ดาวน์โหลดงานนำเสนอ
งานนำเสนอกำลังจะดาวน์โหลด โปรดรอ
1
บุคลิกภาพและตัวตนทางสังคม Personality & Social Self
รองศาสตราจารย์แสงสุรีย์ สำอางค์กูล
2
ความเบื้องต้น สรุปภาพรวมบุคลิกภาพ
บทนี้จะให้ความรู้ความเข้าใจความสัมพันธ์ ระหว่างบุคลิกภาพ (personality) + สถานการณ์ พฤติกรรมสังคม (=social beh.) หรือ พฤติกรรมเฉพาะอย่าง (specific behavior) สรุปภาพรวมบุคลิกภาพ Personality (บุคลิกภาพ) ---->Types (แบบ/ ชนิด) ---->Traits (ลักษณะคงที่ ซึ่งจัดเข้าเป็น กลุ่ม/กองไว้ด้วยกัน ---> Behaviors (พฤติกรรม ภายนอก /ที่แสดงออกอย่างชัดเจน) Personality
3
Personality บุคลิกภาพ (Personality)--->ชนิดบุคลิกภาพ (types =ใช้หลักสถิติแบบวิเคราะห์ องค์ประกอบ ช่วยแบ่งแยกเป็นชนิดอย่าง ชัดเจน) ---> บุคลิกลักษณะ/จิตลักษณะ/ อุปนิสัย (จัดเป็นกลุ่ม) กล่าวคือ trait ที่เกี่ยวข้อง กันเมื่อได้นํามาจัดเข้าเป็นกลุ่มหนึ่งๆ แล้ว ก็จะ กลายเป็น แบบบุคลิกภาพ = type) ---> พฤติกรรม (behavior = specific behavior) อย่าลืมเด็ดขาดว่า พฤติกรรม (ภายนอก) ต้อง สามารถบรรยายเป็นแบบ เน้นที่นี่ เดี๋ยวนี้ (here and now) here and now
4
ตัวอย่าง....เช่น เช่น บุคลิก/จิตลักษณะพื้นฐาน 5 ด้าน ที่เรียกว่า The Big Five Type = ด้านเปิดตัว / แสดงตัว (สูง) (Extroversion) = พูดมาก + ว่องไว + กล้า แสดงออก (เหมาะสม) + มีพลัง + ชอบเข้าสังคม (traits กลุ่มหนึ่ง) Type = ด้านเห็นพ้องด้วย (สูง) (Agreeableness) = เห็นใจผู้อื่น + เมตตากรุณา + ซาบซึ้ง + ให้ความ รัก +ใจอ่อนโยน (traits กลุ่มหนึ่ง) Type = มโนธรรม (สูง) (Conscientiousness) = ประมวลสรุปเก่ง + ละเอียด + ช่างวางแผน + มี ประสิทธิภาพ (traits กลุ่มหนึ่ง) ฯลฯ (ที่เหลือโปรดทบทวนด้วยตนเองในตํารา + เอกสาร) The Big Five
5
การวัดผลบุคลิก / จิตลักษณะ:
วัดโดยใช้เครื่องมือวัด / สํารวจบุคลิกภาพที่มี ความเที่ยงตรง (สูง) + ความเชื่อมั่น (สูง) เช่น แบบสํารวจ MBTI, MMPI, MPI เป็นต้น MBTI MMPI MPI
6
ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคมกับการแสดงพฤติกรรมของบุคคล
= บุคคลแสดง beh.แตกต่างกันออกไป เพราะ เรียนรู้มาไม่เหมือนกัน beh.ไม่จําเป็นต้องแสดงออกมาเหมือนเดิม คําถามที่น่าสนใจของนักทฤษฎีการเรียนรู้ทาง สังคม มี 3 ข้อ ดังนี้ (1) เราไม่สามารถมองเห็น beh. ที่เป็นผลมา จาก trait ภายใน แต่ beh. เป็นผลมาจากปัจจัย สิ่งแวดล้อม (2) ความแตกต่างระหว่างบุคคลไม่จําเป็นต้องมี ความมั่นคง อยู่เสมอ บุคคลสามารถเรียนรู้ที่จะ แสดง beh. ในแนวทางที่ใหม่ๆ ได้ beh.
7
ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคมกับการแสดงพฤติกรรมของบุคคล (ต่อ)
สไนเดอร์ กล่าวว่า บางคนแสดงพฤติกรรม ภายนอกสอดคล้องกับบุคลิกลักษณะของตน (จริงใจ) มากกว่าบางคน (3) บุคคลไม่ได้ถูกบังคับให้แสดง behavior ออกมาให้สอดคล้องกับสถานการณ์ แต่ สิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกันต่างหาก ที่มักจะเร้าให้ บุคคลแสดงออกมาแตกต่าง กัน beh.อาจจะมีความมั่นคงตลอดเวลา ใน สถานการณ์หนึ่งโดยเฉพาะ เพราะสิ่งแวดล้อม นั้นมีปัจจัยอันเดิม สไนเดอร์.
8
ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคมกับการแสดงพฤติกรรมของบุคคล (ต่อ)
เช่น บุคคลหนึ่งอาจแสดงความเขินอายในระดับ ต่างกันไปตามลักษณะสถานการณ์ เขาอาจมักจะเขินอายมาก กับบุคคลที่เพิ่งได้ รู้จัก ดังนั้น ในหลายสถานการณ์ คนเราจึงไม่ จําเป็นต้องแสดงออกมาเป็นประจําใน สถานการณ์เดิม ๆ ความเขินอาย
9
ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคมกับการแสดงพฤติกรรมของบุคคล (ต่อ)
สรุปได้ว่า บุคลิกลักษณะ (traits) ต่างๆ ไม่ใช่ตัว พยากรณ์ที่ดีของ beh. (ที่เป็นหน่วยเล็กที่สุด) ... กล่าวได้อีกนัยหนึ่งว่า พฤติกรรมเดี่ยวๆที่ แสดงออกมาก็ไม่ใช่ตัวพยากรณ์ที่ดีของ บุคลิกลักษณะ (traits) เฉกเช่นเดียวกัน (มีต่อ) สรุปได้ว่า
10
ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคมกับการแสดงพฤติกรรมของบุคคล (ต่อ)
เช่น ผลวิจัยพบว่า การอนุมานว่าบุคคลนั้น ๆ มี มโนธรรม (trait)... สูงหรือไม่ ในกลุ่มนักศึกษา ป.ตรีเราไม่อาจพิจารณาได้ตรงที่การแต่งกาย สุภาพเรียบร้อย แต่การมีมโนธรรมสูงดังกล่าว พิจารณาได้ตรงที่การตรงต่อเวลา + การเอาใจ ใส่รับผิดชอบงานที่ได้รับ (แสงสุรีย์ สําอางค์กูล และนพนธ์ สัมมา, 2542) การศึกษา trait กับสถานการณ์ควบคู่กัน… ผลการวิจัยในระยะหลัง พบว่า…beh. ถูก กําหนดโดยอิทธิพลร่วมกันระหว่าง บุคลิกลักษณะ + สถานการณ์หลายตัวหลาย ชนิด (Lewin, 1935, 1936, 1977, 1985) เช่น ผลวิจัยพบว่า
11
เราสามารถเปลี่ยนแปลงบุคลิกภาพของบุคคลได้หรือ?
มีบางแง่มุมของบุคลิกภาพเท่านั้น และมี หลายแนวทาง/เทคนิควิธีการที่จะทำได้ ค่ะ ทางพระพุทธศาสนา มีจุดเน้นไว้ด้วยว่า คน เป็นผู้ที่สอนได้ เปลี่ยนแปลงไปสู่ทางที่เจริญ งอกงามเติบโตได้ ถ้ายังมีสติ และ ปัญญาอยู่ รวมทั้งหลงติดยึดกับอวิชชา และมีคติง่ายๆ ที่ว่า “ไม้อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ดัดยาก” ด้วย ทางจิตวิทยาสังคม ก็มีหลักวิชาที่พิสูจน์ไว้ หลายแนวคิด /หลักการ ค่ะ
12
คิดดีได้ดี คิดร้ายได้ร้าย ดังนั้น จงฝึกคิดดี-รู้สึกดี-ทำดี จนเป็นนิสัยส่วนตัว แล้วจะสุขตลอดไป นะจ๊ะ
13
ขอให้ทุกคนโชคดีในการสอบ....ค่ะ รองศาสตราจารย์แสงสุรีย์ สำอางค์กูล
ขอบคุณค่ะ ขอให้ทุกคนโชคดีในการสอบ....ค่ะ รองศาสตราจารย์แสงสุรีย์ สำอางค์กูล
งานนำเสนอที่คล้ายกัน
