สื่อหรือตัวกลางของระบบสื่อสารข้อมูล ครูผู้สอน คุณครูสาวินี บุตรดี
ตัวกลางในการสื่อสารข้อมูล (Transmission Media) การพิจารณาเลือกใช้ตัวกลางต้องคำนึงถึงปัจจัยดังต่อไปนี้ อัตราเร็วในการส่งข้อมูล ระยะทาง ค่าใช้จ่าย ความสะดวกในการติดตั้ง ความทนทานต่อสภาพแวดล้อม
ชนิดของสื่อหรือตัวกลาง สายสัญญาณ ที่ใช้เป็นมาตรฐานในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์มีอยู่ด้วยกัน 3 ประเภท คือ 1. สื่อหรือตัวกลางประเภทมีสาย 2. สายโคแอกเชียล 3. สายใยแก้วนำแสง
1. สื่อหรือตัวกลางประเภทมีสาย 1. สายคู่บิดเกลียว (Twisted pair cable) ประกอบด้วยสายสัญญาณจำนวนคู่ แต่ละคู่จะพันกันเป็นเกลียวตลอดจนถึงปลาย เพื่อลดการรบกวนจากคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจากคู่สายข้างเคียงและจากภายนอก และมีฉนวนภายนอกห่อหุ้มอีกชั้น แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ 1. ชนิดหุ้มฉนวน (Shielded twisted pair: STP) 2. ชนิดไม่หุ้มฉนวน (Unshielded twisted pair: UTP)
สื่อหรือตัวกลางประเภทมีสาย (ต่อ) สายคู่บิดเกลียวชนิดหุ้มฉนวน (STP) สายไฟแต่ละคู่จะถูกห่อหุ้มด้วยอลูมิเนียมฟอล์ย เพื่อป้องกันการรบกวนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจากภายนอกสาย และมีฉนวนไฟฟ้า เช่นพลาสติก ห่อหุ้มอีกชั้น ระยะทางในการใช้งานจะสามารถใช้ได้ไกล แต่ไม่นิยมเนื่องจากมีราคาแพง โดยมากจะนำไปใช้กับการสื่อสารข้อมูลที่มีความเร็วสูง เช่น Gigabit Network หรือติดตั้งบริเวณที่มีการรบกวนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามาก
สื่อหรือตัวกลางประเภทมีสาย (ต่อ) สายคู่บิดเกลียวชนิดไม่หุ้มฉนวน (UTP) สายไฟแต่ละคู่จะถูกห่อหุ้มด้วยฉนวนไฟฟ้าภายนอกเท่านั้น ป้องกันการรบกวนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าได้น้อยกว่าแบบ STP เป็นสายที่นิยมใช้มากที่สุด เนื่องจากมีราคาถูก มักใช้ติดตั้งภายในอาคาร หรือภายในห้อง หรือหากต้องการติดตั้งภายนอกอาคารจะต้องเดินสายภายในท่อเหล็ก สามารถใช้ส่งข้อมูลความเร็ว 100 Mbps
2. สายโคแอกเชียลหรือสายซีลด์(Coaxial cable) เป็นตัวกลางเชื่อมโยงที่มีลักษณะเช่นเดียวกับสายทีวี มีใช้งานหลายลักษณะงาน ไม่ว่าในระบบเครือข่ายเฉพาะที่ ในการส่งข้อมูลระยะไกลระหว่างชุมสายโทรศัพท์หรือการส่งข้อมูลสัญญาณวีดิทัศน์ - ใช้สัญญาณไฟฟ้าและโลหะเป็นสื่อนำไฟฟ้า - มีลักษณะคล้ายสายเคเบิ้ลทีวี แกนกลางเป็นทองแดงหุ้มฉนวน หุ้มด้วย ตาข่ายโลหะ ชั้นนอกเป็นวัสดุป้องกันสายสัญญาณ ปัจจุบันไม่นิยมใช้
3. สายใยแก้วนำแสงหรือสายไฟเบอร์ (Fiber Optic) เป็นตัวกลางของสัญญาณแสง ทำมาจากวัสดุประเภทแก้วที่มีความบริสุทธิ์มาก เส้นใยนำแสงมีลักษณะเป็นเส้นยาวขนาดเล็ก ขนาดประมาณ เส้นผมของมนุษย์ อาศัยหลักการสะท้อน และหักเหของแสงในการส่งแสง ลงไปในสาย - ใช้แสงเป็นสัญญาณ และใช้แก้วหรือพลาสติกเป็นสื่อนำสัญญาณ - ไม่ถูกรบกวนโดยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ทำให้ส่งข้อมูลได้ในอัตราเร็วสูง และระยะทางไกลกว่า 2 ชนิดแรก แต่การดูแลรักษายากกว่าและ ราคาแพงกว่า
สื่อหรือตัวกลางประเภทไร้สาย (unguided media) เป็นสื่อกลางประเภทที่ไม่ใช้วัสดุใดๆ ในการนำสัญญาณแต่จะใช้อากาศเป็นสื่อกลาง ซึ่งจะไม่มีการกำหนดเส้นทางให้สัญญาณเดินทาง สื่อหรือตัวกลางประเภทไร้สายมีดังนี้ 1. คลื่นไมโครเวฟ (microware) 2. ดาวเทียม (satellite) 3. แอคเซสพอยนต์ (access point)
1. คลื่นไมโครเวฟ (microware) เป็นสื่อหรือตัวกลางที่ใช้วิธีส่งสัญญาณที่มีความถี่สูงกว่าคลื่นวิทยุจากสถานีหนึ่งไปยังอีกสถานีหนึ่ง และสัญญาณของไมโครเวฟจะเดินทางเป็นเส้นตรง ดังนั้นสถานีจะต้องตั้งอยู่ในที่สูงๆ หรือมีเสาสัญญาณสูง สัญญาณจึงจะเดินทางได้สะดวก ไม่ติดขัด
2. ดาวเทียม (satellite) เป็นสื่อหรือตัวกลางที่มีสถานีรับ – ส่งอยู่บนพื้นดินส่งตรงไปยังดาวเทียมแล้วส่งกลับมายังตัวรับปลายทางที่พื้นดินอีกครั้งหนึ่ง ลักษณะการสื่อสารระบบดาวเทียมเหมาะสำหรับการติดต่อสื่อสารระยะไกลที่ระบบสื่อสารอื่น ๆ เข้าถึงได้ยาก เช่น กลางป่าลึก กลางทะเล กลางทะเลทราย เป็นต้น
3. แอคเซสพอยนต์ (access point) เป็นสื่อหรือตัวกลางที่ทำหน้าที่เชื่อมต่อเครื่องลูกข่ายเข้าสู่ระบบเครือข่ายแบบมีสาย เพื่อเข้าไปใช้งานอินเทอร์เน็ตหรือเข้าไปยังเครือข่ายท้องถิ่นของสำนักงาน โดยการเข้าถึงเครือข่ายอาจจะมีการเข้ารหัส ซึ่งผู้ใช้งานจะต้องใส่คีย์ หรือรหัสก่อนเชื่อมต่อ
โมเด็ม (modem) เป็นสื่อหรือตัวกลางที่ใช้เชื่อมต่อระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์เข้ากับคู่สายโทรศัพท์ เพื่อเข้าใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ต
ใบงาน เรื่อง สื่อหรือตัวกลางของระบบสื่อสารข้อมูล 1.ให้นักเรียนบอกประโยชน์ของระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ 2. โพรโทคอล (protocol) คืออะไร 3. LAN คืออะไร 4. อีคอมเมิร์ซ(E-Commerce)คืออะไร 5. OSI คืออะไร