ดาวน์โหลดงานนำเสนอ
งานนำเสนอกำลังจะดาวน์โหลด โปรดรอ
1
โครงสรางพื้นฐานของเซลล
โปรโทพลาซึม (Protoplasm) โปรโทพลาสซึมคือสวนที่อยูภายในเยื่อหุมเซลลทั้งหมด ประกอบไปดวย นิวเคลียสและไซโทพลาซึม
2
โครงสรางพื้นฐานของเซลล
นิวเคลียส (Nucleus) มีลักษณะคอนขางกลม เป น โครงสรางของเซลลที่ เห็นชัดอยูตรงกลาง เซลล ทําหน าที่เปนศูนยควบคุมกิจกรรม ต างๆ ภายในเซลล เชน การแบ งเซลล รวม ไปถึงลักษณะทาง พันธุกรรม มี องคประกอบแบงเป น 2 สวนใหญๆ ดังนี้ คือ
3
The nucleus and the envelope
4
Chromatin สารพันธุกรรม ทําหนาที่ถายทอดลักษณะ ทาง พันธุกรรม
5
Nucleolus Nucleolus มีลักษณะเปนเมดกลมขนาดเล็กในนวเคลียส ในหนึ่งเซลลอาจมหนง่ หรือสอง เม็ด มองเห็นชัดขณะเซลลไมม ีการแบงตัวหนาที่ สราง ribosome (rRNA + protein)
6
โครงสรางพื้นฐานของเซลล
7
โครงสรางพื้นฐานของเซลล
ไซโทพลาซึม (Cytoplasm) ไซโทพลาสซึมคือสวนที่อยูระหวางนิวเคลียสและเยื่อหุมเซลล แบงเปน 2 สวน คือ สวนที่เปนของเหลว (Cytosol) และสวนที่เป นของแข็ง (Organelle)
8
โครงสรางพื้นฐานของเซลล
ออรแกแนลล (Organelle) : เรียกไดวา เปนอวัยวะของเซลล มี หลายชนิด กระจายอยู ตามตําแหนงตาง ๆ ในไซโทพลาซึม โดยสามารถแบ งออรแกเนลลตามจํานวนชั้นเยื่อ หุม โดยที่เยื่อหุมเหลานั้นจะมี โครงสรางคลายเยื่อหุมเซลล
9
องคประกอบของเซลล
10
โครงสรางพื้นฐานของเซลล
ออรแกแนลล (Organelle) : เรียกไดวา เปนอวัยวะของเซลล มี หลายชนิด กระจายอยู ตามตําแหนงตาง ๆ ในไซโทพลาซึม โดยสามารถแบ งออรแกเนลลตามจํานวนชั้นเยื่อ หุม โดยที่เยื่อหุมเหลานั้นจะมี โครงสรางคลายเยื่อหุมเซลล
11
ออรแกเนลลที่ไมมีเยื่อหุม
ไรโบโซม (ribosome) : แหลงสังเคราะห โปรตีนเปนออรแกเนลลที่ไมมเยื่อหุม รูปรางเปนกอน ทําหนาที่สังเคราะห โปรตีนประกอบดวยหนวยยอย 2 หนวย คือ หนวยยอยขนาดเล็กและหนวยยอย ขนาดใหญ
12
ออรแกเนลลที่ไมมีเยื่อหุม
Ribosome
13
ออรแกเนลลที่ไมมีเยื่อหุม
เซนทริโอ (centriole) : โครงรางทําใหโครมาทิด แยกออกจากกันในสิ่งมีชีวิตบางชนิด เปนออรแกเนลลที่ไมพบในเซลลพ ืชและพวก เห็ด รา เปนบริเวณที่ยึดเสนใยสปนเดลช วยในการ เคลื่อนที่ของโครโมโซม และแยกโคร มาทิดแตละคู ออกจากกันขณะเซลลแบ งตัว
14
ออรแกเนลลที่ไมมีเยื่อหุม
ไซโทสเกเลตอน (cytoskeleton) : โครงรางที่ค้ําจุน เปนโครงรางที่ค้ําจุนเซลลแบงไดเปน 3 ชนิด ไมโครทิวบูล เกิดจากโปรตีนที่เรียกวา ทูบูลิน (tubulin) เรียงตอกันเป นสาย อินเทอรมีเดียทฟลาเมนท (intermediate filaments) ไมโครฟลาเมนท (microfilament) หรือแอกทินฟลาเมนท (actin filaments)
15
ออรแกเนลลที่ไมมีเยื่อหุม
16
ออรแกเนลลที่ไมมีเยื่อหุม
17
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
เอนโดพลาสมิกเรคลู ัม (edoplasmic reticurum : ER) : โรงงานผลิตและลําเลียงสารใน เซลล อยูลอมรอบนิวเคลียส แบงได 2 ชนิด คือ เอนโดพลาสมิกเรตคิ ลู ัมแบบผิวขรุขระ (rough endoplasmic reticulum : RER) มีหนาที่สังเคราะหโปรตีน เอนโดพลาสมิกเรตคิ ลู ัมแบบผิวเรียบ (smooth endoplasmic reticulum : SER) ทําหนาที่สังเคราะหสารสเตรอยด
18
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
19
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
RER SER
20
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
กอลจิคอมเพลกซ (Golgi complex หรือ Golgi bodies) : แหลงรวบรวมบรรจุและขนสง มีลักษณะเปนถุงกลมแบน กอลจิคอม เพล็กซ มักพบอยูใกลกับ ER ไมพบใน เซลลเมดเลือดแดงที่ โตเต็มที่แลวของสัตว เลี้ยงลูกดวยนม ทําหนาที่เติม กลุมคาร โบไฮเดรตใหกับโปรตีนหรือลิพดที่สงมา จาก ER
21
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
The Golgi apparatus
22
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
การทํางานรวมกันระหวาง ER กับ Golgi complex
23
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
ไลโซโซม (lysosome) : ผูขนสงเอนไซม ภายใน แปลกปลอม เชน มีเอนไซมทําลายสิ่ง ไลโซโซมในเซลลตับ โดย ไปรวมกับเวสิเคิลที่มสารแปลกปลอม เมื่อ เซลลไดรับอันตรายหรือจะตาย ไลโซโซม จะปลอยเอนไซม ออกมาส ไซโทพลาสซู มึ เพอย่ื อยสลายเซลล ท งหมด้ั
24
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น Lysosomes in a white blood cell
25
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
The formation and functions of lysosomes
26
Peroxisome เปนถุงที่มีเยื่อหุมชั้นเดียว ภายในเปนที่รวมของ เอนไซมยอมตดสีเขมเอนไซมชนดตางๆทําหนาที่ เกี่ยวของกับการสรางหรือทําลาย hydrogen peroxide (H2O2) เพื่อปองกันไมใหเกิดสารพิษขึ้น ภายในเซลล เชน เซลลตับ RH2 + O2 2H2O2 R + H2O2 2H2O + O2 Oxidase catalase
27
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
แวคิวโอล (vacuole) : ถุงบรรจุสาร แวคิวโอลมีหลายชนิด ทําหนาที่แตกตาง กันไป เชน คอนแทร็กไทลแวคิวโอล (contractile vacuole) ฟูดแวคิวโอล (food vacuole) แซบแวคิวโอล (sap vacuole)
28
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
The plant cell vacuole (sap vacuole) แซบแวคิวโอล ทําหนาที่สะสมสารบาง ชนิด เชน สารสี ไอออน น้ําตาล กรดอะมิ โน ผลึกและสารพิษตาง ๆ สีของกลีบ ดอกไม สีแดง สีมวง สีน้ําเงิน มีสารสีที่ เรียกวา แอนโทไซยานิน (anthocyanin) ละลายอยูในแซบแวคิวโอล
29
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
Food vacuole ทําหนาที่ บรรจุอาหารที่รับมาจาก ภายนอกเซลลเพื่อยอย สลายตอไป พบในเซลล เม็ดเลือดขาวและ สิ่งมีชีวิตเซลลเดียว
30
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 1 ชั้น
คอนแทร็กไทลแวคิวโอล (Contractile vacuole ) ) ทําหนาที่รักษา สมดุลของน้ํา พบในสิ่งมีชีวิตเซลลเดียว เชน อะมีบา พารามีเซียม
31
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 2 ชั้น
พลาสติด (pladtid) : เม็ดสีในเซลล เปนออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 2 ชั้น
32
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 2 ชั้น
Plastid หรือ เม็ดสี มี 3 ชนิด ไดแก คลอโรพลาสต (chloroplast) เปนพลาสติดที่มีสีเขียว เนื่องจากมีสารคลอโรฟลล เปนแหลงสรางอาหารของเซลลพืชและโพรทิสตบางชนิด โครโมพลาสต (chromoplast) เปนพลาสติดที่มีสารที่ทําใหเกิดสีตาง ๆ ยกเวนสี เขียว ทําใหดอกไม ใบไมและผลไมมีสีสันสวยงาม เชน ผลสีแดงของพริก รากของแครอท ลิวโคพลาสต (leucoplast) เปนพลาสติดที่ไมมสี ี มีหนาที่สะสมเม็ดแปงท่ไดจาก การสังเคราะหดวยแสง พบในเซลลที่สะสมอาหาร เชน มันเทศ มันแกว เผือก ผลไมเชน กลวย และใบพืชบริเวณที่ไมมีสี
33
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 2 ชั้น
Plastid หรือ เม็ดสี มี 3 ชนิด ไดแก คลอโรพลาสต (chloroplast) โครโมพลาสต (chromoplast) ลิวโคพลาสต (leucoplast)
34
ออรแกเนลลที่มีเยื่อหุม 2 ชั้น
ไมโทคอนเดรีย (mitochondia) : แหลง พลังงานในเซลล เปนแหลงผลิตสารที่ให พลังงานแกเซลล เยื่อหุมไมโทคอนเดรีย มี 2 ชั้น เยื่อชั้นนอกมีลกษณะเรียบ เยื่อ ชั้นในจะพับทบแลวยื่นเขาไปดานใน สวนที่ยื่นเขาไปนี้เรียกวา คริสตี (cristae) เพื่อเพิ่มพน้ ที่ผิว
35
สาระสําคัญ ใน mitochondria และ chloroplast มีลักษณะหลายอยางรวมกับสิ่งมีชีวิตพวก Prokaryote เชน มีสารพันธุกรรมอยางงายๆเปนของตัวเอง มี 70s ribosome มีการพับ ทบเขาไปของเยื่อหุมชั้นใน
36
สาระสําคัญ Cilia, flagellum (9+0) และ centriole และ basal body (9+2) เปนโครงสร างที่ เกิดจากการเรียงกันของทอ Microtubule
37
โครงสราง Prokaryote Eukaryote เซลลพืช เซลลสัตว Cell wall มี ไมมี
Cell membrane ER Golgi body Mitochondria Plastid Lysosome Peroxysome Ribosome Nuclear membrane Nucleolus Chromosome DNA DNA และ โปรตีน
38
THE CELL
39
การรักษาดุลภาพของเซลล
ตลอดเวลาที่เซลลยังมีชีวิตอยูจะมีการเลียงสารเขาและออกจากเซลล ตลอดเวลา จุดที่ นาสนใจเกิดขึ้นบริเวณแรกคือที่เยื่อหุมเซลล (Cell membrane) เพราะผนังเซลล (Cell wall) ที่หุมอยูดานนอกนั้นยอมให สารผานไดทุกชนิด ซึ่งแตกตางจากเยื่อหุมเซลลที่ ยอมใหสารผาน ไดบางชนิดเทานั้น เยื่อหุมเซลลจงมคี ณสมบัตทิ ี่เรียกวา “เยื่อ เลือกผาน” (Semipermeable membrane) สมบัติดังกลาวทําใหเยื่อหุมเซลล มีบทบาทสําคัญในการ ควบคุมองคประกอบทางเคมี หรือสภาวะแวดลอม ภายในเซลล
40
การรักษาดุลภาพของเซลล
41
การรักษาดุลภาพของเซลล
การเคลื่อนที่ผานเยื้อหุมเซลล ใชกับสารที่มีขนาดเล็ก แบงเปน 2 ประเภทหลักใหญ ๆ คือ 1. การเคลื่อนที่แบบไมใชพลังงานจากเซลล (Passive transport) 2. การเคลื่อนที่แบบใชพลังงาน (Active transport)
42
การรักษาดุลภาพของเซลล
43
การรักษาดุลภาพของเซลล
Active transpor การลําเลียงแบบใชพลังงาน (active transport) สามารถใชพลังงาน บังคับใหสาร เคลื่อนที่จากบริเวณที่สารมีความเขมขนต่ําไปยังบริเวณที่สารมี ความเขมขนสูงกวาได เกิดขึ้นในเซลลที่มีไมโทคอนเดรียเยอะๆ โดยอาศัย โปรตีนตัวพา (Carrier protein) เทานั้น ที่แทรกอยูในเยื่อหุมเซลลทําหน าที่เปนตัวลําเลียง การลําเลียงแบบใชพลังงาน จะใชพลังงานที่ไดจากการ สลายพันธะของสารที่มีพลังงานสูงบางชนิด เชน ATP (Adenosine triphosphate)
44
การรักษาดุลภาพของเซลล
Passive transport เปนการนําสารผานเขาออกเซลลโดยไมใชพลังงาน มีหลายวิธี ดังนี้ การแพร (Diffusion) Simple diffusion เปนการแพรผานเยื่อหุมเซลลโดยตรงของแก สและน้ํา Facilitated diffusion เปนการแพรที่เกิดขึ้นภายในสิ่งมีชีวิตเทานั้น โดยผาน โปรตีนตัวพาที่เยื่อหุมเซลล
45
Simple vs. facilitated diffusion
simple diffusion facilitated diffusion inside cell inside cell lipid H2O protein channel outside cell outside cell H2O
46
การรักษาดุลภาพของเซลล
ออสโมซิส (Osmosis) ออสโมซิส คือการแพรของ น้ํา ผานเยื้อเลือกผานโดยน้ําจะ แพรจาก บริเวณที่มีน้ํามาก
47
การรักษาดุลภาพของเซลล
48
การรักษาดุลภาพของเซลล
การเคลื่อนที่ของสารโดยไมผานเยื้อหุมเซลล การลําเลียงสารโมเลกุลใหญเขาหรือ ออกจากเซลล เซลลสามารถลําเลียงสารเหลานี้ ไดดวยกลไกการลําเลียง โดยการสรางเวสสิเคิล จากเยื่อหุมเซลล การลําเลียงดวยวิธีนี้สามารถ แบงไดเปน 2 ชนิด ตามทิศทางการลําเลียงสาร ออกหรือเขาเซลล คือ เอกโซไซโทซิส (exocytosis) และเอนโดไซโทซิส (endocytosis)
49
การรักษาดุลภาพของเซลล
Exocytosis กระบวนการลําเลียงสารที่มี โมเลกุลขนาดใหญออกจากเซลล โดย เกิดจากการหลอมรวมเยื่อหุม vesicle ที่บรรจุสารกับเยื่อหุมเซลล แลวปลอย สารนั้นออกไป นอกเซลล เชน สาร พวกเอน ไซมหรือฮอรโมน การหลั่ง เอน ไซมจากเยื่อบุผนงกระเพาะอาหาร
50
การรักษาดุลภาพของเซลล
Endocytosis การลําเลียงสารขนาดใหญเขาสูเซลล โดยเอนโดไซโทซิสในสิ่งมีชีวิต มีชื่อเรียก แตกตางกันไปตามกลไกการลําเลียง เชน ฟาโกไซโทซิส (phagocytosis) พิโนไซโทซิส (pinocytosis) การนําเขาสูเซลลโดยอาศัยตัวรับ (receptor - mediated endocytosis)
51
การรักษาดุลภาพของเซลล
งานนำเสนอที่คล้ายกัน
© 2024 SlidePlayer.in.th Inc.
All rights reserved.