Download ใน หรือ
จากหนังสือเทสรังสีอนุสรณาลัย 28 กพ 2533 วัดหินหมากเป้ง หนองคายพ. ศ.2521 วัดดอยแม่ปั๋ง เชียงใหม่ 1 สิงหาคม 2535 วัดหินหมากเป้ง 20 พ. ย วัดหินหมากเป้ง 19 ม. ค วัดสุทธาวาส สกลนคร 6 มิ. ย วัดถ้ำขาม
จากหนังสือเทสรังสีอนุสรณาลัย 6 มิ. ย วัดถ้ำขาม 20 มี. ค วัดถ้ำขาม จ. สกลนคร ไม่ได้บันทึกวันและสถานที่ ภาพจาก พิพิธภัณฑ์
ภาพจากหนังสือเทสรังสีอนุสรณาลัยและข้อมูลจากผู้จัดการออนไลน์ 2 ตค 2545 เวลา น. 24 พ. ย.2537 ก่อนหลวงปู่มรณภาพ 24 วัน ใครๆ ก็พูดถึงจิตถึงใจ จิต เป็นทุกข์ จิตเดือดร้อน จิตยุ่ง วุ่นวาย จิตกระวนกระวาย จิต กระสับกระส่าย มันเรื่องของจิต ทั้งนั้นแหละ แต่ยังไม่เคยเห็น จิตสักที จิตแท้เป็นอย่างไรก็ไม่ ทราบ เมื่อไม่เห็นจิตไม่เห็นใจ มันก็ไม่มีโอกาสที่จะชำระได้ ต้องเห็นตัวมันเสียก่อน รู้จักตัว ที่เราพูดถึงเสียก่อน พอเราเดือดร้อนเรายุ่งเหยิง หรือส่งส่ายเราก็แก้ตรงนั้นเอง ( ธรรมเทศนา เรื่องความโง่ของ คนโง่ )
ธรรม คือ ของจริงของแท้ เป็น แก่นของโลก ธรรม แปลว่า ของ เป็นอยู่ทรงอยู่สภาพตามเป็นจริง เป็นอย่างไร ก็ต้องเป็นอย่างนั้น เรียกว่า ธรรม ชาติ ชรา พยาธิ มรณะ เป็นธรรมทั้งนั้น เรียก ชาติธรรม ชราธรรม พยาธิธรรม มรณธรรม ทำไมจึงเรียกว่า ธรรม คือทุกๆ คน จะต้องเป็นเหมือนกัน หมด ( ธรรมเทศนาเรื่อง ธรรมะ ) สมบัติที่มนุษย์ต้องการ ไม่ทราบ ว่าจะกอบโกยเอาไปถึงไหน ได้มา ก็เพียงแต่เอาเลี้ยงชีวิตเท่านั้น เลี้ยงชีวิตให้นานตายหน่อย นั่น ละ ประโยชน์ของมนุษย์สมบัติ เพียงแค่นั้นแหละ
การฝึกหัดสมาธิภาวนา คือ การตั้งสติอัน เดียว ให้รู้ตัวอยู่เสมอ มันคิดมันนึกอะไรก็ให้รู้ตัวอยู่เสมอ ยิ่งรู้ตัวชัดเจนเข้ามันยิ่งเป็น เอกัคคตารมณ์ นั่นแหละตัวสมาธิ ( อนุสสติ 10) หากจะเรียกกายใจของ คนเรานี้ว่า ตู้พระธรรมก็จะไม่ผิด ( ธรรมเทศนาเรื่อง สติปัฏ ฐานภาวนา )
รู้สิ่งอื่นไม่สามารถจะชำระจิต ของตนได้ รู้จิตของเรานี่แหละจึงจะ เป็นไปเพื่อความบริสุทธิ์ ( อนุสสติ 10) การเห็นจิตของเรานี่แหละดี มันคิดดี คิดชั่ว คิดหยาบ คิดละเอียด ก็รู้ดู จนกระทั่งมันวางลง ถ้าเห็นอยู่เสมอๆ แล้ว ก็วาง หมด ( อนุสสติ 10)
การฝึกหัดจิตนี้ ถ้าอยากเป็น เร็วๆ มันก็ไม่เป็น หรือไม่อยากให้เป็นมันก็ประมาท เสียไม่เป็นเหมือนกัน อยากเป็นก็ ไม่ว่าไม่อยากเป็นก็ไม่ว่า ทำใจให้ เป็นกลางๆ แล้วตั้งใจให้แน่วแน่ใจ กัมมัฏฐานที่เรายึดมั่นอยู่นั้นแล้ว ภาวนาเรื่อยไปก็จะถึงซึ่งความ อัศจรรย์ขึ้นมาในตัวของตน แล้ว จะรู้ชัดขึ้นมาว่าอะไรเป็นอะไร ( อนุสสติ 10) หลวงปู่ ณ กุฏิวัดถ้ำขาม 7 เมษายน
ปหานปธาน ให้เพียรดูที่จิต ของเรานั่นแหละการกระทำสิ่ง ใดๆ ก็เกิดจากจิตเป็นคนบัญชา ถ้าจับจิตเห็นจิตอันนี้แล้ว จะรู้ ได้ดีเห็นได้ชัด กายจะทำอะไร ผิดหรือถูก ดีหรือชั่ว เป็นบุญหรือเป็นบาป รู้ได้ดี ทีเดียว เอาสติไปตั้งไว้ที่จิต คิดค้นอยู่ที่ จิต เห็นใจเป็นผู้สั่งกายทำอะไรๆ เห็นอยู่ตลอดเวลา ( ธรรมเทศนาเรื่อง เพียรละความ ชั่ว )