แบบสังเกต (Observation form) แบบสังเกต (Observation form) เป็นการเก็บรวมรวบข้อมูลโดยใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้าของผู้สังเกตในการศึกษา การสังเกตแบ่งตามวิธีการสังเกตได้ 2 ประเภท คือ 1. การสังเกตแบบมีส่วนร่วม (Participant observation) การสังเกตแบบนี้จะเป็นลักษณะที่ผู้สังเกตเข้าไปมีส่วนร่วมหรือทำกิจกรรมร่วมกับ ผู้ถูกสังเกต โดยที่ผู้ถูกสังเกตไม่รู้ตัวว่าถูกสังเกตอยู่ 2. การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม (Non-participant observation) การสังเกตแบบนี้จะเป็นลักษณะผู้สังเกตไม่ได้เข้าไปมีส่วนร่วมหรือไม่ได้เข้าทำกิจกรรมกับผู้สังเกต ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา

ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา หลักการในการสังเกต ขณะสังเกตต้องมีเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ในการสังเกตที่ชัดเจน ทำการสังเกตต้องสังเกตอย่างรอบคอบ ตั้งใจ และไม่ทำแบบ ผิวเผิน เมื่อสังเกตเห็นสิ่งใดให้ทำการจดบันทึกไว้ทันที และไม่ลำเอียงในการจดบันทึก ในการสังเกตบางเรื่องควรจะมีการสังเกตซ้ำ ทั้งนี้เพื่อให้ได้ผลการสรุปที่เที่ยงตรง ในการสังเกตต้องใช้ผู้ที่มีความรอบรู้ ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา

ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา แบบสอบถาม แบบสอบถาม หมายถึง ชุดของข้อคำถามหรือข้อความเฉพาะเรื่องที่ผู้ประเมินต้องการ เพื่อให้ผู้ที่ถูกถาม ตอบคำถาม ส่วนมากเกี่ยวกับข้อเท็จจริง ความคิดเห็น หรือความรู้สึกนึกคิด บุคลิกภาพ ค่านิยมและทัศนคติของผู้ตอบ ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา

รูปแบบของคำถามในแบบสอบถาม จะแบ่งออกเป็น 6 ประเภท 1.คำถามที่มีคำตอบให้เลือก 2 ทาง (Dichotomous Questions) 2.คำถามที่มีหลายคำตอบให้เลือก (Multiple Choice Questions) 3.คำถามที่ผู้ตอบเลือกได้หลายคำตอบ (Checklist Questions หรือ Multiple Responses) 4.คำถามที่ให้ผู้ตอบใส่ลำดับที่ (Ranking Question) 5.คำถามที่แสดงถึงระดับความเห็นด้วยหรือชอบ (Scale Questions) 6.คำถามเปิด (Open-ended Questions) ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา

ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา ข้อดีของแบบสอบถาม ลงทุนน้อยกว่า เมื่อเทียบกับการสัมภาษณ์ เพราะแบบสอบถามลงทุนด้วยค่าพิมพ์และส่งไปยังผู้รับ ส่วนการสัมภาษณ์ต้องออกไปสัมภาษณ์ทีละคน ย่อมเสียเวลาและค่าใช้จ่ายมากกว่า การส่งแบบสอบถามทางไปรษณีย์ จะไปถึงผู้รับแน่นอนกว่า การออกไปสัมภาษณ์ซึ่งผู้ตอบอาจไม่อยู่บ้าน ไม่ว่าง หรือไม่ยินดีพบผู้สัมภาษณ์ การส่งแบบสอบถามไปให้คนจำนวนมาก ย่อมสะดวกกว่าการสัมภาษณ์มากนัก แบบสอบถามจะไปถึงมือผู้รับได้ทุกแห่งในโลกที่มีการไปรษณีย์ ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา