ดาวน์โหลดงานนำเสนอ
งานนำเสนอกำลังจะดาวน์โหลด โปรดรอ
1
การวินิจฉัยอนามัยชุมชน
รายวิชา: ระบาดวิทยา (Epidemiology) รหัสวิชา: ๔๑๐๒๗๐๖ อ. กมลวรรณ บุตรประเสริฐ ๑
2
บทที่ ๑๐ การวินิจฉัยอนามัยชุมชน
หัวข้อการบรรยาย ความหมาย วัตถุประสงค์ และประโยชน์ของการ วินิจฉัยอนามัยชุมชน ขั้นตอนในการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๒
3
วัตถุประสงค์ เพื่อให้นักศึกษาอธิบายความหมายและวัตถุประสงค์ของการวินิจฉัยชุมชนได้ ถูกต้อง เพื่อให้นักศึกษาอธิบายประโยชน์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชนได้ถูกต้อง เพื่อให้นักศึกษาอธิบายขั้นตอนในการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ได้แก่ ขั้นตอน การเตรียมการ การดำเนินการวินิจฉัยอนามัยชุมชนได้อย่างถูกต้อง เพื่อให้นักศึกษาสามารถเก็บข้อมูลสุขภาพในชุมชน และจัดลำดับความสำคัญ ของปัญหาในชุมชนได้ถูกต้อง เพื่อให้นักศึกษาสามารถวิเคราะห์ และสรุปผลในภาพรวมของชุมชนได้ ๓
4
ความหมายของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
“การวินิจฉัยอนามัยชุมชน” หมายถึง กระบวนการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อให้ได้ผลที่บ่งชี้ถึงระดับสุขภาพของประชาชนในชุมชน ปัญหาสุขภาพอนามัยของชุมชนนั้น รวมทั้งปัจจัยต่างๆ ที่มีผลกระทบต่อสถานภาพของประชาชนในชุมชน เช่น ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมทางกายภาพชีวภาพ และสังคมซึ่งรวมความถึงลักษณะโครงสร้างทางประชากร เศรษฐกิจ และการเมือง ๔
5
การประเมินผลของการแก้ไขปัญหา
๑ การวินิจฉัยปัญหา อนามัยชุมชน ๒ การวางแผน แก้ไขปัญหา ๔ การประเมินผลของการแก้ไขปัญหา ๓ การดำเนินแก้ไข ปัญหาตามแผนฯ แสดงกระบวนการแก้ไขปัญหาอนามัยชุมชน ที่มา : (ไพบูลย์ โล่ห์สุนทร,๒๕๕๒) ๕
6
วัตถุประสงค์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
เพื่อทราบถึงสภาวะสุขภาพของบุคคลในชุมชนตามปัจจัยด้านบุคคล สถานที่และเวลา เพื่อทราบปัญหาสาธารณสุขและปัจจัยที่ทำให้เกิดปัญหานั้นๆ ในชุมชน เพื่อจัดลำดับความสำคัญของปัญหาอนามัยชุมชน เพื่อนำผลที่ได้จากการวินิจฉัยอนามัยชุมชนไปใช้เป็นแนวทางในการวางแผนแก้ไขปัญหาสาธารณสุข ๖
7
ประโยชน์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
ประโยชน์ต่องานด้านบริหารสาธารณสุข ทราบสภาพความเป็นจริงเกี่ยวกับองค์ประกอบพื้นฐานในด้านต่างๆของชุมชน ทราบสถานการณ์การเจ็บป่วยด้วยสาเหตุต่างๆ ของประชากรในชุมชนและการกระจายของโรคภัยไข้เจ็บ ทำให้สามารถระบุลำดับความสำคัญของปัญหาสาธารณสุขในชุมชนนั้นได้อย่างถูกต้อง จัดทำแผนงานโครงการแก้ไขปัญหา ๗
8
ประโยชน์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
๒. ประโยชน์ต่องานด้านสาธารณสุข การวินิจฉัยอนามัยชุมชนจะทำให้ทราบว่าประชาชนในชุมชนพอใจต่อการให้บริการสาธารณสุขมากน้อยเพียงใด บริการสาธารณสุขที่มีอยู่ในปัจจุบันเป็นการเหมาะสมกับสภาพปัญหาและความต้องการของประชาชนหรือไม่ ๘
9
ประโยชน์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
๓. ประโยชน์ต่อการศึกษาวิจัย ทำให้ทราบถึงสถานการณ์สุขภาพของชุมชนตามสภาพความเป็นจริง ปัญหาสาธารณสุขหรือการเจ็บป่วยที่เกิดในประชากรบางกลุ่ม มีการเปลี่ยนแปลง ไปจากเดิม เป็นข้อมูลที่บ่งชี้ถึงกลุ่มประชากรที่ควรคัดเลือกเป็นกลุ่มศึกษาวิจัย เป็นข้อมูลพื้นฐานในการกำหนดและพัฒนารูปแบบในการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับปัญหาสาธารณสุขในชุมชนได้ ๙
10
ประโยชน์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
๔. ผลกระทบต่อประชาชน ประชาชนเข้าใจถึงสภาพของปัญหาสาธารณสุขที่เกิดขึ้นในชุมชนของตนเอง ประชาชนได้รับความรู้เกี่ยวกับกระบวนการแก้ไขปัญหาโดยเฉพาะขั้นตอนใน การจัดลำดับความสำคัญของปัญหา ประชาชนสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอนามัย และปรับปรุงการสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมในชุมชนของตนเอง ประชากรได้รับบริการด้านสุขภาพอนามัยตรงตามสภาพปัญหาและความต้องการเร่งด่วนของแต่ละปัญหา ๑๐
11
ขั้นตอนการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
ขั้นตอนการเตรียมการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๑.๑ การศึกษาข้อมูลเบื้องต้นของชุมชน และการทำแผนที่ ๑.๒ การกำหนดข้อมูลทั่วไปที่จำเป็นในการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๑.๓ การเลือกดัชนีในการวินิจฉัยอนามัยชุมชนและแหล่งข้อมูล ๑๑
12
ขั้นตอนการวินิจฉัยอนามัยชุมชน
๒. ขั้นตอนในการดำเนินการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๒.๑ การเก็บรวบรวมข้อมูล ๒.๒ การวิเคราะห์ข้อมูล ๑๒
13
๑๓
14
๒.๓ การกำหนดปัญหาอนามัยชุมชน ปัญหาสาธารณสุขเกี่ยวข้องกับประชากร
ปัญหาสาธารณสุขเป็นปัญหาอนามัยหรือไม่นั้น จำเป็นจะต้องอาศัยดัชนีอนามัยเป็นเครื่องชี้บ่ง ๑๔
15
๒.๔ การจัดลำดับความสำคัญของปัญหาอนามัยชุมชน
วิธีการให้น้ำหนักเกณฑ์ (Criteria Weighting Method) วิธีของแฮนลอน (Hanlon method) วิธีการขององค์การอนามัยโลก (WHO Priorities Setting Method) ๑๕
16
วิธีการให้น้ำหนักเกณฑ์ (Criteria Weighting Method)
๑. ขั้นตอน การจัดลำดับความสำคัญของปัญหาด้วยการกำหนดหลักเกณฑ์ในการให้คะแนนไว้ล่วงหน้าโดยมีขั้นตอนต่อไปนี้ ทีมสุขภาพร่วมกันกำหนดหลักเกณฑ์ว่าจะพิจารณาจัดลำดับความสำคัญของปัญหาโดยใช้องค์ประกอบใดบ้าง พิจารณาความสำคัญของแต่ละองค์ประกอบ และกำหนดน้ำหนัก รวมทั้งช่วงคะแนน ประเมินปัญหาสาธารณสุขตามเกณฑ์ นำเอาคะแนนที่ได้มาคูณกับน้ำหนักของแต่ละองค์ประกอบแล้วจึงรวมคะแนนที่แต่ละปัญหา เปรียบเทียบคะแนนที่แต่ละปัญหาได้รับ ๑๖
17
๒. องค์ประกอบสำคัญ การจัดลำดับความสำคัญของปัญหา
ผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชากรในชุมชน ความยากง่ายในการแก้ปัญหา ๑๗
18
๓. เกณฑ์การให้คะแนน พิจารณาด้านผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชากรในชุมชน - ขนาดของปัญหา (size of problem or prevalence) - ความร้ายแรงของปัญหา (severity of problem) พิจารณาด้านความยากง่ายในการแก้ปัญหา (feasibility) - ทางด้านความรู้ ความก้าวหน้าทางด้านวิชาการ หรือเทคโนโลยี - ทางด้านบริหาร - ทางด้านระยะเวลา - ทางด้านกฎหมาย - ทางด้านศีลธรรม พิจารณาด้านความร่วมมือของชุมชนต่อปัญหานี้ (community Concern) ๑๘
19
๔. การรวมคะแนนเพื่อพิจารณาความสำคัญปัญหา การจัดลำดับความสำคัญของปัญหา
วิธีบวก นำคะแนนแต่ละหัวข้อมาบวกกัน วิธีคูณ นำคะแนนแต่ละหัวข้อมาคูณกัน ๑๙
20
วิธีของแฮนลอน (Hanlon method)
คณะจัดทำ ฯ ร่วมกันพิจารณากำหนดเกณฑ์ในการให้คะแนนแต่ละองค์ประกอบโดยคำนึงถึงข้อมูลที่มีอยู่เป็นสำคัญ ประเมินปัญหาสาธารณสุขที่ต้องการจัดลำดับความสำคัญตามเกณฑ์และให้คะแนนตามที่กำหนดไว้ เมื่อรวมคะแนนของแต่ละองค์ประกอบแล้วนำมาคำนวณคะแนนรวมตามสูตรที่กำหนดไว้ เปรียบเทียบคะแนนที่แต่ละปัญหาได้รับ และจัดลำดับความสำคัญโดยปัญหาที่มีคะแนนสูงสุด จะมีความสำคัญเป็นอันดับแรก ๒๐
21
องค์ประกอบที่สำคัญ การจัดลำดับความสำคัญของปัญหา
องค์ประกอบขนาดของปัญหาหรือ “ก” ให้ ๐-๑๐ คะแนน องค์ประกอบความรุนแรงของปัญหาหรือ “ข” ให้ ๐-๑๐ คะแนน องค์ประกอบการคาดคะเนถึงประสิทธิผลของแนวทางแก้ปัญหาหรือ “ค” ให้ ๐-๑๐ คะแนน องค์ประกอบความยากง่ายในการแก้ปัญหาหรือ “ง” ให้ ๐-๕ คะแนน ๒๑
22
องค์ประกอบ ก ขนาดของปัญหา
เกณฑ์การให้คะแนน องค์ประกอบ ก ขนาดของปัญหา องค์ประกอบ ข ความรุนแรงของปัญหาพิจารณาจากปัจจัย ๔ ประการ คือ ความ เร่งด่วนของปัญหา ความร้ายแรงของปัญหา ความสูญเสียทางเศรษฐกิจ และความเกี่ยวข้องของประชาชนกับ องค์ประกอบ ค ประสิทธิผลของโครงการที่จะนำเข้าไปแก้ปัญหาจะพิจารณาถึงเทคโนโลยีหรือวิธีการที่มีอยู่ในปัจจุบัน องค์ประกอบ ง ความยากง่ายในการแก้ปัญหา ๒๒
23
การรวมคะแนนเพื่อพิจารณาความสำคัญปัญหา
basic priority rating (B.P.R) = (ก+ข) ค ๓ overall priority rating (O.P.R) = (ก+ข) ค X ง ๓ ๒๓
24
วิธีการขององค์การอนามัยโลก (WHO Priorities Setting Method)
๑. การประเมินความสำคัญของปัญหาสาธารณสุขแต่ละปัญหา โดยจะประเมินเป็น ๓ ระดับ คือ มีความสำคัญสูง ปานกลาง และต่ำ ทั้งนี้จะพิจารณาเปรียบเทียบกับปัญหาอื่นๆ ใน ๓ ปัจจัย ดังนี้ อัตราอุบัติเหตุของโรคหรือปัญหา (incidence rate) อัตราตาย (mortality) อัตราความพิการหรือไร้สมรรถภาพ (disability rate) ๒๔
25
๒. การประเมินความเป็นไปได้ของมาตรการในการแก้ไขปัญหา
ความเป็นไปได้ทางด้านเทคนิค การประเมินความเป็นไปได้ทางด้านงบประมาณ การประเมินความเป็นไปได้ในการให้ความร่วมมือของชุมชน ๒๕
26
๓. การพิจารณาระดับความสำคัญของปัญหา
ถ้าความสำคัญอยู่ในระดับสูง หรือปานกลาง หรือต่ำ ทั้ง ๒ ด้านระดับความสำคัญของปัญหา คือ ระดับสูงหรือปานกลางหรือต่ำตามลำดับ ถ้ากรณีความสำคัญอยู่ในระดับที่แตกต่างกัน เช่น สูง กับปานกลางหรือควบคุมโรคที่เหมาะสมที่สุด ๒๖
27
สรุป การวินิจฉัยอนามัยชุมชน หมายถึง กระบวนการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อให้ได้ผลที่บ่งชี้ถึงระดับสุขภาพของประชาชนในชุมชน ปัญหาสุขภาพอนามัยของชุมชนนั้น รวมทั้งปัจจัยต่างๆ ที่มีผลกระทบต่อสถานภาพของประชาชนในชุมชน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อทราบถึงสภาวะสุขภาพของบุคคลในชุมชนตามปัจจัยด้านบุคคล สถานที่และเวลา เพื่อทราบปัญหาสาธารณสุขและปัจจัยที่ทำให้เกิดปัญหานั้นๆ ในชุมชน เพื่อจัดลำดับความสำคัญของปัญหาอนามัยชุมชน และเพื่อนำผลที่ได้จากการวินิจฉัยอนามัยชุมชนไปใช้เป็นแนวทางในการวางแผนแก้ไขปัญหาสาธารณสุข ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่องานด้านบริหารสาธารณสุข งานด้านสาธารณสุข การศึกษาวิจัย ประชาชน ขั้นตอนในการเตรียมการวินิจฉัยอนามัยชุมชนประกอบด้วย ๒ ขั้นตอนคือ ขั้นตอนการเตรียมการวินิจฉัยอนามัยชุมชน และขั้นตอนในการดำเนินการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๒๗
28
คำถามทบทวน ๑. ให้นักศึกษาอธิบายความหมายและวัตถุประสงค์ของการวินิจฉัยชุมชน ๒. ให้นักศึกษาอธิบายประโยชน์ของการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๓. ให้นักศึกษาอธิบายขั้นตอนในการวินิจฉัยอนามัยชุมชน ๔ ให้นักศึกษาแบ่งกลุ่มอธิปรายประเด็นปัญหาในชุมชนที่สนใจ พร้อมทั้งดำเนินการวินิจฉัยชุมชนโดยละเอียด ๒๘
29
เอกสารอ้างอิง ไพบูลย์ โล่ห์สุนทร.(๒๕๕๒) ระบาดวิทยา พิมพ์ครั้งที่ ๗. กรุงเทพ : โรงพิมพ์แห่ง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. เสาวลักษณ์ ลักษมีจรัลกุล. (๒๕๕๐). เอกสารประกอบการสอน รหัสวิชา PB ๓๐๕๓ เรื่องการวินิจฉัยอนามัยชุมชน. สมุทรปราการ:สาขาวิชาอาชีวอนามัย และความปลอดภัย คณะสาธารณสุขศาสตร์และสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยหัว เฉียวเฉลิมพระเกียรติ. (ไม่ได้ตีพิมพ์) ๒๙
งานนำเสนอที่คล้ายกัน
© 2024 SlidePlayer.in.th Inc.
All rights reserved.