Basic Statistical Tools เครื่องมือทางสถิติทีใช้ในทาง การเกษตร
ERROR / PRECISION / ACCURACY / BIAS แหล่งความคลาดเคลื่อน (Source of ERROR) จากเครื่องมือวัด, การไม่วางแผนการเก็บข้อมูล, ไม่ควบคุมมาตรฐานงานทดลอง, สิ่งแวดล้อมภายนอกที่กระทบ จากภายในหน่วยทดลองเอง, ตัวสัตว์, ความผันแปรของแมลง, พืชที่ทดลอง, สายพันธุ์ ฯลฯ
Accuracy + Precision No Accuracy + Precision Accuracy + No Precision No Accuracy + No Precision
Basic Statistical Analysis First Tools Basic Statistical Analysis MEAN STANDARD DEVIATION %CV (Coefficient of Variation) MIN – MAX Histogram
Basic Testing Statistics Second Tools Basic Testing Statistics t-TEST F-TEST Chi-square-TEST 2 กลุ่ม ทดสอบค่าเฉลี่ย >2 กลุ่ม ทดสอบอัตราส่วน/สัดส่วน
Relationship Analysis Third Tools Relationship Analysis Correlation (การวัดความสัมพันธ์จากค่าสหสัมพันธ์) Regression (การสร้างสมการทำนาย)
Fourth Tools Analysis of Variance Experimental Design CRD, RCBD
Completely Randomized Design (CRD) แผนการทดลองแบบ Completely Randomized Design (CRD) ใช้ในกรณีที่หน่วยทดลองมีความสม่ำเสมอเหมือนกัน หรือสามารถที่จะควบคุมสภาพแวดล้อมให้หน่วยทดลองมีความเหมือนกันได้ โดยทั่วไปมักใช้กับการทดลองในกระถาง ในเรือนทดลองหรือในห้องปฏิบัติการ
Randomized Complete Block Design (RCBD) แผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block Design (RCBD) ใช้ในกรณีที่หน่วยทดลองไม่มีความสม่ำเสมอเหมือนกันทั้งหมด แต่มีหน่วยทดลองบางส่วนเหมือนกันพอที่จะจัดหน่วยทดลองออกเป็นกลุ่ม ๆ ได้ โดยที่หน่วยทดลองในกลุ่มเดียวกันจะมีความแตกต่างกันน้อยที่สุด แต่จะมีความแตกต่างของหน่วยทดลองระหว่างกลุ่มมากที่สุด
Control of Experimental Error การควบคุมความคลาดเคลื่อน วางแผนงานทดลองอย่างเหมาะสม เลือกหน่วยทดลองที่เหมาะสม ใช้จำนวนซ้ำที่พอเพียง ใช้เครื่องมือวัดที่ให้ค่าสังเกตถูกต้องแม่นยำ ใช้เครื่องมือสถิติที่ถูกต้อง
หลักการวางแผนการทดลอง ความคลาดเคลื่อนของการทดลอง (Experimental error) ความแตกต่างระหว่างหน่วยทดลองที่ได้รับอิทธิพลของทรีตเมนต์เดียวกัน
หลักการวางแผนการทดลอง การทำซ้ำ (Replication) ทำให้ประมาณค่าความคาดเคลื่อนของการทดลองได้ ทำให้การทดลองมีความเที่ยงตรงมากขึ้น ควบคุมความคลาดเคลื่อนของการทดลองได้