อำนาจ การปกครอง และการระงับข้อพิพาท

งานนำเสนอเรื่อง: "อำนาจ การปกครอง และการระงับข้อพิพาท"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 อำนาจ การปกครอง และการระงับข้อพิพาท
อำนาจ การปกครอง และการระงับข้อพิพาท โดย ผศ.ดร.ทศพล ทรรศนกุลพันธ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

2 เส้นทางของข้อพิพาท เมื่อเกิดข้อพิพาท ที่มิอาจหาข้อยุติได้
ข้อพิพาทยังดำรงอยู่ต่อไป ข้อพิพาทเขม็งเกรียวไปสู่ความตึงเครียด นำไปสู่ความรุนแรง ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีอำนาจเหนือ แล้ว “บีบบังคับ” ให้อีกฝ่ายทำตาม เกิดการต่อรองจนเกิด “จุดสมดุล” ที่แต่ละฝ่ายสามารถ “ยอมรับ” ได้ การบีบบังคับเกิดขึ้นได้อย่างไร จุดสมดุลอยู่ตรงไหน คู่ขัดแย้งจะยอมรับได้เช่นใด

3 รัฐ และ การปกครอง Max Weber เสนอว่า การปกครองมีขึ้นได้เมื่อเกิด “รัฐ” ที่สามารถผูกขาดการใช้ความรุนแรงเหนือกลุ่ม บุคคล ทั้งหลาย การอยู่เหนือกลุ่มผลประโยชน์ สยบกองกำลังทั้งหลาย การรวบอำนาจผ่านการจัดเก็บอาวุธทั้งหมดมาอยู่ที่รัฐ การกำหนดความผิดให้กับผู้ครอบครองอาวุธ สั่งสมกำลัง การรวบอำนาจในการชี้ขาดข้อพิพาท และจัดการความขัดแย้ง กฎหมาย และการบังคับใช้ จึงต้องเป็นกลไกของรัฐที่ผูกขาดอำนาจ รัฐจึงต้องเป็นผู้เดียวที่ใช้อำนาจบีบบังคับเหนือบุคคล นิติบุคคลอื่น

4 การบีบบังคับ กับ การปกครอง
Antonio Gramsci เสนอ การปกครองเกิดขึ้นได้ด้วย 2 วิธี การบีบบังคับ Coercion - การบีบบังคับให้ผู้อื่นทำตามในลักษณะใช้อำนาจเหนือ - การกดปราบย่อมต้องใช้อำนาจ และใช้กำลังบังคับตลอด 2) การยินยอม Consent - การทำให้ผู้อื่นยินยอมพร้อมที่จะปฏิบัติตาม - การสร้างความชอบธรรมให้กับผู้ใช้อำนาจ และการใช้อำนาจ

5 จาก ความรุนแรง สู่ อำนาจในการปกครอง
เปลี่ยนความรุนแรงทางตรง/ทางอ้อม สู่ บังคับ/ยินยอม อำนาจ 5 แบบ ที่ทำให้ผู้มีเหนือกว่าสามารถบังคับผู้อื่นให้สยบยอมได้ 1) อำนาจทางกายภาพ 2) อำนาจทางเศรษฐกิจ 3) อำนาจทางสังคม 4) อำนาจทางวัฒนธรรม 5) อำนาจเชิงสัญลักษณ์ ทำให้ผู้อื่นยอมตาม โดยไม่รู้สึกต่อต้าน หรือหาทางล้างแค้นได้หรือไม่ ?

6 การทำให้เกิดการ ยินยอมพร้อมใจ
จากจุดเริ่มต้นที่ห่างไกล นำสู่ การแสวงหาจุดร่วมสงวนจุดต่าง 1) อำนาจทางกายภาพ > ประหัตประหาร Vs ปกป้อง 2) อำนาจทางเศรษฐกิจ > การผูกขาด Vs การกระจาย 3) อำนาจทางสังคม > การจำกัดวงสังคม Vs ขยายการมีส่วนร่วม 4) อำนาจทางวัฒนธรรม > เชิงเดี่ยว Vs ความหลากหลาย 5) อำนาจเชิงสัญลักษณ์ > การครอบงำ Vs พหุลักษณ์ การปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับ ความจำเป็นพื้นฐาน/ศักยภาพแข่งขัน การสร้าง “กติกา” และ “กลไก” ในการปรับเปลี่ยนความขัดแย้ง ให้นำไปสู่การแก้ไขที่มาของปัญหา แล้วนำไปสู่การสร้าง “ข้อตกลงใหม่”

7 การแสวงหาจุดสมดุล Asymmetry การสร้างจุดสมดุลทางอำนาจ Balance of Power
อาทิ อาวุธเชิงยุทธศาสตร์มีเท่ากัน ข้อมูลมีทัดเทียมกัน อำนาจในการต่อรองที่พอฟัดพอเหวี่ยง ล้มกันด้วยอำนาจไม่ได้ นำไปสู่การแสวงหา ข้อตกลง หรือ กติกา อันเป็นที่ยอมรับของทุกฝ่าย การเจรจา บนกรอบกติกา เพื่อสร้างข้อยุติในอดีต ปัจจุบัน อนาคต สมดุล เป็นที่มาของ สันติภาพ สันติภาพที่ยั่งยืน มาจากการสร้างความเข้าอกเข้าใจร่วมกัน การเอาใจเขามาใส่ใจเรา Sympathy > ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์