วิทยาการระบาดอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อม

งานนำเสนอเรื่อง: "วิทยาการระบาดอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อม"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 วิทยาการระบาดอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อม
วัตถุประสงค์ทั่วไป เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจในการศึกษาวิทยาการระบาดที่เกี่ยวข้องกับอาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อมที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ วัตถุประสงค์เฉพาะ 1. สามารถอธิบายปัจจัยทางอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลหรือผล กระทบต่อสุขภาพ 2. สามารถอธิบายลักษณะเฉพาะบุคคลที่เป็นอิทธิพลหรือปัจจัยทางอาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม 3. สามารถอธิบายปัจจัยการได้รับ ปริมาณ การติดตามตรวจสอบ และวิธีการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง 4. สามารถอธิบายความสัมพันธ์ปริมาณที่ได้รับและผลกระทบ 5. สามารถอธิบายความสัมพันธ์ปริมาณที่ได้รับและผลการตอบสนอง 6. สามารถประเมินความเสี่ยงและการจัดการความเสี่ยงอันตราย

2 สาระสำคัญและลักษณะของการศึกษาวิทยาระบาด
เป็นองค์ความรู้ที่ใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ 2. เป็นองค์ความรู้ที่ศึกษาถึงการเกิดโรค และวิธีการสืบสวน เพื่อสาเหตุของโรค (เป็นศาสตร์แห่งการโรค) 3. เป็นองค์ความรู้ที่ใช้ร่วมกับศาสตร์อื่น ๆ ที่มีวัตถุประสงค์ร่วมกัน ในการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค

3 อาชีวอนามัย : เกี่ยวข้องกับการเจ็บป่วยโรครวมทั้ง
วิทยาระบาด : เป็นศาสตร์ที่ศึกษาถึงการกระจายของ โรคในประชากรและปัจจัยที่มีอิทธิพล อาชีวอนามัย : เกี่ยวข้องกับการเจ็บป่วยโรครวมทั้ง อุบัติเหตุที่มีอิทธิพลต่อสุขภาพของการ ประกอบอาชีพ สิ่งแวดล้อม : สิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัวเราไม่ว่าจะเป็นสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต หรือเป็นสิ่งที่ มองเห็นด้วยตาเปล่าและไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า หรือเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเอง โดยธรรมชาติและสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น วิทยาการระบาดอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อม : การศึกษาถึงปัจจัยทางอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลที่ก่อให้เกิด การเกิด การกระจายของโรค

4 บทบาทของวิทยาการระบาดต่อวิทยาศาสตร์ การแพทย์และการสาธารณสุข
1. การเรียนรู้เกี่ยวกับ Natural History ของโรค 2. การสอบสวนวิธีการติดต่อ (Mode of Transmission) ในโรคใหม่ ๆ 3. การค้นคว้าสาเหตุหรือปัจจัยเสี่ยงของโรค 4. การป้องกันโรค 5. การตัดสินใจในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพอนามัย 6. การศึกษาขอบเขตของปัญหาในประชากร 7. การวางแผนงานและนโยบายด้านสาธารณสุข 8. การตัดสินคดีความในศาล

5 ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อการเกิดการกระจายโรค
Accident Factors ปัจจัยทางอุบัติเหตุ เช่น สภาพอันตราย ความเร็ว อิทธิพลจากแอลกอฮอล์ สารเสพติด Psychological Factors ปัจจัยทางจิต เช่นความเครียด ความกดดันภาระงาน ความสัมพันธ์ Biological Factors ปัจจัยทางชีวภาพ เช่นแบคทีเรีย เชื้อรา ไวรัส พยาธิ Socio-Economic Factors ปัจจัยทางสังคมเศรษฐกิจ เช่น งบประมาณ การเมือง วัฒนธรรม ประเพณี Chemical Factors ปัจจัยทางเคมี เช่น โลหะหนัก สารปราบศัตรูพืช สารมลพิษ ต่างๆ Physical Factors ปัจจัยทางกายภาพ เช่น เสียง แสง ความร้อน รังสี กายศาสตร์

6 Genetic Factors ปัจจัยทางพันธุกรรม Personality ลักษณะนิสัย
ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลจากลักษณะเฉพาะบุคคล Genetic Factors ปัจจัยทางพันธุกรรม Nutrition โภชนาการ Disease โรคประจำตัว Sex เพศ Age อายุ Physical Condition สภาพร่างกาย Personality ลักษณะนิสัย

7 การได้รับปัจจัยและปริมาณที่ได้รับ Exposure and Dose
ความเข้มข้นของสารมลพิษ 250 500 750 5 10 15 ...0 ...1.0 ...2.0 ...3.0 คนตาย (ต่อวัน) SO ppm 2 Smoke mg/m 3 ...0.5 วัน deaths smoke SO

8 การได้รับปัจจัยและปริมาณที่ได้รับ Exposure and Dose
แนวคิด (Concept) - ปริมาณสิ่งอันตรายในสิ่งแวดล้อมสัมพันธ์กับการตอบสนอง (dose-response relationship) - ต้องพิจารณาทั้งด้านระดับปริมาณและระยะเวลาสัมผัส (level and duration) - ความสัมพันธ์ปัจจัยสิ่งแวดล้อมและภาวะสุขภาพของประชาชน ประเภทของสัมผัสหรือได้รับ (Type of exposure) - ปริมาณภายนอกร่างกายที่ได้รับ (External (Total) exposure) เช่น ฝุ่น สารมลพิษอากาศ เสียง - ปริมาณที่ได้รับภายในร่างกาย (Internal (absorbed) exposure) เช่น ระดับตะกั่วในเลือด

9 ความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณที่ได้รับและการตอบสนองหรือผลกระทบ
Dose-response relationship จำนวนร้อยละของประชากรที่ประสิทธิภาพการได้ยินลดลง ความดังเฉลี่ยในระยะ 8 ชั่วโมงทำงาน (เดซิเบล) ระยะเวลาสัมผัส (ปี) 5 10 15 <

10 การติดตามผลตรวจสอบทางชีวภาพ (Biological monitoring)
- เลือดและปัสสาวะ เช่น ระดับตะกั่ว, แคดเมี่ยม - เส้นผม เช่น methyl mercury - เล็บ เช่น สารหนู - อุจจาระ เช่น สารมลพิษจากอาหาร - น้ำนม เช่น สารปราบศัตรูพืชชนิดออร์แกนโนคลอรีน สารไดออกซินสารโพลิคลอริเนตเตต ไบพีนิล

11 ปริมาณที่ได้รับและผลกระทบ Dose-effect relationship
10 20 30 40 50 60 70 80 Carboxyhaemoglobin in blood (%) Degree of Effect slight headache Headache,dizziness Nausea ,blackouts Unconsclousness Death