วัตถุดิบอาหารสัตว์ที่เป็นแหล่งของโปรตีนที่มาจากพืช

งานนำเสนอเรื่อง: "วัตถุดิบอาหารสัตว์ที่เป็นแหล่งของโปรตีนที่มาจากพืช"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 วัตถุดิบอาหารสัตว์ที่เป็นแหล่งของโปรตีนที่มาจากพืช
ถั่วลิสง & กากเมล็ดฝ้าย

2 ถั่วลิสง (Peanut) เป็นแหล่งโปรตีน และพลังงานที่ถูกกว่า กากถั่วเหลือง และปลาป่น - DM 95% CP % - ไขมัน % เยื่อใย 2.9% - มี Arginine สูง - มี Oleic acid สูง - ทำได้ง่ายในฟาร์มโดยบดให้ละเอียดได้ง่ายโดย Hammer mill

3 ข้อเสียของถั่วลิสง - เปลือกบางสีชมพูที่หุ้มเมล็ดมี Tannin อยู่ 16-19%
- มี trypsin inhibitor ที่ทนความร้อนกว่าในถั่วเหลือง - พบเชื้อรา Aspergillus flavus ที่สร้าง Aflatoxin ได้ ง่าย (ควรเก็บรักษาให้มีความชื้น < 7 %) - มีกรดไขมันที่ไม่อิ่มตัวอยู่สูง ควรเสริมด้วย Vit E - ขาด Met, Try และ Lys แต่มี Arg สูง - มี Ca, Cu, Fe และ Mn แค่ 1/3 ของถั่วเหลือง Mg, P แค่ 1/2ของถั่วเหลือง

4 รูปแบบการใช้ถั่วลิสงในอาหารสัตว์ ถั่วลิสงทั้งเมล็ด
ใช้ในรูปถั่วลิสงคั่วบดทดแทนถั่วเหลืองในอาหารลูกสุกร หลังหย่านม ได้ % อาหารสูกรร่น-ขุน ใช้ได้ 5 % ใช้แทน full fat soybean ลดการเติมใขมันในอาหาร อาหารสุกรระยะให้นม ใช้ได้ 12 %

5 กากถั่วลิสง (Peanut meal) - ผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมน้ำมันถั่วลิสง - ส่วนประกอบทางเคมี
Solvent Expeller DM CP CF EE Ca P

6 - โปรตีนคุณภาพต่ำ กรดแอมิโนไม่สมดุล
methionine (first limiting amino acid), lysine, Tryptophan ต่ำ argenine สูง - แร่ธาตุต่ำ Ca, Cu, Fe, Mn, K 1ใน 3 ของ SBM Mg, P 50 % ของ SBM - Trypsin inhibitor, tannin และ aflatoxin - มีใขมันตกค้างสูง ไม่ควรให้เกิน 25% เพราะซากจะมีไขมันเหลว (soft pork) - ในโคนม ถ้าใช้กากถั่วลิสงที่ไม่สกัดน้ำมันเกิน 5% น้ำนมจะนำไปทำเนยยาก และเนยมักไม่แข็งพอ (soft butter)

7 กากเมล็ดฝ้าย ( Cottonseed meal )
กาก % เปลือก % น้ำมัน 16% ความชื้น 5% ใยฝ้าย 7%

8 กากเมล็ดฝ้ายที่ใช้เป็นอาหารสัตว์
- กากเมล็ดฝ้ายอัดน้ำมัน (expeller หรือ screw press) - กากเมล็ดฝ้ายสกัดน้ำมันโดยสารละลาย (direct solvent) - กากเมล็ดฝ้ายอัดน้ำมันก่อนแล้วนำไปสกัดน้ำมันโดยใช้สารละลาย (prepressed solvent)

9 กากที่ได้ มีทั้งชนิดที่กระเทาะเปลือกออก
ไม่กระเทาะเปลือก โปรตีน % เยื่อใย % โปรตีนคุณภาพต่ำกว่ากากถั่วเหลือง lysine (ต่ำมาก) methionine, cysteine ต่ำ Ca ต่ำ P สูง carotene, vitamin D ต่ำ กอสสิปอล (Gossypol ) Pigment gland บนสมอ หรือเปลือกของเมล็ดฝ้าย สารสีเหลือง ไม่ละลายน้ำแต่ละลายในน้ำมัน

10 ส่วนประกอบทางเคมี CSM CSM CSM CSM
(hull) (expeller) (solvent) (prepress) DM CP EE CF Ca P

11 Gossypol pigment สีเหลืองที่ผลิตจากต่อมบนสมอ หรือเปลือกของ เมล็ดฝ้าย มี 2 รูป - Free gossypol เป็นพิษ - Bound gossypol ไม่เป็นพิษ - ใน raw cottonseed จะมี free gossypol มากกว่า bound gossypol - การอัดน้ำมันจะ free และ bound gossypol

12 ความเป็นพิษของ gossypol
Expeller Solvent F. gossypol % % B. gossypol % % ความเป็นพิษของ gossypol - Free gossypol จะถูกดูดซึมเข้ากระแสเลือด - เป็นตัวต้านกระบวนการ oxidation ในร่างกาย ลดประสิทธิภาพของ ME ลง

13 การทำลายพิษของ gossypol
- ความร้อน Bound Free - สกัดในสารละลาย Hexane : Acetone : Water 44 : 53 : 3 ได้ถึง 95% - Fe So4 เติมในกากเมล็ดฝ้าย 1 : 1 แต่ต้อง คำนวณปริมาณ gossypol ให้ถูกต้อง และไม่ควรใช้ Fe SO4 เกิน 500 ppm

14 - Free gossypol + protein ประสิทธิภาพการใช้
Free gossypol ทำให้กระบวนการ Metabolism เสียไป สัตว์ขาดพลังงาน ขาดโปรตีน หรือทำให้ประสิทธิภาพใน การใช้โปรตีน และพลังงานต่ำ - ในสุกร > 100 ppm ทำให้ Intake อัตราการเจริญเติบโต หายใจขัด กระสับกระส่าย ซึม และตาย

15 ใช้เป็น male anti – fertility agent
- ในไก่ % ในอาหาร ไข่จะเริ่มเปลี่ยนสี 0.005% - ไข่แดง มีสีเขียวมะกอก (Olive yolk) หรือเกิดจุด บนไข่แดง เพราะโปรตีนในไข่แดงจะขับ Ferric ion ออกมาไป รวมตัวกับ gossypol เป็นสารสี - ไข่ขาวจะข้นเหนียวคล้ายวุ้น - ในสัตว์เคี้ยวเอื้องกระทบน้อย ยกเว้นได้รับ 24 g/วัน เมล็ดเลือดแดง Plasma Protein - Temporary in fertility ใช้เป็น male anti – fertility agent

16 การใช้กากเมล็ดฝ้ายเลี้ยงสัตว์
- ไก่ (ในระยะเจริญเติบโต) ไม่ควรใช้กากเมล็ดฝ้ายสกัดน้ำมัน > 10% - ไม่ควรใช้ในไก่ไข่ แต่ถ้าจำเป็น ไม่ควรใช้ > 5% (ไม่สกัดน้ำมัน) > 20% (สกัดน้ำมัน)

17 - สุกรรุ่นและขุน ไม่ควรใช้ > 5% (ไม่สกัดน้ำมัน) > 20%(สกัดน้ำมัน) - ลูกสุกร < 5 เดือน ไม่ควรเกิน 15% ในสูตรอาหาร