ดาวน์โหลดงานนำเสนอ
งานนำเสนอกำลังจะดาวน์โหลด โปรดรอ
1
บทที่ 3 การเกิดและแหล่งกำเนิดของอัญมณี
บทที่ 3 การเกิดและแหล่งกำเนิดของอัญมณี (Origin and Occurrence of Gemstones)
2
3.1 อัญมณีในหินอัคนี (Igneous rock) : เป็นหินที่เกิดจากการตกผลึกของแร่ จากสาร หลอมเหลวร้อนในโลก(magma) แบ่งเป็น Intrusive rock : หินอัคนีที่แข็งตัวอย่างช้าๆ ภายใต้เปลือกโลก ผลึกมีขนาดใหญ่ เช่น หิน granite และหิน pegmatite Extrusive rock : หินอัคนีที่แข็งตัวอย่างรวดเร็วบนเปลือกโลก ผลึกมีขนาดเล็ก ถึงเนื้อแก้ว เช่น หิน basalt หิน obsidian และ หิน kimberlite
3
อัญมณีที่พบใน extrusive rock
อัญมณีเกิดเป็นผลึกขนาดใหญ่ ฝังตัวอยู่ในเนื้อหินที่มีขนาดละเอียดกว่า ส่วนใหญ่พบในหิน basalt ได้แก่ diamond pyroxene fire opal ruby peridot อัญมณีที่เกิดพร้อมๆกับหินต้นกำเนิด เรียกว่า อัญมณีปฐมภูมิ (primary gemstone)
4
อัญมณีที่ตกผลึกแทรกอยู่ในช่องว่างหรือโพรงของหินที่แข็งตัวแล้ว เรียกว่า อัญมณีทุติยภูมิ (secondary gemstone) agate ที่เกิดอยู่ใน geode agate ที่เกิดอยู่ในช่องว่างของหินอัคนี
5
เพชร เป็นอัญมณีที่เกิดภายใต้ความร้อนและความดันสูงมาก เกิดที่ความลึกประมาณ 200 km. จากผิวโลก หินอัคนีชนิด kimberlite เป็นตัวนำเพชรขึ้นมาสู่ผิวโลก เคลื่อนผ่านชั้นเปลือกโลกขึ้นมาเป็นแนวตรง มีรูปร่างคล้ายท่อ เรียกว่า kimberlite pipe
6
อัญมณีที่พบใน intrusive rock
พบอัญมณีหลากหลายชนิดกว่าที่พบในหินอัคนี extrusive มักพบเป็นผลึกขนาดใหญ่และสมบูรณ์ ส่วนใหญ่จะหลุดจากหินเดิมมาสะสมรวมกันเป็นแหล่งลานแร่ (placer deposit) หินที่เป็นแหล่งกำเนิดของอัญมณีสำคัญ และมีอัญมณีหลากหลายชนิดมาก คือหิน pegmatite พบเกิดเป็น pocket ที่มีผลึกอัญมณีขนาดใหญ่ คุณภาพดี ใสสะอาด มีรูปผลึกชัดเจน เรียกว่า กล่องอัญมณีธรรมชาติ (natural’s jewel box)
7
ใน Pegmatite pocket พบอัญมณีชนิดต่างๆ ดังนี้
red beryl yellow beryl emerald beryl (ธาตุเบริลเลียม) green beryl aquamarine morganite
8
(ธาตุโบรอนและลิเทียม)
Tourmaline (ธาตุโบรอนและลิเทียม)
9
(ธาตุโบรอนและลิเทียม)
Topaz (ธาตุฟลูออรีน) Spodumene (ธาตุลิเทียม) Apatite (ธาตุฟอสฟอรัส) Chrysoberyl (ธาตุโบรอนและลิเทียม)
10
Quartz (SiO2) Feldspar (SiO2)
11
3.2 อัญมณีในหินตะกอน (sedimentary rock)
เรียกว่า แหล่งทุติยภูมิ(secondary deposit) elluvial deposit : เป็นการสะสมตัวของอัญมณีในบริเวณใกล้เคียงกับแหล่งกำเนิด alluvial deposit หรือ placer deposit : เป็นการสะสมตัวของอัญมณีในแหล่งใหม่ ซึ่งอาจเป็นตะกอนทางน้ำหรือทะเล
12
อัญมณีที่พบในแหล่งทุติยภูมิ มีความทนทาน มีค่า ถ. พ
อัญมณีที่พบในแหล่งทุติยภูมิ มีความทนทาน มีค่า ถ.พ. และความแข็งสูง ได้แก่ diamond zircon garnet tourmaline chrysoberyl spinel topaz quartz diamond ruby
13
3.3 อัญมณีในหินแปร(metamorphic rock)
หินแปร เป็นหินที่แปรสภาพมาจากหินเดิมโดยกระบวนการแปรสภาพ เกิดจากการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและความกดดัน จึงตกผลึกใหม่ในหิน ขณะที่ยังแข็งตัวอยู่ ได้ผลึกแร่ชนิดใหม่และเนื้อหินใหม่ การแปรสภาพแบบไพศาล (regional metamorphism) : พบ ruby sapphire garnet chrysoberyl iolite kyanite เป็นผลึกขนาดใหญ่ฝังตัวในเนื้อหินขนาดเล็กกว่า ruby garnet kyanite
14
การแปรสภาพแบบสัมผัส (contact metamorphism) : เกิดเป็นแนวแคบๆ ตามบริเวณที่หินเดิมสัมผัสกับ magma ที่แทรกขึ้นมาภายหลัง ความร้อนและสารละลายจาก magma ที่เข้ามาในหินเดิม ทำให้เกิดแร่ชนิดใหม่ อัญมณีสำคัญได้แก่ beryl garnet ruby sapphire spinel axinite และ lazurite blue sapphire emerald demantoid garnet
15
อัญมณีจากสารละลาย เกิดได้ 2 ลักษณะ คือ
การตกผลึกจากน้ำแร่ร้อน (hydrothermal) : ตกผลึกเป็นสายแร่(vein) แทรกเข้าไปในหินที่เกิดอยู่ก่อน ส่วนใหญ่เป็นสินแร่(ore) เช่น ทอง เงิน ตะกั่ว สังกะสี ดีบุก โดยอัญมณีเกิดร่วมกับสินแร่เหล่านี้ เช่น rhodochrosite amethyst topaz ที่สำคัญที่สุดคือ emerald โดยเฉพาะแหล่งในประเทศ Columbia และ Afghanistan พบ emerald ในสายแร่ที่แทรกเข้าไปในหินปูน emerald calcite
16
การตกผลึกจากสารละลายที่มาจากน้ำผิวดิน(surface water) : น้ำผิวดินหรือน้ำฝนที่มี CO2 ละลายปนอยู่ จึงมีฤทธิ์เป็นกรดอ่อนๆ สามารถละลายแร่ธาตุที่อยู่ในชั้นดิน ชั้นหินที่ซึมผ่านได้ เมื่อถึงบริเวณที่มีสภาวะเหมาะสม จึงเกิดการตกผลึกเป็นแร่ชนิดใหม่ ไดแก่ opal malachite rhodochrosite turquoise agate amethyst opal turquoise
17
แหล่งอัญมณีสำคัญของโลก
งานนำเสนอที่คล้ายกัน
