Understanding Sex and Gender

งานนำเสนอเรื่อง: "Understanding Sex and Gender"— ใบสำเนางานนำเสนอ:

1 Understanding Sex and Gender
Social Construct

2 Sex and Gender ‘women’ = female sex + feminine social role
Sex refers to your biological role Gender refers to your gender to role ‘women’ = female sex + feminine social role ‘men’ = male sex + masculine social role

3 เพศ (Sex) และ เพศสภาพ(Gender)
เพศ โยงไปถึง บทบาททางชีวภาพ เพศสภาพ/ เพศภาวะเชื่อมโยงไปถึง บทบาททางสังคม ‘ผู้หญิง' = เพศหญิง + บทบาททางสังคมของความเป็นหญิง ‘ผู้ชาย' = เพศชาย + บทบาททางสังคมของความเป็นชาย

4 Sex and Gender Sex: refers to the biological differences between male and female. Women can bear and breast-feed children and men impregnate women. These sex-related capacities are genetically determined, universal and unchanging. (Source,Gender Briefing Kit 2000 UNDP Mongolia)

5 เพศ (Sex) และ เพศสภาพ (Gender)
เพศ : เชื่อมโยงกับความแตกต่างทางชีวภาพระหว่างชายและหญิง เช่น ผู้หญิงอุ้มท้องและให้นมบุตร ส่วนชายมีน้ำเชื้ออสุจิที่สามารถทำให้หญิงตั้งครรภ์ได้ ความสามารถเฉพาะของแต่ละเพศนี้ ถูกกำหนดขึ้นจากพันธุกรรม เป็นสากล และไม่อาจเปลี่ยนแปลงไม่ได้ (ที่มา Gender Briefing Kit 2000 UNDP Mongolia)

6 Gender and their Implications
Men are supposed to be… Men often behave… Larger Implications… Strong and brave - By engaging in risk-taking acts, often using violence - Increased violence against children, women, and men

7 เพศสภาพ/ เพศภาวะและนัยสำคัญ
ผู้ชายถูกคาดหวังว่าควรจะ … บ่อยครั้งที่ผู้ชายมีพฤติกรรมที่… นัยยะในภาพกว้าง … - แข็งแรง เข้มแข็ง และ กล้าหาญ - ไปข้องเกี่ยวกับพฤติกรรมเสี่ยง ซึ่งมักมีการใช้ความรุนแรงร่วมด้วย - ความรุนแรงต่อเด็ก สตรี และผู้ชายที่มีเพิ่มมากขึ้น

8 Gender and their implications
Gender is also a relational concept and implies a relationship between men and women. Gender is not about women: it refers to a structural relationship between men and women. Gender is the socio-economic and political conditions that determine roles, responsibilities, constraints and opportunities of women and men which is linked to the state, the economy, and to other macro- and micro-processes and institutions.

9 เพศสภาพ/ เพศภาวะและนัยสำคัญ
เพศสภาพ/ เพศภาวะ เป็นแนวคิดที่มีลักษณะเชิงสัมพัทธ์ และมีนัยถึงความสัมพันธ์ระหว่างผู้ชายกับผู้หญิง ไม่ได้เป็นเรื่องเกี่ยวกับผู้หญิงเท่านั้น : หากแต่หมายถึงโครงสร้างความสัมพันธ์ระหว่างชายและหญิง เป็นเงื่อนไขทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง ซึ่งกำหนดบทบาท ความรับผิดชอบที่หลากหลาย ข้อจำกัด และโอกาสต่างๆ ของทั้งผู้หญิงและผู้ชาย เงื่อนไขเหล่านี้จึงโยงใยกับรัฐ กับระบบเศรษฐกิจ และยังเกี่ยวข้องกับกระบวนการระดับมหภาค จุลภาค และสถาบันทางสังคมต่างๆ ด้วย

10 Gender and Their Implications
A Woman’s Place is in the house Her Role: Care of others House hold work Limitations: Lack of decision-making power Cases of violence going unreported due to lack of economic security or options

11 พื้นที่ของผู้หญิง คือ
เพศสภาพและนัยสำคัญ พื้นที่ของผู้หญิง คือ ภายในบ้าน บทบาทของเธอ : ดูแลคนในบ้าน งานบ้าน ข้อจำกัด : ไม่มีอำนาจในการตัดสินใจ ความรุนแรงต่างๆ ที่เกิดขึ้น ไม่ถูกเปิดเผยหรือแจ้งความ เนื่องจากผู้หญิงไม่มีความมั่นคง ทางเศรษฐกิจ ไม่มีรายได้อื่น หรือไม่มีทางเลือกทางเศรษฐกิจ

12 Gender roles: Creating Hierarchies
existing structures = POWER = CONTROL = BENEFITS = OPPORTUNITIES

13 บทบาทต่างๆ ตามเพศสภาพ/ เพศภาวะ : เป็นเหตุให้เกิดลำดับช่วงชั้น
บทบาทต่างๆ ตามเพศสภาพ/ เพศภาวะ : เป็นเหตุให้เกิดลำดับช่วงชั้น บทบาทต่างๆ ตามเพศสภาพ/ เพศภาวะ: โครงสร้างที่มีอยู่แล้ว = อำนาจ = การควบคุม = การได้ประโยชน์ = โอกาสต่างๆ

14 Gender roles and their implications
Society Laws, culture, norms Community Work, religion, media, education Relations Family, peers, friends Individual Attitudes, roles NOT HOMOGENOUS CATEGORIES

15 บทบาทตามเพศสภาพ และลำดับช่วงชั้น
สังคม กฎหมาย วัฒนธรรม บรรทัดฐานทางสังคม บทบาทตามเพศสภาพ ชุมชน งาน ศาสนา สื่อ การศึกษา ความสัมพันธ์ ครอบครัว คนรุ่นราวคราวเดียวกัน เพื่อน ตัวเราเอง ทัศนคติ บทบาทต่างๆ แตกต่างกันไปตามเงื่อนไข ไม่ได้ออกมาเป็นพิมพ์เขียวเหมือนๆ กัน

16 Gender roles Gender roles are the assigned activities and relative position in society of men and women. These roles are constructed through forces such as culture, tradition, politics, and norms, varying from culture to culture While one’s sex does not change, gender roles are learned and change over time. Education, technology, economics, and sudden crises like war and famine can cause changes in gender roles.

17 บทบาทตามเพศสภาพ หรือ บทบาทหญิงชาย
บทบาทตามเพศสภาพเป็นงาน กิจกรรม และตำแหน่งแห่งที่ในสังคม ของชายและหญิงที่ถูกกำหนดไว้เรียบร้อยแล้ว บทบาทเหล่านี้ถูกประกอบสร้างผ่านปัจจัยต่างๆ เช่น วัฒนธรรม ประเพณี ระบบทางการเมือง และบรรทัดฐาน อันแตกต่างกันไปในแต่ละสังคม-วัฒนธรรม ขณะที่ เพศ (sex) เป็นสิ่งที่ไม่อาจเปลี่ยนแปลง บทบาทตามเพศสภาพเป็นสิ่งที่เราเรียนรู้ผ่านกระบวนการขัดเกลา และสามารถปรับเปลี่ยนได้เมื่อเวลาผ่านไป การศึกษา เทคโนโลยี เศรษฐกิจ และวิกฤตการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน (เช่น สงคราม และภาวะความอดอยาก) สามารถเป็นเงื่อนไขให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมากมายต่อบทบาทตามเพศสภาพ

18 Gender roles Gender roles have three aspects: Positions within the social structure indicating where women and men belong or are expected to belong; Rules for behavior and interaction prescribed for men and women; Relationship between women's and men’s roles.

19 บทบาทตามเพศสภาพ/ เพศภาวะ
3 แง่มุมของบทบาทตามเพศสภาพ/ เพศภาวะ: ตำแหน่งแห่งที่ ภายในโครงสร้างทางสังคมซึ่งระบุว่า ตำแหน่งหรือพื้นที่ทางสังคมใด เป็น หรือ ควรเป็น พื้นที่ของหญิงและชาย; กฎเกณฑ์/ ระเบียบแบบแผน สำหรับพฤติกรรมและการมีปฏิสัมพันธ์กัน ซึ่งถูกกำหนดมาก่อนหน้าให้แก่ทั้งชายและหญิงแล้ว ; ความสัมพันธ์ ระหว่างบทบาทของผู้หญิง และ บทบาทของผู้ชาย

20 Gender Relations Gender relations are constituted, like all other social relations, through the rules, norms and practices. Gender relations, in other words, do not operate in a social vacuum but are products of the ways in which institutions are organized and reconstituted over time. Gender relations are, more often than not, unequal. They often signify a relation of subordination and domination between women and men. The condition of their existence and transformation depends upon existing and changing power relations, upon the material conditions which give rise to existing and new forms of gender relations.

21 ความสัมพันธ์ระหว่างเพศสภาพ/ เพศภาวะ
เช่นเดียวกับความสัมพันธ์ทางสังคมอื่นๆ ความสัมพันธ์ระหว่างเพศ สภาพก็เป็นสิ่งที่ถูกประกอบสร้างขึ้นเช่นกัน โดยสร้างผ่าน กฎเกณฑ์ แบบแผน บรรทัดฐาน และภาคปฏิบัติต่างๆ กล่าวอีกแบบ ความสัมพันธ์ระหว่างเพศสภาพจะไม่ทำงานใน สภาพสังคมที่ไม่มีโครงสร้างใดๆ ตั้งอยู่เลย ความสัมพันธ์ดังกล่าว จึงเป็นผลผลิตของการที่สถาบันทางสังคมต่างๆ ถูกจัดตั้งขึ้น หรือ เป็นผลของการที่สถาบันถูกปรับโครงสร้างใหม่ เมื่อเวลาผ่านไป ความสัมพันธ์ระหว่างเพศสภาพส่วนใหญ่มักจะไม่เท่าเทียมกัน หลายๆ ครั้ง จะมีนัยยะถึง การยินยอมตกเป็นเบี้ยล่าง และ การ ครอบงำ ระหว่างผู้หญิงกับผู้ชาย เงื่อนไขที่ทำให้ความสัมพันธ์เช่นนี้เกิดขึ้นหรือแปรสภาพไป ขึ้นอยู่ กับ (ก) ความสัมพันธ์เชิงอำนาจ (ของชายหญิง) ที่เป็นอยู่และที่ กำลังเปลี่ยนไป (ข) เงื่อนไขรูปธรรมต่างๆ ซึ่งเอื้อให้เกิด ความสัมพันธ์ระหว่างเพศสภาพอย่างที่เป็นอยู่ หรือความสัมพันธ์ รูปแบบใหม่ๆ

22 Gender Inequality To overcome inequality it is important to recognize that unequal relations are made in history through social construction and not in nature and hence can be changed through development intervention by which resources are allocated, tasks and responsibilities are assigned, value is given and power is mobilized.

23 ความไม่เสมอภาคระหว่างหญิงและชาย
เพื่อที่จะก้าวข้ามพ้นจากความไม่เสมอภาคนี้ เราจำเป็นต้องรำลึกไว้ว่า ความสัมพันธ์ที่ไม่เท่าเทียมกันนั้นไม่ใช่เรื่องธรรมชาติ หากแต่ถูกสร้างขึ้นผ่านการประกอบสร้างทางสังคม ด้วยเหตุนี้ จึงสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงได้ด้วยแผนการพัฒนา ที่มีลักษณะดังนี้ ทรัพยากรต่างๆ ถูกจัดสรรใหม่อย่างเท่าเทียม มีการมอบหมายหน้าที่ งานและความรับผิดชอบต่างๆ มีการให้คุณค่า หรือเห็นความสำคัญ พลังอำนาจถูกขับเคลื่อน

24 Gender’s Participation in Administrative Positions and Politics 2005
Women Men Total % of Women Local administrative level (Appointed) Governor 1 74 75 1.3 Deputy Governor 7 160 165 4.2 District Officer 796 Bangkok Metropolitan Member of BKK Metropolitan Council 11 59 70 15.7 Member of District Council 54 305 395 15 Bangkok District Chief (as of 2004) 6 44 50 12 Parliamentarians Member of parliament (elected in 2005) 53 447 500 10.6 Senator (elected in 2000) 21 179 200 10.5 Cabinet (in 2005) 2 35 37 5.4 National Political Party (Party administrative members) Thairakthai Party 8 111 119 6.7 Democrat Party 5 49 10.2 Chartthai Party 55 10.9 Mahachon Party 13 14 7.1

25 การมีส่วนร่วมของผู้หญิงในตำแหน่งทางการบริหารและการเมือง ปี 2548
การมีส่วนร่วมของผู้หญิงในตำแหน่งทางการบริหารและการเมือง ปี 2548 ตำแหน่ง ผู้หญิง ผู้ชาย รวม ร้อยละของผู้หญิง การบริหารระดับท้องถิ่น (แต่งตั้ง) ผู้ว่าราชการจังหวัด 1 74 75 1.3 รองผู้ว่าราชการจังหวัด 7 160 165 4.2 เจ้าหน้าที่ระดับอำเภอ 796 กรุงเทพมหานคร สมาชิกสภา กทม. 11 59 70 15.7 สมาชิกสภาเขต 54 305 395 15 ผู้นำในระดับอำเภอ (ข้อมูลปี 2547) 6 44 50 12 รัฐสภา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ได้รับเลือกเมื่อปี 2548) 53 447 500 10.6 วุฒิสมาชิก (ได้รับเลือกเมื่อปี 2543) 21 179 200 10.5 คณะรัฐมนตรี (ปี 2548) 2 35 37 5.4 พรรคการเมือง (สมาชิกระดับบริหารของพรรค) พรรคไทยรักไทย 8 111 119 6.7 พรรคประชาธิปัตย์ 5 49 10.2 พรรคชาติไทย 55 10.9 พรรคมหาชน 13 14 7.1

26 Summary In most societies, men tend to have broader options, more opportunities and greater access to society’s resources than women. This is the result of a framework of legislation, policies and institutions that incorporate attitudes and practices about what is appropriate to being male and female in a given society

27 บทสรุป เกือบทุกๆ สังคม ผู้ชายมีแนวโน้มที่จะมีทางเลือกหรือโอกาสมากกว่าผู้หญิง รวมทั้งสามารถเข้าถึงทรัพยากรต่างๆ ของสังคมได้ง่ายกว่าหญิง ทั้งหมดนี้คือผลพวงของกรอบทางกฎหมาย นโยบาย และสถาบันทางสังคมต่างๆ ที่หลอมรวมเอาทัศนคติและปฏิบัติการต่างๆ ในเรื่องที่เกี่ยวกับสิ่งที่ “ดูเหมาะสม/ ดูถูกต้อง” สำหรับการเป็นชายและหญิงในสังคมหนึ่งๆ

28 Summary Ways in which a culture or society defines rights, responsibilities, and identities of men and women in relation to one another. (Source: Gender Equity, Concepts and Tools for development, CEDPA, 1996)

29 บทสรุป วิธีการต่างๆ ที่วัฒนธรรมหรือสังคมหนึ่งๆ ได้ กำหนดสิทธิ ความรับผิดชอบ และอัตลักษณ์/ ตัวตน ของชายและหญิง ซึ่งมีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์ระหว่างกันเสมอ (ที่มา : Gender Equity, Concepts and Tools for development, CEDPA, 1996)

30 ขอบคุณ