ภาวะไตวาย

ไต มีหน้าที่อะไร ไตวายเรื้อรัง เกิดจากอะไร 1. ขับถ่ายของเสียที่เกิดจาการเผาผลาญอาหารประเภทโปรตีน 2. ควบคุมสมดุลย์ของน้ำ และเกลือแร่ในร่างกาย 3. ผลิต และควบคุมการทำงานของฮอร์โมน เช่นฮอร์โมนทีกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง ไตวายเรื้อรัง เกิดจากอะไร - เกิดจาก กรวยไตอักเสบเรื้อรัง - เกิดจากหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงไตตีบตัน - ทางเดินปัสสาวะอุดตัน เช่น นิ่ว - โรคเบาหวาน - จากโรค SLE - จากยาบางชนิด ผลิตโดย...กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลยะลา หน้า 1

ระยะ ของไตวาย 1.ไตวายระยะแรก การทำงานของไตลดลงมากกว่า 50% บางรายอาจยังไม่มีอาการ ต้องใช้การตรวจ ทางห้องปฎิบัติการช่วยในการวินิจฉัย 2.ไตวายระยะปานกลาง การทำงานลดลงมากกว่า 75% ผู้ป่วยเริ่มมีอาการจากการคั่งของของเสีย เช่น ปัสสาวะออกน้อย เพลีย ไม่มีแรง บวม คันตามตัว หอบเหนื่อย ความดันโลหิตสูง ผลิตโดย...กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลยะลา หน้า 2

เมื่อไตเริ่มเสื่อมมากขึ้นผู้ป่วยจะมีอาการดังนี้ * ปัสสาวะตอนกลางคืนบ่อยขึ้น เนื่องจากไตไม่สามารถดูดซึมน้ำกลับ * เหนื่อยง่าย * อ่อนเพลีย * ความจำไม่ดี นอกจากนี้ยังมีอาการตามระบบต่างๆดังนี้ 1.ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ -มีการกระตุกของกล้ามเนื้อ - ปลายมือปลายเท้าชา - เป็นตะคริว และชัก 2.ระบบทางเดินอาหาร -เบื่ออาหาร -คลื่นไส้ อาเจียน 3.ระบบหัวใจและหลอดเลือด มีการคั่งของเกลือและน้ำ จะทำให้เกิดความดันโลหิตสูง - มีอาการบวมเนื่องจากหัวใจวาย 4.ผิวหนัง มีอาการคัน ผิวจะมีสีเหลือง-น้ำตาล ผลิตโดย...กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลยะลา หน้า 3

การรักษา หลักการรักษาไตวายประกอบด้วย 1. การควบคุมอาหาร 1. การควบคุมอาหาร 3. การล้างไตผ่านทางช่องท้อง 4. การผ่าตัดเปลี่ยนไต 2. การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ผลิตโดย...กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลยะลา หน้า 4

อาหารผู้ป่วยโรคไต 3.ไขมัน หลีกเลี่ยงไขมันจากสัตว์เช่น 1.โปรตีน ที่ควรรับประทานคือ * ไข่ให้รับประทานไข่ขาวเนื่องจากไข่แดงมีcholesterol มาก * เนื้อสัตว์ให้รับประทานเนื้อปลาเป็นหลัก ไม่ควรรับประทานโปรตีนมากเกินไปเพราะจะทำให้เกิดของเสียคั่งในร่างกายได้ 2.แป้งหรือคาร์โบไฮเดรต ได้แก่ ข้าว ก๋วยเตี๋ยว วุ้นเส้น ผู้ป่วยควรรับประทานหมู่นี้ให้มาก ยกเว้นไตวายจากโรคเบาหวานต้องปรึกษาแพทย์ 3.ไขมัน หลีกเลี่ยงไขมันจากสัตว์เช่น มันหมู มันไก่ น้ำมันมะพร้าว ให้ใช้น้ำมันถั่วเหลืองแทน ผลิตโดย...กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลยะลา หน้า 5

ถ้าระดับโพแทสเซียม สูงมาก 4.เกลือแร่ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเค็ม เช่น หมูเค็ม ไส้กรอก ผักดองและ อาหารตากแห้ง อาหารสำเร็จรูปเพราะจะทำให้ความดันโลหิตสูง บวม น้ำท่วมปอด 5. Potassium โพแทสเซียม ถ้าระดับโพแทสเซียม สูงมาก อาจทำให้หัวใจหยุดเต้นได้ * ผักที่ควรงด บร๊อคโคลี่ แครอท * ผลไม้ที่ควรงดได้แก่ มะพร้าว ส้ม กล้วย ฝรั่ง องุ่น 6.เหล็ก ผู้ป่วยโรคไตควรได้รับธาตุเหล็กเสริมในรูปของยารับประทาน 7.น้ำ ผู้ป่วยดื่มน้ำไม่เกินวันละประมาณ 500 มิลลิลิตร ไม่ควรดื่มน้ำแร่ ผลิตโดย...กลุ่มงานสุขศึกษา โรงพยาบาลยะลา หน้า 6