หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยพุทธศักราช ๒๕๖๐ เข็มชาติ พิมพิลา รองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเวียง เชียงรุ้งวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา เชียงราย เขต ๑

เด็กปฐมวัย เด็กปฐมวัย มาจากคำในภาษาอังกฤษว่า “Young Children” หมายถึง เด็กที่อยู่ในช่วงวัยแรกเกิดถึงแปดปี หรือในช่วงปฐมวัย (Early Childhood) ซึ่งจะมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปในแต่ช่วงอายุ - ช่วงวัยทารกและเตาะแตะ คือ ช่วงอายุ ๐ –๓ ปี - ช่วงวัยก่อนเข้าโรงเรียน คือ ช่วงอายุ ๓ –๕ ปี - ช่วงวัยอนุบาล คือ ช่วงอายุ ๕ –๖ ปี - ช่วงชั้นประถม คือ ช่วงอายุ ๖ –๘ ปี (ที่มา : COPPLE& BREDEKAMP, ๒๐๐๙)

พัฒนาการเด็กปฐมวัย ๑. ด้านร่างกาย ๒. ด้านอารมณ์ จิตใจ ๓. ด้านสังคม ๔. ด้านสติปัญญา

หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๔๖ และ หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๖๐

หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พ.ศ. ๒๕๖๐ กรอบทิศทางหรือแนวปฏิบัติและมาตรฐานหลักสูตรสำหรับสถานศึกษาปฐมวัย และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้ในการจัดการศึกษาปฐมวัย

ความเป็นมาของหลักสูตรฯ พุทธศักราช ๒๕๖๐ - มีการทบทวน/วิจัยหลักสูตร ปี ๔๖ ให้เห็นจุดปรับปรุง/พัฒนา - พัฒนาให้สอดคล้องและทันต่อการเปลี่ยนแปลง - นำข้อมูลจากการวิจัย แผนแม่บท กฎหมายต่างๆมาพัฒนาให้สอดคล้อง - ให้ทุกฝ่ายได้มีส่วนร่วม สนับสนุนในการจัดการศึกษา - เพื่อสร้างรากฐานคุณภาพชีวิตเด็กปฐมวัยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ตาม พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ

► หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๔๖ ประกาศใช้ ๒ เม.ย. ๒๕๔๖ ► หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ประกาศใช้ ๓ ส.ค. ๒๕๖๐ ► ให้ใช้หลักสูตรฯ ปี ๒๕๖๐แทน ปี ๒๕๔๖ ในปี การศึกษา ๒๕๖๑ ► ให้สถานศึกษา/สถานพัฒนาเด็กปฐมวัยใช้หลักสูตร ปี ๒๕๖๐ โดยปรับปรุงให้เหมาะสมกับเด็กและสภาพท้องถิ่น

ความสำคัญของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย - เป็นเอกสารของทางราชการ - เป็นเกณฑ์มาตรฐานทางการศึกษาปฐมวัย - เป็นเครื่องมือที่ช่วยเสริมสร้างเอกภาพของชาติ - เป็นแผนดำเนินงานของผู้บริหาร ที่จะอำนวยความสะดวกและกำกับ ติดตามผลการจัดการศึกษาปฐมวัย - เป็นเครื่องชี้นาทางในการปฏิบัติงานของครูปฐมวัย - เป็นแนวทางในการจัดประสบการณ์การเรียนการสอนของครู เพื่อพัฒนาเด็กปฐมวัยจนบรรลุจุดหมายของหลักสูตร

ลักษณะของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย • เป็นเอกภาพ • มีความยืดหยุ่น • มีความเป็นสากลบนพื้นฐานความเป็นไทย • กำหนดช่วงอายุตั้งแต่แรกเกิดถึงหกปีบริบูรณ์ • ใช้ได้กับทุกกลุ่มเป้าหมาย

จุดเน้นของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย • พัฒนาเด็กอย่างเป็นองค์รวม • ยึดเด็กเป็นสำคัญ • เรียนรู้ด้วยการลงมือกระทำ • บูรณาการผ่านการเล่นและประสบการณ์สำคัญ

การพัฒนาเด็กอย่างเป็นองค์รวม • พัฒนาพร้อมกันทุกด้าน(ร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา) • พัฒนาตามแนวปฏิบัติที่เหมาะสมกับพัฒนาการเด็ก • สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ • จัดประสบการณ์บูรณาการผ่านการเล่น ไม่จัดเป็นรายวิชา • จัดกิจกรรมหลากหลาย เด็กได้ใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้าได้เคลื่อนไหว มีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น • ประเมินพัฒนาการและการเรียนรู้ของเด็กเป็นรายบุคคล • ปฏิสัมพันธ์ที่ดีระหว่างครูกับครอบครัวของเด็ก

องค์ประกอบของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย • ปรัชญาการศึกษาปฐมวัย • วิสัยทัศน์ • หลักการ • หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยสำหรับเด็กอายุต่ำกว่า ๓ ปี • หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยสาหรับเด็กอายุ ๓ –๖ ปี

จุดปรับเปลี่ยนหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย หลักสูตร ๒๕๔๖ หลักสูตร ๒๕๖๐ ๑. หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ๒. ปรัชญา ๓. หลักการ ๓. วิสัยทัศน์ ๔. จุดหมาย - มาตรฐานคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๔. หลักการ ๕. คุณลักษณะตามวัย ๕. จุดหมาย ๖. ระยะเวลาเรียน ๖. มาตรฐานคุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ตัวบ่งชี้ - สภาพที่พึงประสงค์

จุดปรับเปลี่ยนหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย หลักสูตร ๒๕๔๖ หลักสูตร ๒๕๖๐ ๗. สาระการเรียนรู้ ๗. การจัดเวลาเรียน ๘. การจัดประสบการณ์ ๘. สาระการเรียนรู้ ๙. การประเมินพัฒนาการ ๙. การจัดประสบการณ์ ๑๐.การจัดหลักสูตรสถานศึกษา ๑๐. การประเมินพัฒนาการ ๑๑.การจัดสำหรับกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ ๑๑.การจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา ๑๒. การเชื่อมต่อกับ ป.๑ ๑๒.การจัดสำหรับกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ ๑๓. การกำกับ ติดตาม ประเมินและรายงาน ๑๓. การเชื่อมต่อกับ ป.๑ ๑๔. การกากับ ติดตาม ประเมินและรายงาน

ความแตกต่างของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ๒๕๔๖ กับ ๒๕๖๐ หลักสูตร ๒๕๔๖ หลักสูตร ๒๕๖๐ พัฒนาเด็กตั้งแต่แรกเกิดถึง ๕ ปี บนพื้นฐานการอบรมเลี้ยงดูและการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ พัฒนาเด็กตั้งแต่แรกเกิด ถึง ๖ ปีบริบูรณ์ อย่างเป็นองค์รวมบนพื้นฐานการอบรมเลี้ยงดู และการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้

ปรัชญาการศึกษาปฐมวัย หลักสูตร ๒๕๔๖ หลักสูตร ๒๕๖๐ การศึกษาปฐมวัยเป็นการพัฒนาเด็กตั้งแต่แรกเกิดถึง 5 ปี บนพื้นฐานการอบรมเลี้ยงดูและการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ที่สนองต่อธรรมชาติและพัฒนาการของเด็กแต่ละคนตามศักยภาพ ภายใต้บริบท สังคม-วัฒนธรรมที่เด็กอาศัยอยู่ ด้วยความรักความเอื้ออาทร และ ความเข้าใจของทุกคน เพื่อสร้างรากฐาน คุณภาพชีวิตให้เด็กพัฒนาไปสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ เกิดคุณค่าต่อตนเองและสังคม การศึกษาปฐมวัยเป็นการพัฒนาเด็กตั้งแต่ แรกเกิด ถึง 6 ปีบริบูรณ์ อย่างเป็นองค์รวม บนพื้นฐานการอบรมเลี้ยงดู และการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ที่สนองต่อธรรมชาติ และพัฒนาการตามวัยของเด็กแต่ละคนให้เต็มตามศักยภาพ ภายใต้บริบทสังคมและวัฒนธรรมที่เด็กอาศัยอยู่ ด้วยความรัก ความเอื้ออาทร และความเข้าใจของทุกคน เพื่อสร้างรากฐาน คุณภาพชีวิตให้เด็กพัฒนาไปสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ เกิดคุณค่าต่อตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติ

ความแตกต่างของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ๒๕๔๖ กับ ๒๕๖๐ หลักสูตร ๒๕๔๖ หลักสูตร ๒๕๖๐ หลักสูตร ๒๕๔๖ ไม่มีวิสัยทัศน์ หลักสูตร ๒๕๖๐ กำหนดวิสัยทัศน์ “หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย มุ่งพัฒนาเด็กทุกคนให้ได้รับการพัฒนาด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา อย่างมีคุณภาพ และต่อเนื่อง มีทักษะชีวิต และปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง”

องค์ประกอบของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย • ปรัชญาการศึกษาปฐมวัย • วิสัยทัศน์ • หลักการ • หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยสำหรับเด็กอายุต่ำกว่า ๓ ปี • หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยสาหรับเด็กอายุ ๓ –๖ ปี