4. การต่อกิ่ง (Grafting) แบ่งออกได้เป็น 5 วิธี 4.1.การต่อกิ่งไม้เนื้ออ่อน(Herbaceous grafting) 4.1.1 Spliced grafting 4.1.2 Saddle grafting 4.2 Bark grafting and its modified 4.3 Side grafting and its modified 4.4 Cleft grafting and its modified 4.5 Whip or Tongue grafting and its modified
4.1 Herbaceous grafting สามารถสรุปขั้นตอนการปฏิบัติได้ดังภาพ
และ Herbaceous grafting มีขั้นตอนดังนี้
1.ลักษณะของปากกาที่ใช้สำหรับการต่อกิ่ง
2. ใช้มีดที่คมและสะอาดตัดลำต้นทั้งต้นตอและกิ่งพันธุ์ดี
3. เสียบเเท่งลวดลงตรงกลางของลำต้น
4. นำส่วนของกิ่งพันธุดีมาเสียบลงแท่งลวดอีกด้านหนึ่งของต้นตอ
5. ลักษณะของลำต้นที่ทำการต่อกิ่งแล้ว
6. ต้นมะเขือเทศที่ทำการต่อกิ่งปลูกในแปลงเพาะปลูก
7.รอยต่อระหว่างกิ่งพันธุ์ดีและต้นตอ
8.ลักษณะของมะเขือเทศที่ทำการต่อกิ่งเจริญเติบโตและทนต่อสภาพแวดล้อมได้ดี
4.2 Bark graftingมีขั้นตอนดังนี้
1.กรีดเปลือกต้นตอ 2 รอยห่างกันประมาณ 1.5-2 ซม.และยาว 2-3 นิ้ว
2.จรดมีดถึงเนื้อไม้ในแนวตั้งฉากกับรอยแผล
3.ลอกเปลือกไม้ในแนวที่เฉื่อนจนสุดรอยแผลและปิดไว้เหมือนเดิม
4.เฉื่อนกิ่งพันธุ์ดีให้เป็นรูปปากฉลามและแผลเรียบยาวประมาณ2-3นิ้ว
5.นำกิ่งพันธุ์ดีสอดลงในแผลของต้นตอ
6.พันด้วยพลาสติกให้แน่นทิ้งไว้ประมาณ 1 เดือนถ้ายอดที่เสียบยังสดอยู่แสดงว่ากิ่งพันธุ์ดีเชื่อมต่อกับต้นตอเรียบร้อยแล้ว
7.ลักษณะของกิ่งพันธุ์ดีที่แตกยอดใหม่
4.3 Side grafting 1.เฉื่อนกิ่งต้นตอเข้าไปในเนื้อไม้เล็กน้อยและยาว2-3นิ้ว
2.ตัดเปลือกตรงรอยเฉื่อนเป็นมุม 45 องศา และห่างจากโคนแผล1/2-1 นิ้ว
3.เฉื่อนกิ่งพันธุ์ดีเป็นรูปปากฉลามยาวเท่ากับแผลบนต้นตอ 2-3 นิ้ว
4.เฉื่อนด้านหลังของรอยแผลเล็กน้อย
5.สอดกิ่งพันธุ์ดีลงแผลของต้นตอ
6.พันด้วยพลาสติกให้แน่นโดยพันแผลจากด้านล่างขึ้นด้านบน
7.ประมาณ 1 เดือนหลังจากต้นตอและกิ่งพันธุ์ดีเชื่อมกันดีแล้ว ยอดของกิ่งพันธุ์ดีจะเริ่มแตกยอดใหม่
8.ยอดกิ่งพันธุ์ดีใหม่
4.4 Cleft grafting
1. เลือกต้นตอให้เป็นแนวตรงและไม่มีข้อ ตัดต้นตอให้เป็นแนวระดับ
2. เลือกกิ่งพันธุ์ดีให้มีตาข้าง 1-3 ตา
3. เฉื่อนกิ่งพันธุ์ดีเป็นรูปปากฉลามทั้ง 2 ข้างยาวประมาณ 1 นิ้ว
4. ผ่าต้นตอตรงกลางยาวประมาณ 1 นิ้ว
5. เสียบกิ่งพันธุ์ดีลงต้นตอและให้เนื้อเยื่อเจริญทั้ง 2 ตรงกัน
6.ผูกด้วยเชือกฟางหรือพันด้วยพลาสติกให้แน่น
7. คลุมด้วยถุงพลาสติกเพื่อป้องกันการระเหยความชื้นออกจากกิ่งและเก็บไว้ในที่ร่ม
8. ทิ้งไว้ประมาณ 1 เดือนถ้ากิ่งยังอยู่แสดงว่ากิ่งพันธุ์ดีและต้นตอเริ่มเชื่อมประสานกันให้ค่อยๆเปิดถุงและเมื่อแข็งแรงดีจึงย้ายออกจากถุง