อย่า ! ให้คนที่รักต้องจากไปเพราะ... ไข้เลือดออก ! อย่า ! ให้คนที่รักต้องจากไปเพราะ... ไข้เลือดออก งานสุขศึกษา กลุ่มงานเวชกรรมสังคม

รู้จักโรค....ไข้เลือดออก โรคไข้เลือดออก (Dengue fever) เกิดจากการติดเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งและมียุงลาย เป็นพาหะนำโรค มักพบในเด็กอายุ 5-10 ปี สาเหตุ โรคไข้เลือดออกเดงกีเป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี โดยมียุงลาย Aedes aegypti เป็นพาหะที่สำคัญ ไวรัสเดงกีเป็น RNA virus อยู่ใน Family Flavividae, Genus Flavivirus มี 4 ซีโรทัยป์ คือ DENV-1, DENV-2, DENV-3 และ DENV-4

อาการของโรคไข้เลือดออก ระยะไข้สูง มีอาการไข้ขึ้นสูง 2-7 วัน เบื่ออาหาร อาเจียนออกมามีสีน้ำตาลปนอยู่ ปวดศีรษะ ไข้ขึ้นสูง 38-40 °c ปวดท้อง ปวดกล้ามเนื้อ วันที่ 2-3 ผู้ป่วยมักซึมลงหน้าแดง ตัวแดง อาจมีผื่น หรือจุดเลือดออกตามผิวหนัง 60-90% ตรวจพบตับโต การตรวจ Tourigust test ให้ผลบวก

อาการของโรคไข้เลือดออก ระยะวิกฤติ (ระยะช็อคและเลือดออก) ไข้ลด (ประมาณวันที่ 3-6 ของโรค) อาการทรุดลงเข้าสู่ภาวะช็อก เริ่มมีอาการกระสับกระส่าย มือเท้าเย็น ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตตก อาเจียนมาก ปวดท้อง บางรายซึมมากขึ้น ปัสสาวะน้อย อาจมีเลือดออกในกระเพาะ ถ้าไม่มีอาการแทรกซ้อนและได้รับการรักษาทันและถูกต้องระยะนี้จะกินเวลา 24-48 ชั่วโมง แล้วเข้าสู่ระยะฟื้น

อาการของโรคไข้เลือดออก ระยะฟื้น อาการทั่วไปดีขึ้น ความดันโลหิตและชีพจรกลับเป็นปกติ ปัสสาวะออกมากขึ้น ตับที่โตจะ ลดขนาดลงภายใน 1-2 สัปดาห์ เริ่มรับประทานอาหารได้ มักมีผื่นแดงที่ขา ปลายเท้า ปลายมือ และมีอาการคัน

การรักษา ......โรคไข้เลือกออก 1.ผู้ป่วยที่ไม่อาเจียนให้ดื่มน้ำ/น้ำเกลือแร่มากๆ วิธีสังเกตว่าดื่มน้ำพอหรือไม่ปัสสาวะควรมีสีใส 2.ควรพบแพทย์เป็นระยะๆ ตามนัดเพื่อเฝ้าดูอาการที่อาจเป็นอันตรายอย่างใกล้ชิด 3.ถ้าอาเจียนมาก ซึม เพลียมาก มีอาการของช็อคและมีอาการเลือดออก ควรรับการรักษาในโรง พยาบาลและดูแลใกล้ชิด เพื่อรักษาได้ทันท่วงทีหรือหากมีอาการแทรกซ้อนอื่น เช่น ตับอักเสบ รุนแรง ตับวาย สมองอักเสบ ควรรับการรักษาในโรงพยาบาล 4.ให้ยาแก้ไข้ พาราเซตามอน แต่ห้ามใช้ยา แอสไพริน เพราะทำให้ระคายกระเพาะโอกาสมีเลือดออก ทางกระเพาะง่าย และทำให้การทำงานหาเกร็ดเลือดผิดปกติ 5.วัคซีน ยังไม่มีให้ฉีด อยู่ในขั้นทดลองเท่านั้น

เมื่อไรจะให้กลับบ้าน 1.ไม่มีไข้ 24 ชั่วโมงโดยที่ไม่ได้รับยาลดไข้ ผู้ป่วยอยากอาหาร 2.ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นอย่างชัดเจน 3.ความเข้มของเลือดคงที่ 3.3วันหลังจากรักษาภาวะช็อค 4.เกร็ดเลือดมากกว่า 50000 5.ไม่มีอาการแน่ท้องหรือแน่หน้าอกจากน้ำในท้องหรือช่องเยื่อหุ้มปอด

ภาวะโรคแทรกซ้อนอื่นๆ * ตับวาย * ไตวาย * สมองทำงานผิดปกติ

วิธีป้องกัน.....โรคไข้เลือกออก 1.พยายามไม่ให้ยุงกัด 2.ปราบและทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุง ซึ่งชอบวางไข่ในน้ำสะอาดที่อยู่นิ่งๆ ตามภาชนะต่างๆ ที่มีน้ำขัง 3.ผู้ป่วยที่เป็นไข้เลือดออกไม่ควรให้ถูกยุงกัดภายใน 5 วันแรกของโรค เพราะผู้ป่วยยังมีไวรัสอยู่ในเลือด ทำให้แพร่เชื้อไปให้คนอื่นได้ 4.รายงานคนไข้ไปที่โรงพยาบาลหรือสาธารณสุขจังหวัด เพื่อส่งเจ้าหน้าที่ไปทำการกำจัดยุงบริเวณนั้นและ ควบคุมโรคก่อนที่จะมีการระบาดเพิ่ม

ดูแลตัวเองให้ดีนะ......สุขศึกษา กลุ่มงานเวชกรรมสังคม ดูแลตัวเองให้ดีนะ......สุขศึกษา กลุ่มงานเวชกรรมสังคม