8 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
3. วิธีการดำเนินการ 3.1 อุปกรณ์ พันธุ์พืช/สัตว์ สารเคมี ปุ๋ยเคมี,ปุ๋ยอินทรีย์ ฯลฯ

9 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
3.วิธีการดำเนินงาน (ต่อ) 3.2 วิธีการ 1) เลือกพื้นที่ เลือกพื้นที่เป้าหมาย พื้นที่นั้นต้องกว้าง เลือกพื้นที่ทดสอบ เป็นพื้นที่ที่เป็นตัวแทน ของพื้นที่เป้าหมาย

10 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
3.2 วิธีการ (ต่อ) 2)การวิเคราะห์พื้นที่ เครื่องมือที่ใช้ 2.1) การวิเคราะห์ระบบนิเวศเกษตร (AA) โดยใช้ข้อมูลมือสอง ได้ปัญหาเงื่อนไข และโอกาส เบื้องต้น

11 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
2) การวิเคราะห์พื้นที่ (ต่อ) 2.2) การอภิปรายกลุ่ม (Focus group discussion) ใช้กลุ่มเกษตรกรเป้าหมาย นักวิชาการเป็นผู้ดำเนินการ

12 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
2.2) การอภิปรายกลุ่ม (ต่อ) ผลที่ได้ คือ ปัญหาและมีการจัดลำดับความสำคัญ ใช่สำหรับเป็นโจทย์ ต้องวิเคราะห์ Tech.ของพืชที่เกษตรกรต้องการ ดำเนินการอยู่ เพื่อใช้ประกอบการวางแผนการ ทดลอง

13 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
3.2 วิธีการ (ต่อ) 3) การวางแผนการทดลอง วางแผนตามปัญหาที่ได้จากการวิเคราะห์พื้นที่ ให้บอกด้วยว่า ทำไมจึงวางแผนแบบนี้ บอกว่ามีอยู่กี่กรรมวิธี ถ้าเป็นระบบการปลูกพืช ก็ให้บอกว่ามีแบบการปลูกพืชอยู่กี่แบบ โดยทั่วไปกรรมวิธีประกอบด้วย วิธีเกษตรกร วิธีทดสอบ (คำแนะนำ)

14 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
3.2 วิธีการ (ต่อ) 4) การทดลอง ดำเนินการที่ไหน ระยะเวลากี่ปี จำนวนเกษตรกร ร่วมโครงการมีจำนวนเท่าไร มีพื้นที่รายละเท่าไร และพื้นที่รวมเท่าไร

15 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
4) การทดลอง (ต่อ) 4.1 อุปกรณ์ เมล็ดพันธุ์พืช ได้แก่ อะไรบ้าง ปุ๋ยอะไร สารเคมีอะไร เครื่องมืออื่นๆ

16 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
4) การทดลอง (ต่อ) 4.2 วิธีการทดลอง ให้บอกจำนวนเกษตรกรร่วมโครงการ และพื้นที่ กรรมวิธี/แบบการปลูกพืช 1) 2) 3)

17 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
4) การทดลอง (ต่อ) 4.3 วิธีปฏิบัติของแต่ละพืช เช่น ถั่วเหลือง หรือข้าวโพด เก็บเกี่ยว ทำอย่างไร (หรือ technology การผลิต) 4.4. การบันทึกข้อมูล วันปลูก วันเก็บเกี่ยว และการปฏิบัติงานต่างๆ ประเมินผลผลิตพืช ทำอย่างไร เก็บข้อมูลเศรษฐศาสตร์ ทำอย่างไร

18 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
ผลและวิจารณ์ผลการทดลอง 1) ให้อธิบายตามตารางผลผลิตว่าได้ผลผลิตวิธีไหน ดีกว่ากัน เพราะอะไร มีใครทำไว้ โดยหาข้อมูลมา สนับสนุน หรือคัดค้าน 2) ให้อธิบายทางด้านเศรษฐศาสตร์ว่า กรรมวิธีไหนได้ ผลตอบแทน(มีรายได้สุทธิ)มากกว่ากัน เพราะอะไร

19 คำชี้แจงวิธีการเขียนรายงานผลงานวิจัยเรื่องเต็มเชิงพื้นที่ (ต่อ)
สรุปผลการทดลองและคำแนะนำ ให้สรุปเป็นข้อๆ 1) กรรมวิธีไหนดีที่สุด 2) กรรมวิธีที่เผยแพร่ได้ หรือต้องการทดสอบยืนยันอีก

20 ตารางที่…1…… ผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตพืช. พื้นที่บ้าน. ตำบล. อำเภอ
ตารางที่…1…… ผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตพืช พื้นที่บ้าน ตำบล......อำเภอ จังหวัด ปี รายชื่อเกษตรกร องค์ประกอบผลผลิต จน.กอ/พท.สุ่ม จน.ต้น/กอ นน./ต้น(รวง) นน.100 เมล็ด ผลผลิต (กก./ไร่) หรือ จน.หลุม/พท.สุ่ม นน/หลุม หรือ จน.กอ/พท.สุ่ม จน.ลำ/กอ นน.ลำ หรือ จน.ต้นม/พท.สุ่ม นน./ต้น นน. 100 ฝัก เปอร์เซ็นผลผลิตดี หรือ จน.ต้น/พท.สุ่ม นน ผล นาย ก นาย ข นาย ค เฉลี่ย

21 วิธีเกษตรกร วิธีทดสอบ
ตารางที่ 2 ข้อมูลผลผลิต คุณภาพผลผลิต และปริมาณสารพิษตกค้างในผลผลิต พื้นที่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด ปี รายชื่อเกษตรกร วิธีเกษตรกร วิธีทดสอบ ผลผลิต (กก./ไร่) คุณภาพผลผลิต (%) ปริมาณสารพิษตกค้าง ผลผลิตดี ผลผลิตเสีย นาย ก นาย ข นาย ค นาย ง เฉลี่ย

22 รายละเอียดต้นทุน (บาท/ไร่)
ตารางที่…3…ต้นทุนการผลิตพืช ของเกษตรกร พื้นที่บ้าน ตำบล อำเภอ......จังหวัด ปี รายชื่อเกษตรกร รายละเอียดต้นทุน (บาท/ไร่) ค่าไถเตรียมดิน ค่าพันธุ์ ค่ากำจัดวัชพืช ค่าปุ๋ยเคมี ค่าปุ๋ยอินทรีย์ ค่าสารเคมี ค่า ชีวินทรีย์ ค่าแรงงานเก็บเกี่ยว ค่าอื่นๆ รวม นาย ก นาย ข นาย ค นาย ง เฉลี่ย **** หมายเหตุ ค่าไถ ครั้ง กำจัดวัชพืชโดยวิธี แรงงาน/สารเคมี /เครื่องจักรกล การเก็บเกี่ยว แรงงาน/เครื่องจักรกล

23 ****หมายเหตุ ราคาขาย บาท/กก.
ตารางที่ ข้อมูลผลผลิต รายได้ ต้นทุน และสัดส่วนรายได้ต่อการลงทุน (BCR) ในผลผลิต บ้าน......ตำบล อำเภอ จังหวัด ปี รายชื่อเกษตรกร วิธีเกษตรกร วิธีทดสอบ ผลผลิต (กก./ไร่) รายได้ (บาท/ไร่) ต้นทุน (บาท/ไร่) ผลตอบแทน (บาท/ไร่) BCR นาย ก นาย ข นาย ค นาย ง เฉลี่ย ****หมายเหตุ ราคาขาย บาท/กก.