หน่วยที่ 2 ข้อมูลและสารสนเทศ

งานนำเสนอเรื่อง: "หน่วยที่ 2 ข้อมูลและสารสนเทศ"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 หน่วยที่ 2 ข้อมูลและสารสนเทศ

2 2. 1 อธิบายความหมายของข้อมูล สารสนเทศ และการประมวลผลสารสนเทศ 2
2.1 อธิบายความหมายของข้อมูล สารสนเทศ และการประมวลผลสารสนเทศ 2.2 อธิบายชนิดของข้อมูลตามแหล่งที่มาและรูปแบบการแทนข้อมูล 2.3 อธิบายส่วนประกอบของการจัดการสารสนเทศพร้อมยกตัวอย่างประกอบ

3 2.1 ข้อมูล ข้อมูล (Data) หมายถึง ข้อเท็จจริงที่แสดงถึงลักษณะสถานะหรือเหตุการณ์ต่างๆ โดยอยู่ในรูปแบบที่เหมาะสมในการสื่อสาร แปลความหมาย และการประมวลผล

4 ซึ่งอาจทำด้วยคนหรือคอมพิวเตอร์ ตัวอย่างลักษณะของข้อมูล เช่น ตัวอักษร ตัวเลข รูปภาพ อีเมล์ สี สัญลักษณ์ รูปทรง อุณหภูมิ ตัวโน้ต และเสียง

5 สารสนเทศ (Information)
หมายถึง ข้อมูลที่ผ่านการประมวลผลได้เป็นสารสนเทศที่มีความถูกต้อง ทันต่อสถานการณ์ที่สนใจ มีความน่าเชื่อถือ มีความหมาย มีคุณค่า และ เป็นประโยชน์สำหรับผู้ใช้

6 รายการขายสินค้า ไตรมาสที่ 1
เดือน รายการสินค้า มกราคม กุมภาพันธ์ มีนาคม ปากกา 500 480 350 ดินสอ 600 550 400 ยางลบ 300 270 250 ไม้บรรทัด 150 120 94 สมุด 450 420 รวม 2,000 1,840 1,494 ข้อมูล การประมวลผล คือ การรวมจำนวนสินค้าแต่ละเดือน สารสนเทศ

7 สรุปเป็นแผนภูมิ เพื่อการตัดสินใจ

8 การประมวลผลสารสนเทศ (Information Processing)
หมายถึง การดำเนินการต่างๆ กับข้อมูลเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่มีความหมาย และมีประโยชน์ต่อการนำไปใช้งานมากยิ่งขึ้น เช่น การรวบรวมข้อมูล การคำนวณ การค้นคืน การแสดงผล การสำเนาข้อมูล

9 มุมนักคิด สังเกตไหมว่าเมื่อซื้อสินค้าที่ห้างสรรพสินค้า พนักงานขายจะนำสินค้าที่ติดบาร์โค้ดไปผ่านเครื่องอ่านบาร์โค้ดเพื่อทำให้คำนวณยอดเงินรวมได้รวดเร็วยิ่งขึ้น เพื่อนๆ คิดว่าบาร์โค้ดเหล่านั้น เก็บข้อมูลอะไรไว้บ้าง แล้วสินค้าแต่ละชิ้น มีบาร์โค้ดแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร

10 ชนิดของข้อมูลแบ่งตามแหล่งที่มาของข้อมูล
1. ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary Data) คือ ข้อมูลที่เก็บรวบรวมมาจากแหล่งข้อมูลขั้นต้นที่ได้มาจากแหล่งข้อมูลโดยตรง โดยใช้วิธีการตอบแบบสอบถาม การสำรวจ การสัมภาษณ์ การวัด การสังเกต การทดลอง ตัวอย่างเช่น ข้อมูลสินค้าจากการใช้เครื่องอ่านบาร์โค้ด ข้อมูลบัตรเอทีเอ็มที่ได้จากเครื่องอ่านแถบแม่เหล็ก ข้อมูลที่ได้จะมีความถูกต้อง ทันสมัย และเป็นปัจจุบันมากกว่าข้อมูลทุติยภูมิ

11 2. ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data)
คือ ข้อมูลที่ได้จากแหล่งที่รวบรวมข้อมูลไว้แล้ว โดยมีผู้หนึ่งผู้ใด หรือหน่วยงานได้ทำการเก็บรวบรวมหรือเรียบเรียงไว้ ซึ่งข้อมูลเหล่านั้นสามารถนำมาใช้อ้างอิงได้เลย เช่น ข้อมูลสำมะโนประชากรอ้างอิงจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ ข้อมูลน้ำฝนจากกรมชลประทาน ข้อมูลจากรายงานการวิจัย และบันทึกการนิเทศ

12 มุมนักคิด ข้อมูลใดเป็นข้อมูลปฐมภูมิหรือทุติยภูมิ
1. การสังเกตสีกลีบของดอกไม้จากสวน 2. ทดลองเรื่องไข่จมไข่ลอยกับครูอัมพร 3. คุณภาพอากาศประจำเดือนจากกรมควบคุมมลพิษ 4. ความคิดเห็นของผู้ใช้สินค้าจากแบบสำรวจ 5. รายงานภาวะเศรษฐกิจการคลังจากสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง

13 ลักษณะของข้อมูลที่ดี
1. มีความถูกต้องและแม่นยำ 2. มีความเป็นปัจจุบันและทันสมัยอยู่เสมอ 3. มีความกระชับ ชัดเจน และสมบูรณ์ครบถ้วน 4. สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้ 5. ปราศจากความลำเอียงหรืออคติ

14 ใบงานหน่วยที่ 2 ให้นักเรียนพิจารณารายการข้อความในตารางต่อไปนี้ว่าเป็นข้อมูลชนิดใด ที่ ข้อความ ข้อมูล ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ 1. ธนวัฒน์ไปขอตารางการเดินรถไฟ เพื่อวางแผนกลับบ้านที่อยู่ต่างจังหวัด 2. ครูให้ลัดดาไปขอจำนวนนักเรียนแยกตามระดับชั้นที่ฝ่ายวิชาการ

15 ที่ ข้อความ ข้อมูล ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ 3. วันนี้เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยบันทึกรายชื่อนักเรียนที่มาสายได้ทั้งหมด 28 คน 4. พยาบาลกำลังซักถามอาการคนไข้ 5. วิภาดาเตรียมเอกสารเท่ากับจำนวนผู้เข้าร่วมประชุมที่นับได้ 6. บรรณารักษ์ตรวจสอบรายชื่อผู้ที่ยังไม่ได้คืนหนังสือ

16 ที่ ข้อความ ข้อมูล ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ 7. สุขสันต์ยืมหนังสือรายงานการวิจัย ปี 2552 จากหอสมุดแห่งชาติ 8. ครูสำรวจรายชื่อนักเรียนที่เข้าชุมนุม 9. ผู้สื่อข่าวรายงานพยากรณ์อากาศประจำวันจากกรมอุตุนิยมวิทยา 10. ครูวิชัยสำรวจค่ายลูกเสือและวาดเส้นทางการเดินทางไกลให้กับลูกเสือ ชั้น ม.1

17 แหล่งข้อมูลทุติยภูมิ
ให้นักเรียนยกตัวอย่างแหล่งข้อมูลทุติยภูมิ พร้อมบอกตัวอย่างข้อมูลที่จะได้จากแหล่งข้อมูลนั้น ที่ แหล่งข้อมูลทุติยภูมิ ตัวอย่างข้อมูล 1. กรมอุตุนิยมวิทยา อุณหภูมิ สภาพอากาศ 2. 3. 4. 5. 6.

18 ชนิดของข้อมูลแบ่งตามรูปแบบการแทนข้อมูล
1. ข้อมูลชนิดจำนวน (Numeric Data) หมายถึง ข้อมูลที่สามารถนำไปคำนวณได้ ข้อมูลชนิดนี้มี 2 รูปแบบ คือ - จำนวนเต็ม คือ ตัวเลขที่ไม่มีจุดทศนิยม เช่น 12, 9, 137, -46 - ทศนิยม คือ ตัวเลขที่มีจุดทศนิยม เช่น , 71.75, -2.84

19 ทศนิยมนี้สามารถเขียนได้ 2 รูปแบบ คือ
- แบบที่ใช้กันทั่วไป เช่น 9.1, 17.63, - แบบที่ใช้ในงานวิทยาศาสตร์ เช่น x 104 ซึ่งหมายถึง 13.45 x ซึ่งหมายถึง ตัวอย่างข้อมูลชนิดจำนวน เช่น อายุของนักเรียน น้ำหนัก ส่วนสูง และคะแนนเฉลี่ย

20 2. ข้อมูลชนิดอักขระ (Character Data)
หมายถึง ข้อมูลที่ไม่สามารถนำไปคำนวณได้ แต่อาจนำไปเรียงลำดับได้ ข้อมูลอาจเป็นตัวหนังสือ ตัวเลข หรือเครื่องหมายใดๆ เช่น Computer, กุ๊กไก่, 57130, S&P ตัวอย่างข้อมูลชนิดอักขระ เช่น ชื่อ ที่อยู่ และหมายเลขโทรศัพท์

21 ใบงานหน่วยที่ 2-2 ให้นักเรียนพิจารณารายการข้อความที่ขีดเส้นใต้ในตารางต่อไปนี้ว่าเป็นข้อมูลชนิดใด ที่ ข้อความ ชนิดข้อมูล จำนวน อักขระ 1. ณัฐวุฒิทำงานที่ร้านหมูกระทะฟ้าใส ป่ายางใหม่ 2. ณัฐพันธ์ใช้วุฒิ ม.3 สมัครเข้าทำงานได้รับเงินเดือน 4,800 บาท

22 ที่ ข้อความ ชนิดข้อมูล จำนวน อักขระ 3. ธนัทมีเงินในกระเป๋าสตางค์ จำนวน บาท 4. แพรพลอยขอจดทะเบียนรถเก๋งส่วนตัว ได้หมายเลข กธ 4351 5. ส้ม 1 กิโลกรัมราคา 30 บาท 6. ร้านโดเรมอนย้ายไปอยู่ที่ 29/5 ซ.สวนลำไย สอบถามเพิ่มเติมที่

23 ที่ ข้อความ ชนิดข้อมูล จำนวน อักขระ 7. ชนิตาสอบคอมพิวเตอร์ได้คะแนน 7 คะแนน จาก 10 คะแนน 8. นายการุณ สุขดี หมายเลขประชาชน 9. ยีราฟมีความสูง 2.5 เมตร 10. รจนาเกิดวันที่ 13 มีนาคม 2538

24 2.2 การจัดการสารสนเทศ การจัดการสารสนเทศประกอบด้วยขั้นตอนหลักในการทำงานหลายส่วน ซึ่งสามารถเป็นไปตามวัฏจักรการประมวลผลสารสนเทศ (Information Processing Cycle) ดังนี้

25 Information Processing Cycle
การนำเข้าข้อมูล การประมวลผลข้อมูล Information Processing Cycle การเก็บรักษาข้อมูล การแสดงผลข้อมูล

26 2.2.1 การนำเข้าข้อมูล 1) การรวบรวมข้อมูล
อาจเป็นการรวบรวมข้อมูลจากแหล่งกำเนิดข้อมูลโดยใช้วิธีสังเกตหรือสอบถาม เช่น ข้อมูลคะแนนสอบจากสมุดพก ใบฝากถอนเงิน หรือรวบรวมข้อมูลจากข้อมูลที่มีอยู่แล้ว เช่น ข้อมูลในวารสาร และรายงานการวิจัย

27 2) การรวบรวมข้อมูล เมื่อมีการรวบรวมข้อมูลแล้วจำเป็นต้องมีการตรวจข้อมูลเพื่อความถูกต้อง ข้อมูลที่เก็บเข้าระบบต้องมีความน่าเชื่อถือ หากข้อมูลมีความผิดพลาด จะทำให้ผลลัพธ์จากการประมวลผลผิดพลาดตามไปด้วย หากตรวจพบต้องทำการแก้ไข

28 3) การเตรียมข้อมูล ข้อมูลที่มีการรวบรวมมานั้น อาจมีหลากหลายรูปแบบที่แตกต่างกันไป ทำให้การนำไปประมวลผลอาจเกิดความผิดพลาดได้ ดังนั้นจึงควรมีการเตรียมข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบเดียวกัน เพื่อความสะดวกในการประมวลผลและให้ได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง

29 หากใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ในการประมวลผล แต่ข้อมูลมีรูปแบบที่แตกต่างกัน ทำให้คอมพิวเตอร์ไม่สามารถประมวลผลได้ ดังนั้นเราจึงควรเปลี่ยนข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบเดียวกันเพื่อให้ง่ายต่อการประมวลผล

30 ชื่อ – นามสกุล วันเกิด กรแก้ว รัตนภาส 12 เมษายน 2547 อรอิน กรรณศักดิ์ 6 มิ.ย. 2548 เจตน์ พงศ์สกุล 25/03/2547 สุข เสมอ ๑ มกราคม ๒๕๔๗ ศาณุ พรหมประจักษ์ เมษยา ศนากันย์ 26 เม.ย. 2547

31 เมื่อพิจารณาข้อมูลวันเกิดจะเห็นว่ามีรูปแบบที่แตกต่างกัน และต้องการนำไปประมวลผล ถ้าข้อมูลมีจำนวนมาก และใช้มนุษย์เป็นผู้ประมวลผล ผลลัพธ์อาจผิดพลาดได้ เช่น ต้องการหาคนที่เกิดก่อนวันที่ 13 เมษายน พ.ศ เป็นต้น

32 ชื่อ – นามสกุล วันเกิด กรแก้ว รัตนภาส 12 เมษายน 2547 12/04/47 อรอิน กรรณศักดิ์ 6 มิ.ย. 2548 06/06/48 เจตน์ พงศ์สกุล 25/03/2547 25/03/47 สุข เสมอ ๑ มกราคม ๒๕๔๗ 01/01/47 ศาณุ พรหมประจักษ์ 21/06/48 เมษยา ศนากันย์ 26 เม.ย. 2547 26/04/47

33

34

35 หมู่ที่ 1 โปรตีน

36 หมู่ที่ 2 คาร์โบไฮเดรต

37 หมู่ที่ 3 ไขมัน

38 หมู่ที่ 4 เกลือแร่ ในที่นี้แยกเป็นผัก

39 หมู่ที่ 5 วิตามิน ในที่นี้แยกเป็นผลไม้

40 2.2.2 การประมวลผลข้อมูล การประมวลผลข้อมูล คือ การดำเนินการต่างๆ กับข้อมูลเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่มีความหมายและมีประโยชน์ต่อการนำไปใช้งานมากยิ่งขึ้น

41 ผลลัพธ์ที่ได้จากการประมวลผลข้อมูล เรียกว่า สารสนเทศ ซึ่งอาจอยู่ในรูปแบบที่สะดวกต่อการนำไปใช้ หรืออยู่ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ที่จัดเก็บอยู่ในสื่อบันทึก

42 วิธีการประมวลผลข้อมูล
1) การจัดกลุ่มหรือจำแนกประเภท เป็นการจัดข้อมูลที่มีลักษณะหรือคุณสมบัติคล้ายคลึงกันไว้กลุ่มเดียวกันเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการในการประมวลผล เช่น การจำแนกรายชื่อนักเรียนตามระดับชั้น การจัดกลุ่มหรือจำแนกประเภทมีประโยชน์ในการจัดเก็บ ค้นหา หรือจัดส่งข้อมูลไปยังส่วนที่เกี่ยวข้อง

43 2) การเรียงลำดับ เป็นการจัดเรียงข้อมูลตัวเลขหรือตัวอักษรตามลำดับที่ต้องการเพื่อให้เรียกใช้งานได้ง่าย การเรียงอาจเรียงจากมากไปหาน้อยหรือน้อยไปหามาก เช่น จัดเรียงเลขประจำตัวตามลำดับรายชื่อนักเรียน การจัดเรียงข้อมูลช่วยให้สามารถเรียกใช้หรือค้นหาข้อมูลได้ง่าย สะดวก และประหยัดเวลา

44 3) การคำนวณ ข้อมูลที่จัดเก็บมีทั้งข้อมูลที่เป็นตัวอักษรและตัวเลข ดังนั้นอาจมีความจำเป็นต้องมีการคำนวณข้อมูลที่ได้มาเพื่อหาผลลัพธ์แล้วนำมาใช้ตามความต้องการ เช่น คำนวณหาเกรดเฉลี่ยจากเกรดทุกวิชา คำนวณราคาสินค้ารวมจากสินค้าที่ซื้อในศูนย์การค้า

45 4) การค้นคืน เป็นการเรียกใช้ข้อมูลเฉพาะกลุ่มข้อมูลที่สนใจ เช่น คะแนนสอบของนักเรียนที่มีเลขประจำตัว คะแนนเฉลี่ยนักเรียนที่เกิน 3.80

46 5) การรวมข้อมูล เป็นการรวมข้อมูลตั้งแต่ 2 ชุดเข้าด้วยกันอย่าง มีลำดับ เช่น ข้อมูลนักเรียนเก่ากับนักเรียนที่เข้าเรียนใหม่ ข้อมูลลูกค้าในสาขาต่างๆ ของธนาคาร

47 6) การสรุป เป็นการรวบรวมเฉพาะใจความสำคัญของข้อมูลในรูปแบบที่กะทัดรัดเพื่อให้สะดวกต่อการทำความเข้าใจหรือนำมาวิเคราะห์เพื่อตัดสินใจ เช่น สรุปจำนวนนักเรียนที่สอบผ่าน สรุปจำนวนลูกค้าที่เปิดบัญชีเพิ่มในเดือนกุมภาพันธ์

48 ในการประมวลผลนั้น ถ้าข้อมูลมีจำนวนไม่มากและใช้ในงานขนาดเล็ก การประมวลผลก็สามารถทำด้วยมือได้ แต่ถ้าในงานขนาดใหญ่มีข้อมูลมากขึ้น จะมีการนำเครื่องจักรหรือคอมพิวเตอร์มาใช้เป็นอุปกรณ์ เพื่ออำนวยความสะดวกในการทำงานและช่วยให้ประหยัดค่าใช้จ่าย

49 Hot Tip How do I incorporate my logo to a slide that will apply to all the other slides? On the [View] menu, point to [Master], and then click [Slide Master] or [Notes Master]. Change images to the one you like, then it will apply to all the other slides. [ Image information in product ] Title Image - CD: School Days (EyeWire) Note to customers : This image has been licensed to be used within this PowerPoint template only. You may not extract the image for any other use. LOGO

50 Diagram Title Add your text ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. Guild Design is one of aligned company with Microsoft Ltd, and we develop and provide the design templates for Office 97, 2000, and XP. LOGO

51 Cycle Diagram Text Cycle name Add Your Text LOGO

52 Diagram LOGO Add Your Title Text Text Text 1 Text 2 Text 3 Text 4

53 Diagram Concept Add Your Text Text LOGO

54 Diagram Add Your Text LOGO

55 Diagram Add Your Title ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. LOGO

56 Diagram ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. Text LOGO

57 Marketing Diagram Concept concept LOGO

58 Diagram Add Your Text Text LOGO

59 Diagram 1 ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. 2 ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. 3 ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. LOGO

60 Diagram Your Text 2001 2002 2003 2004 LOGO

61 Diagram Add Your Title ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc. LOGO

62 Diagram Company History LOGO 2003 2000 2002 2001 2003.10 Add Your Text

63 Table Title O X LOGO

64 3-D Pie Chart Text1 Text2 Text3 Text4 Text5 LOGO

65 Marketing Diagram LOGO

66 Thank You ! Add your company slogan